Hluê klei hưn mơ̆ng êlâo, amai Nguyễn Thị Diễm Thương, alŭ Dak Kual 2, să Dak Ndrung ba anak giăm 6 mlan nao kơ Anôk bruă mdrao mgŭn să tlŏ 3 aruăt vaccine 5 hlăm 1 gang mkhư̆ klei ruă buôr čuh kô̆ kŏng đŏk, mtŭk, hrut aruăt ariêng, êwiên lehanăn ruă ksŏ, ruă dlô mơ̆ng kman Hib ngă. Amai brei thâo, bruă tlŏ mgang djăp ênŭm kyua anăn anak amai đĭ prŏng suaih pral.

“Knuă druh mdrao mgŭn hưn hruê tlŏ kơ pô lehanăn 1 hruê êlâo kơ tlŏ digơ̆ lŏ hưn mơh kơ pô. Dlăng phung hđeh ară anei mdê hŏng êlâo, klei ruă amâo thâo êlâo ôh kyua anăn drei tlŏ mgang yơh čiăng mkhư̆ klei ruă kơ phung anak čô.

Ăt msĕ hŏng amai Nguyễn Thị Diễm Thương, kyua dưi mtô mblang kơ klei tŭ dưn mơ̆ng bruă tlŏ mgang, khădah sang kbưi hŏng anôk mdrao mgŭn, găn êrô dleh dlan ƀiădah amai Thị Bân ti alŭ Bu N’drung, să Dak Ndrung, kdriêk Dak Song ăt nao tlŏ ênŭm kơ 3 čô anak:

“Tlŏ djăp ênŭm yơh kơ phung anak čiăng h’ĭt ai tiê pô. 3 čô anak sang kâo, amâo mâo êdeh kâo êbat jơ̆ng nao tlŏ diñu. Hlăk dôk ba tian kâo tlŏ ênŭm mơh.

Dak Song jing sa hlăm dŭm alŭ wăl ba akŏ hlăm hdră tlŏ mgang ti Dak Nông. Hluê si Nguyễn Văn Sơn, Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk Dak Song, čiăng mjing klei đăo knang kơ mnuih ƀuôn sang, Anôk bruă mđĭ leh hdră gĭt gai dŭm êpul êya bruă mtô mblang mđĭ klei thâo săng mbĭt anăn ksiêm dlăng, bi kjăp dŭm klei găl kơ anôk bruă nah gŭ, kdrăp mnơ̆ng, vaccine, rơ̆ng klei êđăp ênang êjai tlŏ mgang…  Hlăm dŭm hruê tlŏ mgang, Anôk bruă ăt kah mbha phung knuă druh ksiêm dlăng čiăng kơ anôk bruă mdrao mgŭn hluê ngă djŏ hdră tlŏ mgang:

“Mơ̆ng knhal jih thŭn, hmei bi hgŭm hŏng alŭ ksiêm dlăng grăp čô hđeh, tal 2 ksiêm dlăng ti phần mềm hmei kriê dlăng leh jăk hdră anei. Hlăm phần mềm mâo leh klei hâo hưn klă klơ̆ng, mâo dŭm čô dưi hriê gơ̆ jăk găl mơh, bi hlei pô amâo dưi hriê tinei hmei srăng jao kơ knuă druh alŭ lŏ ksiêm dlăng pô anăn mâo ti alŭ wăl mơ̆ amâo dah h’aĭ čiăng pral thâo hlei pô ka tlŏ, tlŏ ka ênŭm aruăt kñăm lŏ pŏk hdră tlŏ mgang rơ̆ng jih jang phung hđeh dưi tlŏ djăp ênŭm.

Hluê si Knơ̆ng bruă mdrao mgŭn Dak Nông, khădah hdră tlŏ mgang kpăk gun kyua hmăi mơ̆ng klei ruă Covid 19 hlăm 2 thŭn êgao, ƀiădah kyua klei hgŭm kngan, klei đua klam mơ̆ng anôk bruă mdrao mgŭn, klei sa ai hlăm ƀuôn sang, hnơ̆ng luôm vaccine hlăm hdră tlŏ mgang pŏk mlar ti čar mâo leh boh tŭ klă sĭt. Jih mlan 9 thŭn 2022, hnơ̆ng tlŏ mgang pŏk mlar ti čar mâo 70% hdră kčah. Hlăm 3 mlan knhal jih thŭn, čar gĭr mâo 90% hnơ̆ng luôm dŭm mta vaccine.

Ară anei Dak Nông dôk krơ̆ng kjăp 150 anôk bruă tlŏ mgang h’ĭt kjăp lehanăn srăng pŏk thiăm anôk tlŏ mgang mbĕ hiu tơdah čiăng. Anôk bruă mdrao mgŭn ăt mprăp djăp mnuih mă bruă, kdrăp mnơ̆ng, êa drao gŭn čiăng rơ̆ng hdră tlŏ mgang tŭ dưn, êđăp ênang. Huỳnh Thanh Huynh, K’iăng khua anôk bruă mdrao mgŭn čar Dak Nông brei thâo dŭm hdră msir kñăm rơ̆ng hlăm thŭn 2022 hnơ̆ng tlŏ mgang vaccine mâo êbeh 90% kơ dlông:

“Hmei bi mklă mkŏ mjing sa êpul, bruă phŭn jing đru lehanăn ba mdah hdră msir, tal sa jing tŭ ư hŏng alŭ wăl ksiêm dlăng hdră tlŏ mgang hlăm mnuih ƀuôn sang. Tal 2 jing lŏ mkŏ mjing anôk tlŏ mgang djŏ guôp. Mbĭt anăn, hmei ăt akâo hŏng Knơ̆ng bruă djŏ tuôm mơ̆ng gưl dlông hnưm mkăp vaccine kơ hdră anei čiăng kơ anôk bruă mdrao mgŭn Dak Nông rơ̆ng hnơ̆ng tlŏ mgang.

Hluê si klei hưn mdah mơ̆ng anôk bruă mdrao mgŭn: Êlâo lehanăn êdei kơ ba tian, phung mniê brei tlŏ vaccine gang mkhư̆ dŭm klei ruă msĕ si: Buôr čuh kô̆ kŏng đŏk, mtŭk, hrut aruăt ariêng, hdrak, Rubella, mƀlĕ sruê, HPV lehanăn ruă tiê B… Tơdah amâo tlŏ vaccine anei, hđeh leh kkiêng huĭ srăng mâo dŭm klei ruă mơ̆ng tian amĭ hmăi truh kơ klei suaih pral… Hŏng phung hđeh điêt brei tlŏ ênŭm 11 mta vaccine, mâo: Vaccine hdrak, Vaccine gang mkhư̆ klei ruă ksŏ, ruă knga, ruă dlô, amâo jăk hlăm êrah kyua  phế cầu khuẩn; Vaccine buôr čih kô̆ kŏng đŏk – Mtŭk – Hrut aruăt ariêng; Vaccine mƀlĕ sruê – Quai bị – Rubella čiăng gang mkhư̆ klei ruă huĭ hyưt, hmăi truh kơ klei suaih pral hđeh.