Mới tờ mờ sáng, hàng chục người dân hai làng Kon Gung và Đắc Mút đã tập trung ở bến sông Pô Kô, bắt đầu một hành trình nguy hiểm lên rẫy. Đoạn đường đầu tiên mà họ phải vượt qua là một bãi bùn rộng cả trăm mét. Chỉ một chút chủ quan hoặc thiếu kinh nghiệm, rất dễ sa chân vào những bãi lầy thụt mà muốn thoát ra ngoài cần phải có sự giúp sức của người khác.

Vượt qua được thử thách đầu tiên, còn phải đối diện với dòng nước chảy xiết cũng rộng cả trăm mét.

Người dân hàng ngày đối diện với nguy hiểm khi lội bùn, vượt sông

Đây chính là dòng sông Pô Kô ẩn sâu dưới lòng hồ thủy điện và chỉ lộ ra từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm khi nhà máy xả nước. Anh A Láu, ở làng Kon Gung, cho biết nguy hiểm của việc lội bùn, vượt sông sẽ tăng gấp nhiều lần khi bước vảo mùa mưa, bởi những trận lũ đầu nguồn có thể ập về bất kỳ lúc nào. Trong làng đã có 4 trường hợp chết đuối do nước lũ. Tuy nhiên, bà con vẫn phải đi vì phần lớn nương rẫy ở phía bên kia hồ: “Bên kia cà phê mình có 1.400 cây, mì 9 sào. Mình không đi thì đâu có gì ăn. Đi thì nguy hiểm lắm, sông nó chảy mạnh lắm, có khi không đi được, có khi lật thuyền”.

Hai làng Kon Gung và Đắc Mút có khoảng 400 hộ dân với trên 2.400 nhân khẩu. Hơn 300ha nương rẫy của bà con đều ở bên kia sông Pô Kô, thuộc địa bàn xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy. Khi chưa có công trình thủy điện, việc vượt sông của người dân khá thuận lợi vì lòng sông hẹp. Bây giờ, vào mùa khô, lúc thủy điện tích nước, lòng hồ mở rộng hàng cây số. Còn mùa mưa, khi thủy điện xả nước là vùng bùn lầy khó vượt qua. Cách trở trong việc đi lại khiến việc chăm sóc cây trồng bị gián đoạn dẫn đến năng suất, chất lượng đều sụt giảm.

Người dân hàng ngày vất vả

Anh A Wải, thôn trưởng làng Kon Gung, cho biết: “Vào mùa vụ này, bà con chúng tôi chăm sóc cây cà phê. Đúng ra đợt này phải hai, ba lần bón phân nhưng hiện nay bà con chưa được bón lần nào vì nước cạn, phân bón rất nặng nên chúng tôi không đưa qua được”.

Trước khó khăn, dân hai làng Đắc Mút và Kon Gung cũng đã tìm cách đi đường vòng sang nơi sản xuất nhưng giải pháp này không khả thi vì quãng đường gần nhất cũng trên 50km. Không thể tự khắc phục khó khăn, nhiều năm qua, bà con chỉ còn hi vọng vào giải pháp duy nhất là kiến nghị Nhà máy thủy điện Plei Krông cho tích thêm một, hai mét nước trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm để có thể dùng thuyền qua sông sẽ được lắng nghe, giải quyết.

Ông A Hiếu, dân làng Kon Gung, cho biết: “Dân làng ở đây không phải là mong muốn nhà nước bắc cái cầu vì số tiền rất lớn. Mong nhà nước đóng thủy điện đó 1-2 mét để bà con đi thuyền qua lại cho nó dễ. Mong muốn của bà con là như thế thôi”.

Trong thời gian tiếp tục chờ đợi câu trả lời, nên dẫu biết là nguy hiểm, song mỗi ngày hai buổi sáng chiều, hàng trăm người dân hai làng Kon Gung và Đắc Mút vẫn phải rồng rắn lội bùn, vượt sông để tới nương rẫy.

Khoa Điềm/VOV- Tây Nguyên