VOV4.Êđê - Sĭt truh yan mdei prŏng ênoh hđeh djiê kyua mngăt hlăm êa ti Dak Lak lŏ đĭ. Êngao mơ̆ng boh klei mkăn snăn mta phŭn jing kyua phung hđeh amâo thâo luê, amâo thâo hdră gang mkhư̆ klei mngăt hlăm êa. Kyua anăn, phung amĭ ama brei mđing, ksiêm dlăng phung hđeh. Boh nik, dŭm anôk bruă kriê dlăng brei mjing klei găl pŏk adŭ mtô bi hriăm luê kơ hđeh, boh nik ti dŭm alŭ, ƀuôn, anôk mâo lu hnoh êa, êa krông, čiăng mjing klei thâo kơ hđeh thâo răng mgang asei mlei pô.
Ti Dak Lak, hlue si klei ksiêm yap mơ̆ng Knơ̆ng bruă mnuih mă bruă kahan êka êkeh leh anăn ala ƀuôn, mơ̆ng akŏ thŭn 2022 truh ară anei, ti čar mâo 12 klei hđeh djiê mngăt hlăm êa, ngă kơ 24 čô hđeh djiê. Hlăm anăn mâo 7 klei mngăt hlăm êa êpul lu leh anăn 5 klei mngăt hlăm êa hjăn. Lu klei djiê mngăt hlăm êa mâo hlăm krĭng ƀuôn sang.
Akŏ mlan 6 mrâo êgao, sa klei mngăt hlăm êa ngă kơ 3 čô hđeh adŭ 6 sang hră gưl 2 Chu Văn An ti kdriêk Ea H’Leo djiê. Leh nao hlăm knăm ksiêm wĭt thŭn hriăm ti sang hră, phung hđeh bi jak nao ti êa Ót, ti alŭ 5, să Ea H’Leo hlăp lêñ. Hlăk êjai hlăo, 3 čô hđeh klhiăr jơ̆ng lĕ hlăm krĭng êa êlam leh anăn djiê. Êlâo anăn, hlăm tlam 7/5/2022, ti să Ea Bhôk, kdriêk Čư̆ Kuin ăt mâo klei mngăt hlăm êa pap mñai snăk, 3 čô hđeh hlăm gŏ sang jing phung djiê. Leh 3 čô ama anak nao khăt rơ̆k, 3 ayŏng adei bi jak nao wah kan. Truh 7 mmông mmăt, dôk guôn amâo ƀuh ôh phung anak wĭt huă, gŏ sang akâo kơ găp djuê hiu duah. Truh 8 mmông mmăt snăn ƀuh phung anak djiê hlăm êa.
Hlue si dŭm anôk bruă kriê dlăng, êngao kơ mta phŭn nah êngao jing čar Dak Lak mâo êa krông, êa hnoh lu, boh nik krĭng ƀuôn sang snăn mta phŭn lu jing kyua phung hđeh ka dưi mprăp klei thâo luê êa leh anăn gang mkhư̆ klei mngăt hlăm êa. Êngao anăn, lu phung amĭ ama kyua mâo lu đei bruă, kƀah klei kriê dlăng anak čô. Nguyễn Duy Tuyết, Khua adŭ bruă kriê dlăng ala ƀuôn, Knơ̆ng bruă mnuih mă bruă, kahan êka êkeh, ala ƀuôn čar Dak Lak brei thâo: “Hlăm wưng êgao mâo lu klei mngăt hlăm êa pap mñai snăk. Boh nik mngăt hlăm êa êpul lu. Anăn jing bruă ngă kơ hmei bi mĭn. Mâo klei mngăt hlăm êa bruă hâo hưn mrô mblang jing sa kdrêč ƀiădah klei thâo săng leh anăn bruă klam phung amĭ ama leh anăn phung kriê dlăng hđeh. Mâo tăp năng mâo lu đei bruă anăn ngă ngơi mang brei hđeh nao luê, nao mă bruă anăn drei amâo ktue dlăng anăn mâo klei mngăt hlăm êa pap mñai êdi.
Sa boh sĭt năng mđing jing ti krĭng ƀuôn sang, dŭm adŭ bi hriăm luê, hdră gang mkhư̆ klei djiê mngăt hlăm êa kơ hđeh ka dưi mđing dlăng djŏ hnơ̆ng. Amai Trần Thị Hương ti să Ea M’Nang, kdriêk Čư̆ Mgar brei thâo: “Wăt tơdah alŭ wăl hmei amâo mâo ôh tač hlăp kơ hđeh hlăm hruê mdei, ƀiădah ăt kyua huĭ kơ phung anak čŏng nao hlăm êa krông, êa hnoh čiăng nao mnei snăn kâo ba diñu nao ti wăl krah Quảng Phú, kbưi hŏng sang 10 km čiăng hriăm luê. Hdră kñăm jing čiăng mprăp klei thâi luê čiăng kơ mnuih prŏng nao mă bruă, phưi diñu dôk ti sang ăt hơĭt ai tiê mơh.”
Ti anăp dŭm klei hđeh mngăt hlăm êa mâo nanao hlăm wưng giăm anei, Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Dak Lak mtrŭn leh Asăp mtrŭn mrô 06/CT-UBND kơ bruă mđĭ bruă gang mkhư̆ klei hđeh mngăt hlăm êa ti čar. Hluê anăn, Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar gĭt gai dŭm knơ̆ng, dhar bruă, alŭ wăl hlăm čar brei mđĭ ktang dŭm bruă hâo hưn, bi hriăm, mbŏ klei thâo, gang mkhư̆ klei djiê mngăt hlăm êa. Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Dak Lak mtă kơ Knơ̆ng bruă sang hră mtô bi hriăm pŏk ngă, ktrâo lač bruă bi hriăm hdră gang mkhư̆ klei hđeh mngăt hlăm êa kơ grăp boh sang hră, boh adŭ, grăp čô hđeh, boh nik êlâo kơ grăp yan mdei prŏng./.
Tơdah tăm mngăt hlăm êa ƀiădah myun mâo đru dŏng pral snăn hdră dŏng mdrao tal êlâo jing yuôm bhăn êdi. Klei anei amâo djŏ knŏng đru dŏng hdĭp ƀiădah lŏ bi hrŏ tuič hnơ̆ng klei truh amâo jăk hlăm êdei anăp. Aê mdrao thơ̆ng kơ adŭ mdrao 2 Nguyễn Quang Sơn, Khua adŭ mdrao mjêč, Sang êa drao prŏng krĭng Lăn dap kngư srăng ktrâo lač kơ hdră dŏng đru mnuih mngăt hlăm êa hluê hŏng klei bi blŭ hrăm ti gŭ anei.
- Ơ Aê mdrao! Si drei srăng ngă bruă đru dŏng mnuih mngăt êa čiăng rơ̆ng klei êđăp ênang kơ jih dua?
Aê Mdrao Nguyễn Quang Sơn: “Tơdah tuôm hŏng mnuih mgăt êa, drei srăng yua dŭm mta mnơ̆ng yua djŏ guôp drei mâo, msĕ si yua giê dlông, tơdah thâo luê êa drei srăng luê nao ti tluôn mnuih anăn, kmiêk ti păl ak čiăng đoh mnuih anăn đĭ ti hang. Êjai đoh mnuih anăn srăng brei dŭng ñu ti dlông êa, amâodah ktŭng akŏ ñu, bir brei ao thâo đung hlăm êa… anăn yơh jing dŭm mta mnơ̆ng yua čiăng đru dŏng leh anăn pŭ ba diñu ti anôk thu.”
- Ih mâo mơh klei mtă hlăm bruă gang mkhư̆ klei mgăt êa?
Aê Mdrao Nguyễn Quang Sơn: “Klei mngăt êa krĭng klei truh kreh mâo leh anăn mâo hnơ̆ng truh klei djiê lu êdi tơdah drei amâo mâo hmao ƀuh leh anăn đru dŏng djŏ hdră. Kyuanăn, mtă kơ grăp čô čiăng mâo klei uêñ mĭn, boh nik jing hŏng phung hđeh, drei srăng mâo klei mtô, êngao kơ bruă mjuăt ktang asei mlei drei srăng mtô luê êa. Phung prŏng srăng uêñ mĭn kơ phung hđeh lu hĭn, amâo mâo brei diñu nao ti anôk mâo krông êa, hnoh êa, ênao êa hjăn. Tơdah nao srăng mâo ao đung dlông êa, mâo mnuih prŏng nao mbĭt, mơ̆ng anăn srăng bi hrŏ klei truh mngăt êa. Êngao kơnăn, drei srăng mâo klei mtô kơ grăp čô klei đru dŏng tơdah tăp tuôm mâo mnuih mngăt êa.”
Viết bình luận