“Triệt cung, giảm cầu, giảm tác hại” của ma túy

146 kg cần sa và 7,5 tỷ đồng là tang vật thu giữ trong chuyên án được triệt phá hồi tháng 6/2024 vừa qua - Đây là chuyên án điển hình về đường dây mua bán trái phép chất ma túy trên không gian mạng do Công an tỉnh Quảng Ninh chủ trì, phối hợp với các đơn vị của Bộ Công an, qua đó bắt giữ 20 đối tượng trên địa bàn 5 tỉnh, thành phố là Quảng Ninh, Hà Nội, Quảng Nam, TP Hồ Chí Minh và Bình Dương. Các đối tượng trong đường dây này đều không biết mặt nhau, liên hệ giao dịch qua mạng xã hội (telegram, viber, facebook) và thanh toán chuyển khoản qua nhiều tài khoản ảo…

Tội phạm ma túy trên không gian mạng với các thủ đoạn tinh vi đang gây nhiều khó khăn cho công tác đấu tranh triệt phá, nhưng đó không phải là thách thức duy nhất ở Quảng Ninh hiện nay. Hoạt động kinh tế trên địa bàn sôi động thu hút hàng vạn lao động đến làm việc, cũng kéo theo cả những công nhân là người nghiện, đầu nậu ma túy trong các KCN, nhà trọ... Nhiều đối tượng tận dụng hệ thống dày đặc các khách sạn, villa, homestay, chung cư, hoặc các cơ sở kinh doanh có điều kiện (bar, pub, lounge) trên địa bàn để buôn bán, tổ chức sử dụng ma túy, thậm chí chuyển hướng từ trên bờ lên các tàu du lịch, tàu tham quan trên vịnh Hạ Long… 

Với “quả đấm kép” là “triệt nguồn cung”, xóa các ổ nhóm, đường dây mua bán, vận chuyển, cung cấp ma túy vào địa bàn; và “giảm nguồn cầu”, xoá các tụ điểm về tệ nạn ma tuý, rà soát tổng thể và quản lý hàng nghìn người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, tuyên truyền phòng ngừa bằng nhiều mô hình hiệu quả, thiết thực… tỉnh Quảng Ninh đã dần kiểm soát được tình hình trên địa bàn. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2024, lực lượng chức năng đã xử lý 344 vụ, bắt giữ 851 đối tượng phạm tội về ma túy.

Đại tá Nguyễn Thuận, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết, thanh thiếu niên đang là một trong những nhóm đối tượng được tập trung trọng điểm, phòng ngừa, đấu tranh và giảm thiểu tác hại của ma túy. Theo đại tá, số đối tượng phạm tội về ma túy trong độ tuổi thanh thiếu niên dưới 30 tuổi chiếm 37,5%, chủ yếu là phạm tội về mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy nhỏ lẻ, các loại ma túy cũng rất khó phát hiện. Thanh thiếu niên hiện nay hay tổ chức các sự kiện ở các cơ sở kinh doanh có điều kiện, bạn bè rủ rê nhau. Có một số loại ma túy núp bóng mà chúng ta không nhận biết được, kể cả thanh thiếu niên. Đây cũng là khó khăn cho lực lượng công an trong công tác đấu tranh phòng ngừa.

“Làm sạch”, “giữ sạch”

Để phòng chống ma túy ngay từ cơ sở, tỉnh Quảng Ninh liên tục có các chỉ đạo cụ thể hóa chủ trương của Trung ương để “làm sạch” địa bàn. Từ đầu năm 2023 đến giữa năm 2024, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có 9 kế hoạch, chương trình tập trung các giải pháp, đặc biệt là tổng rà soát đối tượng nghiện, nghi nghiện đưa vào quản lý; tổng rà soát, truy quét, đấu tranh tiền chất ma túy tổng hợp; truy quét đồng bộ việc sử dụng, vận chuyển, kinh doanh khí cười; phòng chống ma túy trong thanh thiếu niên; đầu tư nâng cấp cơ sở cai nghiện ma túy, chú trọng đào tạo nghề cho các đối tượng sau cai nghiện...

Trong 3 năm (2022-2024), tỉnh Quảng Ninh đã chi khoản ngân sách lớn cho công tác phòng, chống ma túy. Đặc biệt Quảng Ninh là địa phương đầu tiên HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết chuyên đề quy định chính sách thực hiện cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy và hỗ trợ lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy trên địa bàn... Qua đó hỗ trợ toàn bộ chi phí cho người nghiện ma túy cai nghiện tự nguyện tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh. Hiện toàn tỉnh có hơn 2.000 người nghiện có hồ sơ quản lý, trong đó khoảng 650 người trong Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Quảng Ninh.

Bà Nguyễn Thị Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, công tác xét nghiệm, phát hiện người sử dụng ma túy trong cộng đồng phải là việc làm định kỳ, thường xuyên, đồng thời sẽ nâng công suất tối đa của Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh tại Vũ Oai là 900 người, tạm tách họ ra khỏi cộng đồng. Cơ sở cai nghiện hoặc Bệnh viện chăm sóc sức khỏe tâm thần cần có khu vực riêng cho những người “ngáo đá”, loạn thần, dù chưa được xác định là người nghiện nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho người dân. Sẽ có biện pháp cắt cơn, chăm sóc sức khỏe, giáo dục về đạo đức phù hợp để khi họ tái hòa nhập cộng đồng trở thành người có ích.

Qua rà soát, hiện toàn tỉnh Quảng Ninh đã có 34 xã, phường “sạch” ma túy; phấn đấu đến năm 2025 có trên 105 địa bàn cấp xã đạt các tiêu chí về “xã, phường, thị trấn sạch ma túy”, “4 huyện sạch ma túy”, hướng tới xây dựng tỉnh Quảng Ninh trở thành “tỉnh sạch ma túy”. Ông Nguyễn Xuân Ký, Ủy viên TW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh nhấn mạnh: “giữ sạch” địa bàn là công việc khó khăn, nặng nề, đòi hỏi sự vào cuộc phối hợp của toàn hệ thống chính trị và nhân dân.

"Khi xã phường chưa “sạch” ma túy thì phải có thôn, bản, khu phố “sạch” ma túy thì mới có thể kiểm đếm trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở. Vừa qua 1/7, Quảng Ninh đã ra mắt 1.452 tổ an ninh trật tự cơ sở, gắn kết chặt chẽ với lực lượng công an xã chính quy để làm tốt công tác quản lý địa bàn, phòng ngừa nghiệp vụ gắn chặt với phòng ngừa xã hội, tạo sức mạnh tổng hợp cho mục tiêu phòng chống ma túy" - Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký.

Hàng năm, BCH Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh sẽ có cơ chế giám sát, kiểm tra thường xuyên từ cấp chi bộ đối với việc thực hiện nhiệm vụ này. HĐND tỉnh cũng sẽ tăng cường giám sát chuyên đề, gắn trách nhiệm với các đại biểu dân cử trong bám nắm địa bàn. Người dân sẽ là chủ thể, trung tâm, tạo nên những cộng đồng dân cư, xã phường, thị trấn là “pháo đài” trong phòng chống mà túy, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc nơi địa đầu Đông Bắc./.