Tân Lập jing sa hlăm 3 să mơ̆ng kdriêk Kon Braih, čar Kon Tum amâo mâo aê mdrao. Y sỹ Nguyễn Thị Thanh Tuyền, khua kiă kriê anôk bruă mdrao mgŭn să Tân Lập brei thâo, phŭn agha kyua mlan 1mrâo êgao, aê mdrao mơ̆ng anôk bruă dưi tiŏ nao mă bruă ti alŭ bruă mdrao mgŭn alŭ wăl Đăk Rve, amâo lŏ mâo aê mdrao, klei mă bruă mơ̆ng anôk bruă mdrao mgŭn să Tân Lập êdu kƀah êdi, wăt dŭm masin, kdrăp yua dưi duh bi liê ară anei lui hĕ hơăi mang:

Êjai amâo mâo aê mdrao, mâo đa đa kdrăp yua čiăng kơ aê mdrao msĕ si măi siêu âm, điện tim, ti gưl să amâo mâo lŏ ngă ôh. Mâo đa đa hdră mdrao mgŭn gưl să čiăng kơ aê mdrao, êa drao gŭn ăt msĕ sơnăn mơh, Anôk bruă mâo aê mdrao kơ dưi yua êa drao anăn”.

Ti kdriêk Kon Braih, čar Kon Tum, klei kƀah aê mdrao mâo leh hlăm lu thŭn. Thŭn 2023, Anôk bruă mdrao mgŭn kdriêk dưi jao hnơ̆ng čuăn 32 čô aê mdrao, ƀiădah hlăm boh sĭt kñŏng mâo mă 17 čô aê mdrao. Boh klei aê mdrao akâo mă bruă anôk mkăn leh anăn mdei bruă ăt mâo nanao. Mơ̆ng thŭn 2019 truh kơ ară anei mâo leh 7 čô aê mdrao akâo mdei bruă êjai anôk bruă amâo mâo lŏ mâo pô mă bruă mrâo. Aê mdrao Nguyễn Luận, k’iăng khua kiă kriê anok bruă mdrao mgŭn kdriêk Kon Braih brei thâo, klei kƀah truh 15 čô aê mdrao ngă kơ anôk bruă tuôm hŏng lu klei dleh dlan hlăm bruă bi hriăm, mđĭ hnơ̆ng klei mă bruă, ăt msĕ mơh mkă dlăng, mdrao klei ruă kơ mnuih ƀuôn sang.

 “Kƀah aê mdrao hmăi kơ bruă mkă dlăng, mdrao mgŭn, kriê dlăng klei suaih pral mnuih ƀuôn sang leh anăn bruă gang mkhư̆ klei ruă tưp mơ̆ng nah gŭ, boh nik jing hluê ngă bruă mrâo čiăng mđĭ hnơ̆ng tŭ jăk bruă kriê dlăng klei suaih pral kơ mnuih ruă, bi hrŏ ênoh mnuih ruă nao mdrao kơ sang êa mkăn truh klei luč liê hlăm bruă mdrao mgŭn”.

Bruă mdrao mgŭn car Kon Tum ară anei mâo 539 čô aê mdrao, hlăm anăn gưl čar mâo 294 čô, gưl kdriêk mâo 146 čô leh anăn gưl să mâo 99 čô aê mdrao. Aê mdrao êdah êdi Trần Ái, k’iăng khua kiă kriê knơ̆ng bruă mdrao mgŭn čar Kon Tum brei thâo, mơ̆ng ară anei truh kơ jih thŭn 2030, čiăng kơ čiăng thiăm hlăm brô 100 čô aê mdrao čiăng bi mbŏ, mlih mrâo čiăng kơ hnơ̆ng 10 – 11 čô aê drao hlăm 10.000 čô mnuih ƀuôn sang, êjai anăn bruă duah aê mdrao mă bruă dôk tuô hŏng klei dleh dlan.

 “Duah êpul mă bruă mdrao mgŭn nah gŭ jing dleh dlan êdi. Msĕ si thŭn 2023 hŏng hnơ̆ng čiăng kơ bruă mdrao mgŭn nah gŭ jing 108 čô ƀiădah hmei knŏng mâo mă 23 čô aê mdrao. Dleh dlan hĭn jing phung aê mdrao leh hriăm gưl prŏng chính quy ƀiă sơnăk wĭt mă bruă ti gưl să, gưl kdriêk, amâo mâo čiăng wĭt. Anei jing sa boh klei dleh dlan hŏng hmei”.

Ti anăp boh sĭt kƀah aê mmdrao, dhar bruă mdrao mgŭn čar Kon Tum dôk bi mdrơ̆ng hŏng hdră bi mlih phung aê mdrao plah wah dŭm gưl, tiŏ nao phung aê mdrao giăm wăl krah nao mă bruă kơ krĭng taih kbưi, krĭng mâo lu mnuih ruă. Ƀiădah anei knŏng jing hdră êlan jing êjai. Bi kơ ưng sui, dhar bruă mdrao mgŭn čar čiăng êdi kơ dŭm hdră êlan tur knơ̆ng čiăng mgaih msir klei kƀah phung aê mdrao msĕ si tiŏ nao bi hriăm.

Mrâo anei, hlăm mmông mă bruă hŏng Êpul ngă bruă mơ̆ng knŭk kna, Y Ngọc, k’iăng khua bruă sang čư êa čar Kon Tum hưn mdah leh hŏng knŭk kna ksiêm dlăng, mâo hdră êlan mtô bi hriăm aê mdrao, đru kơ čar mgaih msir klei kƀah aê mdrao gưl nah gŭ msĕ ară anei. Y Ngọc lač, tơdah amâo mâo hdră mtô bi hriăm phung aê mdrao jing mnuih djuê ƀiă, phung hdĭp hlăm alŭ wăl, mơ̆ng 5 – 10 kơ anăp, ti krĭng taih kbưi, krĭng mnuih djuê ƀiă mơ̆ng čar Kon Tum amâo srăng lŏ mâo aê mdrao./.