VOV4.Êđê- Mơ\ng du\m bro\ng hrui mkăm djah djâo, to\ êa drao ra\ng mgang mnơ\ng pla mjing ti djiêu êlan dơ\ng pro\ng, ti djiêu mnuôr mbông êa ti du\m sa\, brua\ hrui mkăm djah djâo mnơ\ng yua hla\m brua\ lo\ hma ti kdriêk }ư\ Mgar, ]ar Dak Lak hla\k ba w^t leh klei tu\ dưn. Mb^t ana\n, klei thâo sa\ng mơ\ng mnuih [uôn sang kơ brua\ bi ksiêk mbha djah djâo ]ia\ng ba hrui mkăm sa anôk a\t dưi mâo ngă. Mơ\ng ana\n, đru mguôp ja\k h^n hla\m brua\ ra\ng mgang wa\l hd^p mda ti kr^ng wa\l.

 Dui` giêt êa drao krih kơ ana pla mjing yua jih leh dưm hlă kdô ksu kă he\ khuăt, Huỳnh Xanh, ti alu\ Tiến Phát, să Quảng Tiến, kdriêk }ư\ Mgar, ]ar Dak Lak brei thâo: Anei jing djah djâo ba klei jhat anăn dưm hjăn, ba kơ alu\ wa\l hrui mklin sa anôk ]ia\ng ba bi rai. Giăm 3 thu\n êgao, yap mơ\ng leh mâo anôk hrui mkăm djah djâo, giêt êa drao krih kơ ana pla mjing dưm ti mbông lo\, djiêu hma mtam, phung êdam êra hlăm să lo\ g^r hâo hưn mtô mblang, Xanh leh anăn lu mnuih [uôn sang mkăn riêng gah kr^ng wa\l anei [rư\ bi mlih klei mưng ngă. Leh grăp blư\ ba yua, du\m mta giêt ]ai, giêt êa drao krih kơ ana pla mjing dưi hrui mkăm leh anăn hwiê hlăm anôk k[^n djah djâo.

“Mta djah djâo anei pô dưm hlăm nei snăn doh h^n, ênưih kriê dlăng, dưi mkhư\ klei ]ho\ djhan kơ wa\l hd^p mda. Klei yuôm bhăn jing tơdah grăp ]ô mnuih mâo klei thâo răng snăn grăp ]ô dưm hlăm năn sơa^, snăn kơh jăk h^n leh anăn djah djâo anei amâo dưi hwiê plă pliă ôh.”

Êpul êdam êra hâo hưn mtô mblang kơ mnuih [uôn sang kơ hdră yua anôk hrui m[^n djah djâo

Nguyễn Văn Hải, ti alu\ Quảng Tiến, kdriêk }ư\ Mgar la] snei: du\m anôk hrui mkăm djah djâo dưi dưm hlăm du\m êlan nao ti kdrăn lo\, nao hma snăn găl ênưih kơ mnuih [uôn sang.  Mnuih [uôn sang ti nei lu jing ngă lo\ hma, pla djam tam leh anăn ana pla mjing sui thu\n anăn hnơ\ng êa drao krih kơ ana pla mjing dưi yua grăp thu\n lu. Go\ sang `u ăt yua lu mta mse\ si êa drao mdjiê rơ\k, mdjiê  hluăt, êa drao bi mnga mboh kơ ana pla mjing leh anăn hlăm du\m wưng mdê mdê hlăm thu\n. Êlâo dih, păt dah du\m mta kdô ksu leh ba yua srăng hrui mkăm mb^t ho\ng djah yua aguah tlam amâo dah hlo\ng lui ti mbông lo\, hlăm hma. {ia\dah mơ\ng leh mâo anôk hrui mkăm djah djâo snăn amâo đei lo\ mâo ôh klei anei.

“Ti nei snăn grăp ]ô dưm ti anei amâo dah găn du\m ktuê êlan anei snăn ara\ng khăng mple\ hlăm anăn. Ti êlan găl arăng srăng mple\ hlăm anôk mkăm ti ktuê êlan anăn, ti anôk mâo snăn ara\ng mple\ hlăm năn. Du\m anôk mkăm djah anei găl ênưih kơ bruă hrui mkăm sa anôk, bi tơdah amâo mâo ôh ara\ng srăng hwiê plă pliă.”

Mơ\ng leh mâo anôk hrui m[^n djah djâo, klei mưng ngă mơ\ng mnuih [uôn sang ăt [rư\ bi mlih, mkhư\ hwiê djah giêt êa drao krih plă plia

Amai Nguyễn Thị Ngọc Ánh-  K’iăng Khua bruă êdam êra să Quảng Tiến, kdriêk }ư\ Mgar brei thâo, kluôm să ara\ anei mâo 9 anôk hrui mklin giêt êa drao krih kơ ana pla mjing dưm ti jih jang du\m alu\. Mơ\ng thu\n 2017 truh ara\ anei, du\m anôk hrui mkăm anei mâo mnuih [uôn sang ba yua nanao. Grăp thu\n, Êpul êdam êra să tru\n ngă bruă mơ\ng 2-3 gưl hrui mkăm djah djâo hlăm du\m anôk hrui mklin pioh ba bi rai. Ho\ng klei hâo hưn mơ\ng du\m êpul êdam êra, hnơ\ng djah djâo bruă lo\ hma mâo hrui mkăm grăp thu\n [rư\ hruê [rư\ lu h^n, kah knar mơ\ng 3 êtuh kg truh 4 êtuh kg djah djâo grăp thu\n, đru mguôp jăk hlăm bruă mkhư\ djah djâo jhat hwiê plă plia hlăm wa\l hd^p mda.

Tal êlâo mâo lu klei dleh dlan, mse\ si mnuih [uôn sang mple\ lu djah djâo hlăm năn. Êpul êdam êra lo\ êmiêt leh anăn mbha mta djah. Hrô kơ bruă anăn, snăn hmei hâo hưn, mtă kơ mnuih [uôn sang nanao jing anôk hrui mkăm djah djâo anei snăn kno\ng dưm giêt ]ai êa drao krih kơ ana pla mjing leh ba yua. {rư\ [rư\ mnuih [uôn sang ăt mưng snăn bruă hrui mklin ăt ênưih h^n. Mnuih [uôn sang ăt g^r kă bi khuăt du\m mta djah djâo, amâo lo\ dưm lu mta ôh anăn găl ênưih kơ hmei hrui mkăm.”

Grăp thu\n êpul êdam êra tru\n ngă bruă mơ\ng 2 truh 3 gưl ]ia\ng hrui m[^n djah djâo ti du\m anôk hrui m[^n

 Hluê si ayo\ng Y- Wal Mlô, Khua bruă êdam êra kdriêk }ư\ Mgar, truh ara\ anei kdriêk }ư\ Mgar mâo jih jang 80 anôk hrui mkăm  giêt êa drao krih kơ ana pla mjing dưi mdưm ti lu alu\ wa\l mdê mdê. Du\m anôk anei mđ^ lar klei tu\ hlăm bruă đru kơ wa\l hd^p mda kr^ng [uôn sang dưi răng mgang jăk h^n, du\m mta djah djâo jhat dưi hrui mkăm leh anăn msir mgaih djo\ hdră.  Mb^t ho\ng anăn, klei thâo răng mgang wa\l hd^p mda mơ\ng mnuih [uôn sang ăt dưi bi mđ^ klă mnga], di`u ]o\ng mbha mta djah, amâo dưm mb^t djah djâo lo\ hma ho\ng du\m mta djah djâo mkăn, mơ\ng năn đru jăk h^n kơ bruă hrui mkăm.

“Ară anei jih jang să, wa\l krah ti kdriêk }ư\ Mgar mâo sơa^ anôk hrui mka\m djah giêt êa krih êa drao kơ ana pla mjing. Khădah snăn anăp truh Bruă êdam êra srăng iêu mthưr, bi hgu\m ho\ng du\m anôk bruă ]ia\ng lo\ dơ\ng mko\ mjing du\m anôk hrui mkăm giêt êa drao krih kơ ana pla mjing, mb^t anăn srăng mko\ mjing thiăm [a\ng tuh djah ]o\ng bru\ rai. Ară anei du\m să po\k ngă leh jăk bruă anei.”

 Kdriêk }ư\ Mgar ara\ anei mâo hlăm brô 70 êbâo ha lăn lo\ hma pla mjing, pla lu mta ana tu\ yuôm leh anăn ana boh kroh mâo ênoh yuôm. Kyua anăn, hno\ng giêt êa drao răng mgang mnơ\ng pla mjing dưi yua hlăm grăp thu\n jing lu êdi. Ho\ng du\m gru hmô hrui mkăm djah djâo lo\ hma hlăk dưi po\k ngă, đru [^ng ngă lo\ hma bi mlih [rư\ [rư\ klei mưng amâo mâo jăk duah hwiê djah djâo giêt êa drao krih kơ ana pla mjing ti mbông lo\, đang hma leh ba yua, mơ\ng năn đru mguôp răng mgang wa\l hd^p mda kr^ng wa\l mnuih [uôn sang jăk siam h^n.

Pô mblang:  H'Zawut {uôn Yă