Chỉ trong chưa đầy một tháng nay, mưa lũ tại Lào Cai đã khiến 22 người chết và mất tích, hơn 1.300 nhà dân bị ảnh hưởng, ước tính thiệt hại lên tới gần 300 tỷ đồng.

Không phải trực tiếp bão đổ bộ vào, cũng chẳng phải giông lốc, sét đánh, chỉ là mưa lớn kéo dài gây nên tất cả. Hễ mưa tập trung ở khu vực nào là nơi ấy xuất hiện lũ quét, sạt lở. Tại buổi làm việc về công tác khắc phục sau mưa lũ tại Lào Cai vào ngày 5/8, Phó thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh việc Lào Cai là địa phương bị ảnh hưởng bởi hoàn lưu bão số 2 gây mưa, nhưng thiệt hại thì cao gấp nhiều lần so với các địa phương phải hứng chịu bão trực tiếp, đặc biệt là về người. Phó thủ tướng yêu cầu Lào Cai phải khẩn trương di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm.

Một trường học ở xã Dương Quỳ, huyện Văn Bàn, ngập bùn sau cơn lũ

Sau chỉ đạo của Phó Thủ tướng, công tác di dời dân cư ra khỏi vùng nguy hiểm của Lào Cai đã được tăng cường. Tuy nhiên, tiến độ di dời còn rất chậm. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh Lào Cai mới chỉ di dời được gần 200 hộ dân ra nơi an toàn, hơn 1.000 hộ vẫn đang ngày đêm cận kề hiểm nguy.

Chị Chảo Tả Mẩy ở thôn Sủng Hoảng 2, xã Phìn Ngan, huyện Bát Xát, trực tiếp chứng kiến trận lũ quét hôm 5/8 khiến 3 người chết, 16 hộ dân bị cô lập, chia sẻ: “Nếu mà trời không mưa thì không cảm thấy sợ, nhưng hễ trời mưa là lại run người. Mình không bao giờ nghĩ mình có thể quay về làng nữa vì đã quay về đấy là không thể ra được, sau lũ cũng không còn nhà để ở nữa rồi”.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai, cho biết công tác sắp xếp di dời dân cư luôn được tỉnh ưu tiên chỉ đạo thực hiện, tuy nhiên thực tế còn tồn tại nhiều khó khăn cả từ phía chính quyền lẫn người dân: “Do điều kiện chưa bố trí được đất đai, thêm vào đó kinh phí hỗ trợ di dời cho mỗi hộ chỉ được 20 triệu đồng nên các hộ không muốn di dời. Cái nữa là tính chủ quan của người dân, rất chủ quan, lâu nay do tính chủ quan này nên khi xảy ra thiên tai bất ngờ thì thiệt hại sẽ khôn lường”.

Ông Tuấn cho biết nguồn vốn cho mỗi khu tái định cư rất tốn kém, lên tới vài chục tỷ đồng. Thế nhưng đến khi bố trí được mặt bằng rồi, các hộ đồng ý di chuyển ra nơi ở mới thì cũng không phải đã đi được ngay, vì họ còn nặng nề theo phong tục của mỗi địa phương, mỗi dân tộc như xem hướng, chọn ngày, giờ… trong khi thiên tai thì luôn ập đến bất ngờ.

Phóng viên nhận thấy tại nhiều khu vực ở Lào Cai, do mưa kéo dài, đã xuất hiện các vết sạt lở, nhưng vẫn còn dân cư sinh sống, thậm chí những gia đình nằm trong vùng nguy hiểm như ven suối, ven taluy - nơi đã có người bị chết do lũ quét, sạt lở vẫn tiếp tục quay về ở nơi ở cũ.  Có lẽ vì thế mà sau những cơn bão, mưa lớn kéo dài, người dân các tỉnh miền núi như Lào Cai lại thiệt hại nặng nề về người và tài sản.

An Kiên/VOV-Tây Bắc