VOV4.Êđê - Ti čar Dak Lak ară anei mâo êbeh 400 čô hđeh mâo klei ruă Thalassemia (lŏ pia jing klei ruă mčah êrah). Anei jing klei ruă hlăm êra mâo mơ̆ng tian amĭ leh anăn ară anei ka mâo êa drao mdrao ôh. Ƀiădah, hŏng klei hmăng hmưi čiăng kơ anak hnưm hlao klei ruă, mâo lu phung amĭ ama ti čar Dak Lak čŏng nao blei leh anăn yua dŭm mta êa drao amâo bĭt phŭn agha duah mdrao, ngă kơ hđeh ênưih lĕ hlăm dŭm klei arưp aram huĭ hyưt hĭn.

Ba mdrao anak kơ sang êa drao prŏng krĭng Lăn Dap Kngư, Trần Văn Hai, ti alŭ mrô 16, să Tân Hoà, kdriêk Ƀuôn Đon, čar Daklak brei thâo; Anak ñu thŭn anei 7 thŭn. Mơ̆ng leh mrâo 3 mlan, gơ̆ kreh đhăn hia nanao, gŏ sang ba hđeh kơ mkă dlăng kơ aê mdrao, snăn phung aê mdrao lač ĕ mâo klei ruă Thalasssemia jing klei ruă mčah êrah, Hlăm wưng êlâo kơ 3 thŭn, kah knar hlăm brô 3 – 4 mlan gŏ sang lŏ ba ĕ kơ sang êa drao mbŏ êrah lehanăn bi kbiă mta msei. Truh asei dơ̆ng prŏng, snăn ba ĕ kơ sang êa drao jêñ hĭn. Ară anei sa mlan ĕ nao kơ sang êa drao sa blư̆. Dôk rŭng răng kơ klei suaih pral anak pô, kyua ba nanao anak kơ sang êa drao, snăn gŏ sang lŏ dơ̆ng duah blei êa drao arăng duah bi yăl dliê mă kơ êngao lačdah dưi mdrao klei ruă anei. Ñu yăl dliê, luič liê lu prăk kăk leh ƀiădah klei ruă anak ăt kăn hlao rei:  “Mâo mnuih bi yăl dliê lačdah mâo êa drao mnăm mdul hĭn kơ klei nao mbŏ êrah, sitôhmô hlăm sa mlan sa blư̆ nao kơ sang êa drao, snăn mnăm êa drao diñu 2;3 mlan kơh lŏ nao mbŏ êrah, ƀiă\dah ăt kăn dưi rei. Leh jih êa drao blei mơ̆ng pô anei lŏ nao duah kơ pô adih mdrao ăt kăn hlao, knhal tuič lŏ nao mbŏ êrah”.

Msĕ djuê anăn mơh, Bùi Văn Viên, ti kdriêk Êa Hleo duah hmư̆ arăng bi yăl dliê kơ êa drao mdrao klei ruă anei, snăn bi tiŏ êran nao blei čiăng mdrao klei ruă anei kơ anak. Ƀiădah prăk luič, klei ruă amâo mâo hlao, anak lŏ đuĕ nao kơ kjham hĭn: “Gŏ sang dôk rŭng răng snăk, hiu duah băng kơ lu anôk, ƀiădah amâo mâo hlao ôh. Hlăm wưng anăn, ti anôk hmư̆ mâo êa drao hŏng hlao kyâo êran nao blei hĕ kăn mâo klei tŭ dưn, knhal tuič ăt lŏ nao mbŏ nanao êrah kơ anak”.

Tui si Nai Prĭn, Aê Mdrao Trần Thị Thuý Minh, Khua anôk bruă mdrao mgŭn hđeh êlăk sang êa drao prŏng Lăn Dap Kngư, hlăm dŭm thŭn giăm anei, mâo êbeh 400 čô hđeh mâo klei ruă Thalassemia lehanăn nao mdrao nanao kơ sang êa drao. Kah knar hlăm grăp hrue ti sang êa drao tŭ jum mdrao mgŭn mơ̆ng 20 – 30 čô hđeh mâo klei ruă Thalassemia. Anei jing sa mta klei ruă mdrao amâo hlŏng hlao ôh, lehanăn jih jang hdră mdrao ară anei knŏng dưi ngă ti sang êa drao đuič: “Mdrao mgŭn klei ruă Thalassemia ară anei êngao kơ bruă mbŏ êrah, bi kbiă mta msei, klei mdrao mgŭn lŏ đru mkăn knŏng mâo ti sang êa drao đuič dưi ngă, lehanăn djăp mta hdră mdrao mgŭn mkăn mrâo mrang msĕ si mkŏ dlông klang, sitôhmô hdră mdrao gen, amâodah khăt la jing jih jang hdră mdrao Thalassemia êlam hĭn snăn ăt knŏng ti sang êa drao đuič, kyuanăn klei ruă anei bi ba kơ sang êa drao, anôk thơ̆ng kơ bruă mdrao mgŭn mâo hdră êlan ktrâo atăt, kia kriê lehanăn mdrao mgŭn bi pral, lehanăn amâo mâo dưi duah mdrao mă hjăn hŏng êa drao hla rơ̆k ktơ̆k ôh, klei anăn amâo mâo dưi mdrao ôh klei ruă anei”.

Aê mdrao Trần Thị Thuý Minh mtă, mnuih ruă Thalassemia tơdah mdrao mgŭn amâo mâo djăp ênŭm, djăl hĭn mơh truh kơ djiê. Siămdah, klei ruă anei dưi răng, tơdah mâo klei thâo săng djăp ênŭm, mâo klei ksiêm dlăng jêñ jêñ, mkă dlăng, lehanăn mâo hdră kčĕ êlâo kơ bi dôk ung mô̆. Tơdah hđeh kkiêng amâo mâo myun djŏ hĕ mta klei ruă anei, amĭ ama bi ba mtam anak kơ sang êa drao mâo klei mkă dlăng, kiă kriê, mdrao mgŭn, điêt đuôtt amâo mâo dưi duah yua ôh ya mta êa drao amâo mâo klă phŭn agha, knŏng luič liê ngăn prăk, lehanăn klei ruă amâo mâo hlao ôh, êgao hĭn kơ anăn jing ngă huĭ hyư̆t kơ klei hdĭp phung mơh./.