VOV4.Êđê- Khădah ka truh yan hjan, ƀiădah klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah bluh mâo leh lu hlăm dŭm alŭ wăl krĭng lăn dap kngư lehanăn dŭm čar kwar Dhŭng. Anôk bruă mdrao mgŭn đăo knăl, klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah thŭn anei srăng mâo dleh dưi ksiêm dlăng hluê wưng 3 thŭn sa blư̆. Bruă sang čư̆ êa lehanăn anôk bruă djŏ tuôm ti lăn dap kngư gĭt gai, ktrâo lač, mtô mblang kơ mnuih ƀuôn sang pral mâo hdră gang mkhư̆ klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah.

Tui si klei ksiêm yap mơ̆ng Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk Êa Sup, čar Daklak, khădah ka mŭt hlăm yan hjan ôh ƀiădah kluôm kdriêk mâo leh truh 117 čô mnuih mâo klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah, đĭ 115 čô mnuih mkă hŏng wưng anei thŭn dih. Mâo leh 113 čô mnuih ba đih kơ sang êa drao. Klei ruă anei hlăk dôk tưp lar pral ti să Čư̆ Mlêñ, lehanăn wăl krah Êa Sup hŏng 24 boh ƀuôn anôk dôk mâo mnuih ruă. Aê mdrao Kiều Thị Thanh Hà, Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk Êa Sup lač, anôk bruă anei mâo mkŏ mjing leh truh 12 êpul hiu ngă bruă mkhư̆ gang klei ruă tưp, kñăm bi mdoh jih jang dŭm anôk mâo klei ruă tưp. Lehanăn, mâo dŭm klei ktrâo atăt phung ƀuôn sang hdră bi mdjiê hluăt lŏk, čŏng thâo kơ hdră mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp anei bluh đĭ tơdah leh mŭt hlăm yan hjan:

“Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk Êa Sup mâo leh hdră ksiêm, čŏng ngă djăp bruă mkhư̆ mtam dŭm anôk dơ̆ng kčưm mâo klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah. Anôk bruă mdrao mgŭn kčĕ leh kơ knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk bi liê ngăn prăk krih êa drao mdjiê kêč ƀloh hlăm tar anôk. Tui si dhar bruă mdrao mgŭn mkă tĭng năng ai klei ruă tưp anei srăng bluh đĭ ktang hlăm thŭn 2022, kyuadah thŭn anei jing thŭn msĕ si truh tuôr lŏ bluh đĭ kreh ƀuh jing 3 thŭn sa blư̆ kreh mâo, lehanăn phung ƀuôn sang ăt ka mâo klei čŏng mđing uêñ ôh kơ bruă mdjiê hluăt lŏk”.

Mnuih êngoh bi ƀlĕ êrah ti Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk Ea Sup

Yap mơ̆ng akŏ thŭn truh kơ ară anei, čar Daklak mâo leh 163 čô mnuih ruă êngoh bi ƀlĕ êrah, hlăm anăn lu hĭn jing ti kdriêk Êa Sup truh 115 čô mnuih, kdriêk Ƀuôn Đon 12 čô mnuih, dŭm adôk jing ti kdriêk Čư̆ Mgar, Krông Pač, lehanăn ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt. Tui si phung khua kiă kriê anôk bruă mdrao mgŭn čar Daklak, klei ruă tưp êngoh bi ƀlĕ êrah kreh bluh đĭ 3 thŭn sa blư̆. Khădah hlăm 3 mlan akŏ thŭn ênoh mnuih ruă jing ƀiă, siămdah mơ̆ng mlan 6 kơ anăp, dơ̆ng čhuang mŭt hlăm yan hjan sĭt nik ênoh mnuih ruă srăng đĭ hĭn boh nik lĕ hlăm mlan 8 lehanăn mlan 9.

Hlăm dŭm hrue kăm êgao, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh lehanăn dŭm boh čar hlăm nah Dhŭng ƀuh mnuih ruă êngoh bi ƀlĕ êrah đĭ hĭn, lehanăn đuĕ nao kơ kjham lu hĭn mơh. Ti ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh mâo dua čô mnuih djiê lehanăn 109 čô đuĕ nao kơ kjham. Amai Đỗ Thị Thuỳ Vân, dôk ti kdriêk čar mrô 12, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hlăk dôk kiă anôk pô mâo klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah kjham lač:

“Knŏng mrâo đuĕ nao kơ êngoh đuič, ƀiădah 3 mrâo truh kơ kjham leh. Mkă dlăng êrah snăn aê mdrao lač, ĕ anei mâo klei bi êkŏ êrah, snăn yơh bi tlŏ sarom mtam, leh kơ anăn ba mdrao kơ anôk mdrao ksŏ, lehanăn tiê jing kjham leh sơăi”.

Hđeh nao đih mdrao kyua êngoh bi ƀlĕ êrah

Aê mdrao Đỗ Châu Việt, Khua anôk bruă mdrao klei ruă tưp covid 19 sang êa drao hđeh mrô 2 brei thâo, mâo hlăm brô 10% ênoh hđeh mâo klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah ba đih kơ sang êa drao. Ăt hlăm ênoh anei truh 10% ba mdrao kơ anôk dŏng mdrao kjham:

“Tui si ênoh mrâo bi êdah giăm anei brei ƀuh ênoh klei đuĕ nao kơ kjham, jing dleh kơ klei mkă hnơ̆ng êrah. Tal dua, klei đuĕ nao kơ kjham jêñ tuôm jing kman ngă kơ tiê mtam, ngă jhat kơ tiê bhiâo riâo rit, ngă bi êkŏ êrah, ngă mtŭk mtŭl klei êran êrah hlăm asei mlei, lehanăn knhal tuič jing đuĕ nao kjhat truh kơ dlô”.

Yap truh ti krah mlan 4, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh mâo leh giăm 4 êbâo 5 êtuh čô mnuih ruă êngoh bi ƀlĕ êrah, hlăm anăn mâo truh 109 čô đuĕ nao kơ kjham dôk mdrao ti dŭm boh sang êa drao. Anei jing ênoh năng brei mâo klei bi răng, tơdah drei mkă hŏng thŭn 2019, jing thŭn klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah bluh đĭ prŏng hŏng êbeh 20 êbâo čô mnuih ruă, ƀiădah lĕ ênoh đuĕ nao kơ kjham knŏng mil 38 čô mnuih đuič. Hŏng ênoh mnuih ruă kjham hlăm wưng giăm anei, tui si phung thơ̆ng kơ bruă anei bi lač, năng ai ênoh mnuih mâo klei ruă jing lu hĭn hŏng ênoh drei thâo. Hlăm ênoh mâo yap jing ƀiă, dah mkă hŏng ênoh êngoh hdjul. Ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh mâo leh dua čô mnuih djiê kyua klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah, kyua hŏng mnuih ruă leh thâo mâo klei ruă jing hnui leh, lehanăn êmưt ba kơ sang êa drao. Aê mdrao Nguyễn Minh Tiến, k’iăng khua kiă kriê sang êa drao hđeh ƀuôn prŏng mtă kơ phung amĭ ama hđeh bi pral mtam ba anak pô kơ sang êa drao mkă dlăng bi hmao, lehanăn mdrao mtam, amâo mâo lui klei ruă đuĕ nao kơ kjham ôh, jing dleh snăk lŏ mdrao:

“Hlăm hrue tal 4, lehanăn tal 5 klei ruă jing hrue đĭ nao kơ kjham leh, kyuanăn yơh mtă mtăn kơ mnuih ruă tơdah ƀuh dŭm klei bi knăl đuĕ nao kơ kjham msĕ si hđeh bi msâo hlăm asei mlei, mbhĭt mprah, kbiă êrah adŭng, kbiă êrah phŭn êgei, jơ̆ng kngan êăt sră, dôk đih nanao yơh bi bi amâo kriăng hlăp ôh, ƀlĕ ô̆ kbiă êrah, nao dliê tlô eh jŭ tŭt, snăn bi pral ba mtam hđeh kơ sang êa drao. Khădah êjai krah mlam mmăt dưn, amâo lŏ dưi lui hđeh đĭ nao kơ kjham hĭn ôh ba mtam kơ sang êa drao yơh”.

Čiăng kơ dưi gang mkhư̆ klei ruă tưp êngoh bi ƀlĕ êrah, jih jang mnuih bi mâo djăp hdră thâo răng msĕ si: Kđăp bi krĭp jih jang mnơ̆ng mgơ̆ng êa, čiăng kơ đăm kêč ƀloh mŭt kčeh mđai hlăm anăn, mlih rao jêñ jêñ mnơ̆ng mgơ̆ng êa, khơ̆ng abŭ êa dah amâo lŏ yua ôh snăn mkŭp hĕ. lehanăn mlih nanao êa hlăm atŏ mnga 3 hrue sa blư̆; duah hwai duiñ jih djăp mta mnơ̆ng thâo kdơ̆ng êa, amâodah ƀăng ƀlŭng anôk êa kdơ̆ng lăm dơr hĕ amâo mâo brei jing anôk myun kơ kêč ƀloh kčeh mboh ôh. Pĭt đih bi kă mŭng, bi čŭt hơô čhum ao dlông păl, dlông kdrŭn gang klei kêč ƀloh kĕ êjai hrue. Boh nik, tơdah mâo mnuih hlăm sang êngoh leh, mâo dŭm klei bi knăl jing klei ruă êngoh bi ƀlĕ êrah snăn bi nao hưn mtam hŏng anôk bruă mdrao mgŭn bi mkă dlăng, lehanăn kčĕ kơ pô hdră mdrao bi djŏ, amâo mâo čŏng duah mdrao mă hjăn ti sang ôh./.

Pô mblang: Y-Khem Niê