Ti ƀuôn Jŭng, să Krông Pač, čar Dak Lak, Y Thơm brei thâo đang boh durian gŏ sang ñu knŏng hrui hlăm brô 35 ton, ƀiă hĭn mkă hŏng dŭm yan êlâo.

 “Kyua yan adiê amâo jăk găl snăn dŭm đang boh durian amâo đei mâo boh, boh amâo siam mkă hŏng yang đar thŭn kyua anăn hnơ̆ng ba čhĭ kơ ala tač êngao thŭn anei ƀiă hĭn, ênoh čhĭ ăt dleh dlan mơh. Kâo mĭn čiăng ba čhĭ jih sa blư̆ tơdah mâo 40.000 - 50.000 prăk/kg.”

Amâo djŏ knŏng đang boh durian mơ̆ng Y Thơm, lu gŏ sang ngă lŏ hma mkăn ti Krông Pač, Krông H’Nang amâo dah ti Čư̆ Kuiñ ăt mâo msĕ snei. Tơdah msĕ thŭn êlâo, phung ghan mnia hiu blei snăn ară anei wăl anôk mnia mblei bhiông êyiăng. Hnơ̆ng jăk boh durian hrŏ ngă kơ dŭm anôk bruă duh mkra mđing răng mơh hrui blei. Lê Anh Trung, Khua êpul hgŭm boh durian Dak Lak, mblang: Wăl anôk mnia mblei China – anôk hrui blei phŭn – ăt ksiêk kjăp hdră hrui blei.

Tơdah êlâo adih, phung ghan mnia kreh hiu blei bi ară anei, mâo leh klei kčah mtrŭn kơ mrô krĭng pla, anôk đŭng hruh lehanăn bi mklă phŭn agha anôk ploa mjing anôk kơ hdră hrui blei bi mkŏ mjing djŏ hdră. Mbĭt hŏng anăn, Knŭk kna ba mdah leh klei kčah mtrŭn phung ghan mnia siñê bi mklă hdră mnia mblei lehanăn klei kơ prăk jia tơdah hrui blei boh durian. Lê Anh Trung mñă:

 “Phung ghan mnia čiăng hrui blei boh durian brei bi mklă hdră mnia mblei mâo klei ba mgrơ̆ng. Tơdah amâo mâo, tơ anôk bruă jia amâo dah kahan ksiêm hmao ƀuh srăng đŭ bi kmhal ktang. Mơ̆ng hruê 1/7, hdră mnia mblei brei tŭ ênoh jia 5% bi kmhal phung ngă soh kăn ƀiă mơh. Kyua mâo klei bhiăn klă klơ̆ng, wăl anôk mnia mblei thŭn anei kjăp, amâo lŏ hiu kluh hrui blei msĕ êlâo.

Hŏng klei bi mlih kơ hdră bhiăn, wăl anôk mnia mblei lehanăn klei mâo hlăm yan thŭn anei, klei phung ghan mnia hiu duah blei hlăm thŭn anei hrŏ lu. Mnuih ngă lŏ hma ăt thâo tĭng dlăng, tĭng djŏ mmông dưi čhĭ. Nguyễn Công Điềm, să Êa Knuêč, čar Dak Lak brei thâo:

 “Dŭm thŭn êlâo, ênoh čhĭ amâo hơĭt, thŭn anei mâo anôk bruă kriê dlăng lehanăn anôk bruă duh mkra knŭk kna đru, wăl anôk mnia mblei dưi hơĭt kjăp hĭn leh”.

Lê Đăng Minh, să Quảng Phú, čar Dak Lak brei thâo: “Thŭn anei kâo truh yan thŭn tal 5, hnơ̆ng mâo năng ai truh 20 ton. Truh ară anei, dưi mâo msĕ hŏng klei čang hmăng leh, boh durian mâo kđeh kpal, jăk, ênoh čhĭ 70.000 prăk/kg”.

Ară anei kluôm čar Dak Lak mâo hlăm brô 40.000 hec-ta durian, êbeh 26.000 ha dôk mboh, hnơ̆ng mâo thŭn 2025 đăo tĭng truh 392.000 ton, sui mơ̆ng mlan 8 truh kơ mlan 10. Čiăng dưi rơ̆ng hnơ̆ng čuăn ba čhĭ kơ ala tač êngao, Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar ba mdah leh Asăp mtrŭn kơ bruă pla lehanăn hrui blei boh durian yan thŭn 2025, mtă kơ dŭm alŭ wăl kriê dlăng kjăp mrô krĭng pla, anôk đŭng hruh, ksiêm dlăng klei doh êƀăt mnơ̆ng dhơ̆ng, mkhư̆ klei kpĭ ênoh. Nguyễn Minh Huấn, Khua knơ̆ng bruă lŏ hma lehanăn wăl hdĭp mda čar Dak Lak mñă klă: “Knơ̆ng bruă bi hgŭm hŏng Anôk bruă sang čư̆ êa dŭm să, ƀuôn hgŭm mđĭ klei thâo săng kriê dlăng hnơ̆ng tŭ jăk, ktrâo lač kơ hdră pla mjing djŏ guôp hŏng klei bi mlih yan adiê; mđĭ hdră ksiêm dlăng klei doh êƀăt mnơ̆ng dhơ̆ng, mrô krĭng pla, anôk đŭng hruh boh durian ba čhĭ kơ ala tač êngao”.

Yan thŭn 2025 năng ai srăng ngă kơ mnuih pla boh durian ti Dak Lak amâo mơak kyua ênoh trŭn. Ƀiădah dlăng kluôm, hnơ̆ng hnơ̆ng tŭ jăk, klei bhiăn mơ̆ng wăl anôk mnia mblei hơĭt hĭn, srăng đru kơ anôk bruă anei đĭ kyar hơĭt kjăp, mđing truh kơ boh tŭ yuôm klă sĭt hlăm wăl anôk mnia mblei tar rŏng lăn./.