Cuối năm 2020, núi Tà Bang, xã Hướng Sơn xuất hiện vết nứt dài sau đợt mưa lớn, nên địa phương đã xây dựng khu tái định cư RaLy -Rào để di dời các hộ dân ở trong phạm vi nguy hiểm. Khu tái định cư do UBND xã Hướng Sơn làm chủ đầu tư với quy mô xây dựng 45 căn nhà dành cho 45 hộ dân. Dự án hoàn thành vào tháng 8/2021, tổng kinh phí xây nhà, hệ thống nước sạch, đường bê tông và san lấp… là 6,7 tỉ đồng. Riêng hợp phần nhà ở có tổng mức đầu tư 6,5 tỷ đồng. Một số hợp phần còn lại như hạ tầng giao thông và điện lưới lấy nguồn từ ngân sách địa phương. Tuy nhiên, khi xây dựng xong, đưa dân vào ở thì chỉ 2 hộ ở lại, 43 hộ thì trở về làng cũ. 

Ông Hồ Văn Xể một hộ dân sinh sống tại khu tái định cư này cho biết, gia đình ông ở thôn Ngồn Rào, cạnh khu vực xảy ra sạt lở đất nên được địa phương vận động di dời. Ông cùng gia đình rời làng, lên khu tái định cư và được cấp cho ngôi nhà đã xây sẵn ở đây. Tuy nhiên, sau một thời gian ở ngôi nhà xây không đảm bảo chất lượng, trời mưa nước chảy vào nhà, mái tôn thì mỏng nên khi mưa gió cả nhà lo bị bay mái. Gia đình phải dựng thêm 1 ngôi nhà nhỏ ở phía sau để làm bếp nấu nướng và sinh hoạt. 

“Tui ở đây là nhà nước có xây nhà rồi nhưng đất đai chỗ này chưa có đất sản xuất. Thứ hai nữa là ở đây nếu nhà cửa mà có gió bão là chưa đảm bảo vì tôn lợp nhà quá mỏng, mỗi lần có gió bão là nó giật rầm rầm, ở không được”.

Bà Hồ Thị Hoa cho biết sau khi nhận bàn giao nhà ở khu tái định cư, các gia đình chỉ vào ở được thời gian ngắn là khăn gói quay trở về nơi ở cũ. Bà Hồ Thị Hoa cho biết thêm, vào những tháng mưa gió, sợ sạt lở, gia đình mới lên khu tái định cư, xong sẽ về nhà cũ để sinh sống làm ăn cho tiện. “Nhà nước quan tâm cấp cho một ngôi nhà ở khu tái định cư để tránh bão lũ. Tuy nhiên, ở khu tái định cư gặp khó khăn nên gia đình quay về làng. Bây giờ những lúc mưa bão thì gia đình lên đó ở, còn lúc nắng ráo thì gia đình về lại nơi cũ vì ở đây gần ruộng nước của bà con, trên đó không có đất sản xuất”-lời bà Hồ Thị Hoa.

Chính quyền địa phương đã nhiều lần vận động người dân vào khu tái định cư, nhưng người dân nhất quyết ở lại chỗ cũ. Ông Lê Quang Thuận, Phó Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa cho biết, việc xây dựng khu tái định cư xuất phát từ nhu cầu và nguyện vọng của người dân vùng sạt lở và lũ quét. Tuy nhiên, khi xây xong khu tái định cư, người dân lại không chịu vào ở khiến chính quyền địa phương rất lúng túng. Theo ông Thuận, khu vực tái định cư không có đất sản xuất, không có đất làm chuồng trại, khu vực sản xuất của các hộ dân xa khu tái định cư nên vào mùa nắng các hộ dân vẫn ở nơi ở cũ để thuận tiện trong việc sản xuất, chăn nuôi. Hiện nay huyện tiếp tục công tác tuyên truyền, vận động để đồng bào về khu tái định cư lãnh đạo huyện, xã cũng không còn cách nào hơn và cũng không thể ép dân được./.