Click để nghe chương trình Đại gia đình các DTVN ngày 19/7

Người Mông ở vùng cao Tây Bắc từ xa xưa có một tập tục đó là người chết không cho vào quan tài mà để thi hài nằm trên chiếu ở giữa nhà. Đây là một tập tục rất lạc hậu, không chỉ gây mất vệ sinh mà còn gây ám ảnh cho người nhà và cộng đồng xã hội.

Thật tuyệt vời khi biết rằng dòng họ Thào ở thôn Suối Chín Ván, xã Lũng Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang đã tiên phong trong việc thay đổi tập tục tang ma, đưa người đã khuất vào áo quan. Đây là một bước tiến đáng kể trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thể hiện sự tôn trọng đối với người đã khuất.

Ônh Thào Mí Sò, người nắm rõ luật tục chi họ Thào Mí ở thôn Suối Chín Ván cho biết, chi họ ông đã tự nguyện bỏ luật tục để người chết nằm chiếu giữa nhà nhiều ngày, thay vào đó đã tự nguyện làm lễ khâm liệm và trang trọng đặt thi hài người chết vào áo quan. Lễ tang sau đó được tổ chức đầy đủ theo nghi thức dân tộc.

Việc thay đổi này là kết quả của sự nỗ lực phối hợp giữa chính quyền địa phương và sự thay đổi nhận thức tích cực từ những người lớn tuổi trong dòng họ. Đặc biệt, sự tự nguyện từ bỏ tập tục cũ và chuyển sang nghi thức mới của chi họ Thào Mí, thuộc dòng họ Thào đã tạo ra một tiền lệ tốt đẹp cho cộng đồng.

Chị Hoàng Thị Xiêm, Chủ tịch Hội phụ nữ xã Lũng Phình chia sẻ: "Họ Thào ở thôn Suối Chín Ván ấy thì bây giờ có người chết là đã cho vào áo quan. Còn các dòng họ khác mặc dù đã tuyên truyền nhiều rồi nhưng người ta chưa thực hiện, bây giờ các tổ truyền thông vẫn đang vận động và tuyên truyền tiếp".

Cũng theo chị Hoàng Thị Xiêm, Hội Phụ nữ xã đã thành công trong việc thành lập các tổ truyền thông cộng đồng ở tất cả các thôn, bản trong xã nhờ Dự án 8, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1 2021-2025. Việc này không chỉ thể hiện sự quan tâm và đầu tư của chương trình đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi mà còn chứng minh hiệu quả của mô hình truyền thông cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người dân.

Việc các nội dung vận động tuyên truyền trở nên sát với thực tế đời sống đồng bào hơn và đạt hiệu quả cao hơn là một tín hiệu đáng mừng. Điều này cho thấy các tổ truyền thông đã thực sự hiểu và nắm bắt được nhu cầu, mong muốn cũng như những khó khăn, thách thức mà đồng bào đang gặp phải. Từ đó, thông tin được truyền tải một cách dễ hiểu, gần gũi và thiết thực hơn, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.

Ông Thào Và, Phó Bí thư Đảng ủy xã Lũng Phìn cho biết: "Đối với Hội phụ nữ thì về cái việc tuyên truyền ấy thì hiện nay đối với trên địa bàn xã cũng đang thực hiện theo cái nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Giang, thì Hội Phụ nữ cũng làm đúng và vai trò rất quan trọng trong xóa bỏ hủ tục lạc hậu tảo hôn, vệ sinh môi trường, rồi quan trọng nhất là cái tang ma đưa người chết vào áo quan. Nội dung đấy đối với hội phụ nữ là có vai trò rất quan trọng".

Trở lại với ông Thào Mí Sò ở thôn Suối Chín Ván, ông Sò cho biết, toàn thôn hiện có 6 dòng họ là Thào, Sùng, Ly, Vàng, Mua và họ Giàng. Việc thay đổi tập tục của dòng họ Thào ở thôn không phải là một quá trình đơn giản và nhanh chóng. Nó là kết quả của sự nỗ lực không ngừng nghỉ từ các cấp, các ngành của xã trong nhiều năm, thông qua nhiều cuộc họp họ và họp xã để vận động, thuyết phục và tạo sự đồng thuận trong cộng đồng.

Điều này cho thấy sự kiên trì và tâm huyết của chính quyền địa phương trong việc đưa những tiến bộ văn minh đến với đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, nó cũng thể hiện sự cầu thị và sẵn sàng tiếp thu cái mới của người dân trong dòng họ Thào.

Với họ Thào ở thôn Suối Chín Ván, việc tất cả các gia đình trong dòng họ đều thống nhất thay đổi tập tục là một minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của sự đoàn kết và tinh thần cộng đồng. Đây là một bài học quý giá cho những nỗ lực thay đổi tập tục, hủ tục ở những vùng khác.

Hy vọng rằng các tổ truyền thông cộng đồng sẽ tiếp tục phát huy vai trò của mình, trở thành cầu nối vững chắc giữa chính quyền và người dân, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Việc tổ chức lễ tang đầy đủ theo nghi thức dân tộc sau khi đã khâm liệm người chết vào áo quan cho thấy rằng việc thay đổi tập tục không đồng nghĩa với việc từ bỏ bản sắc văn hóa. Ngược lại, nó còn giúp bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc./.