Mâo dŭm mta djam mtam jing mdê, kreh mkra mjing hlŏng ƀơ̆ng, snăn djam kan msăm mơ̆ng mnuih djuê ana Giẻ Triêng mâo mkra mjing hŏng klei ƀhĭ klĭ, lehanăn djĕ ngă bi jăk, kyuadah djam anei jing djam dưi pioh sui, pioh mkra jum tue, amâdah ngă mnơ̆ng pioh mđup brei. Anei jing mta djam amâo mâo dưi kƀah ôh hlăm dŭm klei huă mnăm ƀuôn sang. Kyuanăn hdră mkra mjing, lehanăn klei hrŏng ruah kan ăt jing bi jăk mơh. Kan ruah mkra jing kan Niên, klang êun. A Ghin, ti ƀuôn Lao Đu, să Phước Xuân, kdriêk Phước Sơn, čar Quảng Nam, brei thâo, leh mâo kan mă mơ̆ng êa ba wĭt mkra mtam. Lu mnuih hlăm sang bi đru mkra, kyuadah mkra čiăng bi pral, rơ̆ng kơ kđeh kan ăt dôk jăk amâo mâo brŭ ôh, tơdah drei dưm hlăm abŭ. A Ghin lač:
“Čiăng mkra kan msăm jăk snăn bi ruah kan Niên prŏng mrâo mă. Êjai hlăm klei mkra hdơr mkra kan dôk mtah amâo mâo brŭ ôh. Kyuadah kan msăm anei jing msăm lehanăn ƀâo mngưi, snăk kơh jing jăk”.
kan Niên leh kƀeh hĕ prôč, lŏ rao kan sa blư̆ dơ̆ng, leh kơ anăn briah ktue klang rŏng lui bi thu êa, lehanăn mđam hŏng mnơ̆ng bi ƀăt. Kan prŏng dưi mkra êlâo dăp dưm nah gŭ abŭ, kan điêt dăp nah dlông. Hdră bi msăm kan ăt mâo hdră hjăn ñu mơh. Čiăng mâo mkra abŭ kan msăm, bi hlue ngă djŏ, lehanăn thâo bi lŭk mđam mnơ̆ng bi ƀăt man guôp mơh mơ̆ng mnuih mkra. Mâo sa klei jing mdê hĭn mơ̆ng djam kan msăm jing amâo mâo prăi êmă ôh, lehanăn jing mđing hĭn êdi kơ mnâo mnañ anăn jing msăm, hăng, msĭn. Jih jang mnơ̆ng mđăm anei hdơr bi lŭk hlăm grăp drei kan. Snăn yơh leh mơ̆ng 15 - 20 hrue mđam srăng ngă kơ kđeh kan ñuôt, amâo mâo prăi, mâo mnâo ƀâo mngưi mơ̆ng kan, mâo thiăm hlănm anăn klei msăm, hăng snăn mnuih ƀơ̆ng ƀuh jăk đŏk kƀông, huă amâo mâo thâo hrăp. A Ghin lŏ lač:
Kan msăm jing djam ƀơ̆ng mơ̆ng aê aduôn pô đưm, hmei mkra djam anei pioh huă ƀơ̆ng hlăm dŭm knăm prŏng mơ̆ng ƀuôn sang, pioh jum tue mơ̆ng kbưi, kyuadah anei jing djăp jăk êdi mơ̆ng ƀuôn sang pô. Hŏng hmei djam kan msăm jing yuôm bhăn snăk, mâo leh aê aduôn pô mkra đưm adih, ară anei phung anak čô ênuk ară anei lŏ dơ̆ng mkra mjing lehanăn kriê pioh”.
Hdră mkra mjing kan msăm mơ̆ng mnuih Jeh Triêng jing tui hlue si klei mưng ngă mơ̆ng aê aduôn đưm, lŏ čuê nanao hlŏng truh kơ ênuk ară anei. Kyuaklei anei yơh mta djam kan msăm mơ̆ng mnuih Jeh Triêng amâo mâo thâo duah bi čhŭ luă hŏng sa djuê ana mkăn. Mta djam anei ñu mđrĭng hŏng klei hdĭp mnuih ƀuôn sang jeh Triêng. Êjai nao kơ hma, diñu djă ba huă mbĭt hŏng êsei, jing găl ênưih snăk. Ti dŭm alŭ wăl mkăn hlăm kdriêk kan msăm mâo lŏ mđam hŏng kpŭng braih, amâodah hŏng êsei msĕ hŏng mnuih ƀuôn sang Jeh Triêng ti ƀuôn Lao Đu ruah kpŭng ktơr mđam ciăng bi kma hlăm kđeh kan, lŏ thiăm mbĭt hŏng kpŭng bi ƀăt, amrêč eh kkuih jing jăk hĭn lehanăn dưi krơ̆ng abŭ kan sui hĭn.
Čiăng dưi mâo sa boh abŭ kan msăm jăk snăn kan dưi mđăm hlăm abŭ lăn čuh, hnơ̆ng kan kah knar mơ̆ng 1-1,5kg/abŭ. Klei kđăl krĭp mbah abŭ leh leh jiă kan ăt mkra bi jăk, tơdah ti gŏ sang mâo bruă kăm biăt snăn amâo mâo yua ôh hla mtei, kđăl mbah abŭ, ƀiădah pĕ hla êbua. Leh kđăl krĭp mbah abŭ srăng rĭt abŭ ti kiêng sang djiêô kpur pui. Msĕ snăn djăl mâo ƀơ̆ng hĭn, lehanăn ruê kăn djim rei. Tơdah hlăm sang mâo tue truh, mkra djam kan msăm yơh jum tue.
Čiăng kơ kan msăm mâo klei jăk, tơơdah dơ̆ng ba mă yua, mnuih ƀuôn sang lŏ mkra mbĭt hŏng sa mta hla djam jăk tŭk mkra hŏng kan, ngă kơ kan ƀâo mngưi, lehanăn jăk hĭn ƀơ̆ng. Anăn jing klei čiăng lač amâo mâo djŏ dưi ƀơ̆ng huă kyua kriê kngan pô ngă mkra leh kan msăm hŏng klei jăk, ƀiădah anei jing klei lŏ bi kriê pioh knhuah bhiăn mkra kan msăm mơ̆ng djuê ana mơ̆ng aê aduôn pô đưm.
Kan msăm mnuih jeh Triêng jing dŏ bi mklin djăp mta mnơ̆ng mơ̆ng dliê, lehanăn mơ̆ng êa, mjing sa mta djam ƀơ̆ng amâo mâo dưi kƀah ôh hlăm grăp blư̆ huă, êjai hlăm dŭm hrue dôk hlăm hma, thâodah hlăm klei huă mnăm ƀuôn sang mkŏ mjing. Hlei pô tuôm nao leh hlăm krĭng dlông Lao Đu, mŭt hlăm sang mnuih ƀuôn sang jeh Triêng snăn ƀuh sơăi yơh grăp gŏ sang mprăp leh nanao abŭ kan msăm pioh ƀơ̆ng ƀrư̆ ƀrư̆, lehanăn pioh jum tue hriê čhưn hlăm dŭm hrue găp djuê mâo bruă prŏng./.
Viết bình luận