VOV4.Êđê - Leh wưng čhĭ amâo lŏ yuôm, akŏ thŭn anei, tiu mâo hnơ̆ng 70 êbâo/kg leh anăn mđĭ lar hơĭt kjăp hlăm dŭm mlan anei. Ară anei, ƀĭng ngă lŏ hma lu kdriêk ti čar Gia Lai mphŭn lŏ pla tiu. Khădah, bruă lŏ hma alŭ wăl hưn brei răng mnuih pla ksiêm yap bi nik čiăng rơ̆ng mkra mjing tŭ dưn leh anăn bi hrŏ klei amâo jăk.
Mbĭt hŏng dŭm čô hlăm gŏ sang nao ti băng jang tĭng dhŭng anôk mnia mblei kdriêk Cư̆ Sê, čar Gia Lai čiăng blei mjeh tiu, Ayŏng Nguyễn Trọng Huấn ti alŭ Ia Sâm, să Ia Roong, kdriêk Čư̆ Sê brei thâo: gưl anei, gŏ sang ñu srăng pla mrâo 5 sao tiu. Tui si Yŏng Huấn, ênoh tiu dôk giăm 70 êbâo prăk/kg msĕ hŏng ară anei, mnuih mă bruă pla mjing srăng mâo prăk mnga hlăm brô 100 êklăk prăk/ha. Ayŏng Huấn lŏ lač, leh dŭm thŭn mlih pla mjing ana tiu lehanăn hrô jing dŭm mta ana ƀiă hruê, lăn pla mjing ăt mâo leh klei lŏ wĭt msĕ hđăp, mnơ̆ng ngă kơ ana tiu dôk hlăm lăn ăt luič jih leh mơh. Anei jing klei găl lŏ pla mjing ana mrâo. Khădah, čiăng bi hrŏ dŭm klei truh amâo jăk, gŏ sang ayŏng Huấn knŏng pla mă ênhă điêt, tơdah ênoh tiu dôk hơĭt, ayŏng srăng lŏ pŏk phai ênhă pla mjing tiu lŏ prŏng hĭn hlăm dŭm gưl kơ anăp: Mnuih mă bruă lŏ hma ti nei, knŏng knang mă kơ ana tiu lehanăn kphê, ară anei ênoh kphê jing êlưih êdi, ênoh tiu lŏ đĭ ƀiă, kyuanăn mnuih ƀuôn sang lŏ pla tiu yơh. Ară anei kâo pla 500, 700 gơ̆ng êlâo, tơdah dưi kâo lŏ pla lu hĭn. Tơdah hŏng ênoh ară anei truh kơ 100 êbâo/kg, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang mâo klei hơĭt leh yơh.”
Mrâo nao pla 3 ha tiu pla pluă hŏng ana gáo mâo leh sa thŭn mơ̆ng gŏ sang pô, Lê Đình Huấn, ti alŭ An Điền, să Ia Blang, kdriêk Čư̆ Sê brei thâo, anei jing hdră êlan ñu bi hrŏ hĕ dŭm klei truh amâo jăk leh lŏ wĭt pla mjing ana tiu. Êngao kơ bruă pla pluă, ñu lŏ mă yua dŭm gơ̆ng tiu hđăp anăn, blei ênăng tiu čiăng hrŏ ƀiă ênoh prăk duh bi liê. Tui si Lê Đình Huấn, mjeh tiu mơ̆ng hruĕ drung mâo ênoh 10 êbâo sa phŭn, êlưih hĭn truh kơ 5 êbâo prăk mkă hŏng mjeh tiu mă mơ̆ng ana khua, ƀiădah boh tŭ dưn jing msĕ. Hlăm sa gơ̆ng tiu pla 2 ana tiu, thiăm wăt gơ̆ng lehanăn hbâo brŭ, kluôm ênŭm ênoh prăk duh bi liê hlăm sa ha ară anei hlăm brô 70 êklăk prăk: “Kâo pla mjing hŏng klei pla pluă, sơnăn yơh prăk duh bi liê ăt ƀiă mơh. Ară anei, mjeh tiu mă mơ̆ng phŭn khua amâo lu ôh, anăn gŏ sang kâo lŏ wĭt pla hŏng mjeh tiu drung, mjeh êlưih lehanăn boh tŭ dưn ăt msĕ kyua leh pô mtrŭn hlăm lăn gha ñu ăt jing jăk mơh.”
Hoàng Phước Bính, k’iăng khua gĭt gai êpul hgŭm pla mjing tiu Čư̆ Sê brei thâo: Klei găl mơ̆ng mnuih ƀuôn sang hlăm alŭ wăl ară anei jing mâo lu leh klei hriăm hlăm bruă pla mjing ana tiu. Mbĭt hŏng anăn, leh mâo klei hriăm kyua tiu djiê jih kyua mnơ̆ng ngă, pruê hbâo êgao hnơ̆ng lehanăn pŏk phai anôk pla mjing sa blư̆, đru kơ mnuih ƀuôn sang mâo klei răng kơ bruă lŏ wĭt pla mjing ana tiu anei. Tui si Hoàng Phước Bính, hlăm klei lŏ wĭt pla mrâo anei, mnuih ƀuôn sang srăng mâo klei mđĭng dŭm mta sơnei: “Tui si hmei ƀuh, mnuih ƀuôn sang amâo lŏ wĭt pla ôh hlăm dŭm krĭng lăn ana tiu mâo klei djiê jih msĕ hŏng êlâo, čuăn ruah dŭm anôk lăn mrâo djŏ hŏng ana tiu, ruah mjeh jăk, thâo klă phŭn agha, pla ti gơ̆ng kyâo hdĭp, lui rơ̆k hlăm đang, mbuôn lăn, amâo klei băng hlăm phŭn tiu ôh kyua ênưih mâo êa kdơ̆ng, mâo mnơ̆ng ngă, tal 7 jing yua dŭm kdrăp krih êa mkiêt mkriêm, krih msĕ êa hjan, krih hŏng kdrăp aruăt êa ti gŭ phŭn tiu, lehanăn hluê ngă hdră êlan hbâo brŭ doh čiăng đang tiu đĭ hriê jăk hĭn.”
Nguyễn Văn Hợp, khua adŭ bruă lŏ hma lehanăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang kdriêk Čư̆ Sê lač, ară anei, kluôm ênhă pla mjing tiu dôk mboh hlăm kdriêk truh kơ 2.900 ha. Mĭn tĭng, hlăm gưl anei, ênhă lŏ pŏk phai pla mjing tiu srăng lŏ đĭ truh kơ dŭm êtuh ha. Tui si Nguyễn Văn Hợp, êngao kơ dŭm klei mtă mơ̆ng êpul hgŭm bruă pla mjing ana tiu, mnuih ƀuôn sang ăt lŏ mâo klei mđing kơ bruă bi mguôp pla mjing djŏ hŏng hnơ̆ng čuăn mơ̆ng knơ̆ng bruă lehanăn anôk mnia mblei čiăng: “Hlăm hruê mmông anei, bruă pla mjing ana tiu lŏ mâo klei mlih mrâo, ênhă lăn mâo mnơ̆ng ngă kơ ana tiu dưi ksiêm dlăng leh, ênoh mâo klei đĭ mơh. Anei jing klei găl kơ mnuih ƀuôn sang lŏ wĭt pla mjing ana tiu. Khădah hmei ăt mâo klei mtă kơ mnuih ƀuôn sang srăng pla mjing hlăm dŭm anôk mâo lăn jăk čiăng ana tiu đi hriê siam. Tơdah mnuih ƀuôn sang pla mrâo srăng dưn yua dŭm klei kreh knhâo hlăm bruă pla mjing, bi mguôp hŏng dŭm knơ̆ng bruă čiăng dưi ba čhĭ boh mnga mâo klei hơĭt kjăp.”
Viết bình luận