Ƀhur knga jing sa hlăm dŭm knăm yuôm bhăn mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă krĭng Lăn dap kngư. Anei dưi dlăng jing gru kruăk hlăm klei hdĭp čiăng kơ Phung Yang, gŏ sang lehanăn êpul êya tŭ drông sa čô mnuih mrâo truh hŏng ƀuôn sang. Nai prĭn Bùi Ngọc Quang, Kơiăng khua Sang kriê pioh mnơ̆ng ksiêm hriăm kơ dŭm djuê ana Việt Nam, brei thâo:
Păt čiăng jih djuê ana ti lăn dap kngư mâo knăm ƀhur knga. Leh hđeh mrâo kkiêng arăng mâo klei mĭn lač phung hđeh ka truh 1 thŭn, ka thâo blŭ, knŏng jing sa mngăt mnuih đuič, čiăng jing sa čô mnuih klă sĭt hđeh anăn brei thâo kơ knhuah gru dhar kreh êpul êya. Hŏng mnuih Lăn dap kngư, mnuih, gŏ sang hŏng êpul êya jing klei bi mguôp kjăp, amâo bi ktlah ôh. Kyua anăn, knăm ƀhur knga khădah jing knăm ngă kơ sa čô mnuih hlăm gŏ sang ƀiădah klă sĭt jing klei bi mguôp mơ̆ng jih êpul êya. Kyua mơ̆ng ară anei, hđeh anei jing mnuih mơ̆ng êpul êya.
Čiăng ngă knăm anei, leh mrâo kkiêng kơ sa čô hđeh, gŏ sang mphŭn mprăp yơh mnơ̆ng čiăng ngă yang, mâo: Mnŭ, ŭn, boh kroh, ƀêñ kĕo.. gŏ sang thâo mâo ƀiă arăng čuh êmô, kbao. Êngao mprăp mnơ̆ng myơr kơ aê aduôn atâo atiêt msĕ si: Ŭn, mnŭ, boh kroh, ƀêñ kan.. snăn 1 gơ̆ng ngă yang điêt ăt mâo gŏ sang mdơ̆ng hlăm sang. Gơ̆ng ngă yang hlăm knăm ƀhur knga jing gơ̆ng kram dưi bi msiam hŏng lu mta mnga ti gơ̆ng anei. Đinh Pờ Ly, Khua êpul djuê ana Bahnar ti ƀuôn dhar kreh, hiu čhưn ênguê dŭm djuê ana Việt Nam, brei thâo:
Gơ̆ng ngă yang jing gơ̆ng dưm ti djiêu knưng ngă yang kyua anăn dưi mkra điêt. Gơ̆ng ngă yang dưm ti djiêu anôk ngă yang čiăng ênưih ƀuh, ênưih hdơr. Jak iêu phung yang, aê aduôn atâo atiêt wĭt dlăng, čhưn mbĭt hŏng gŏ sang.
Leh mprăp ênŭm srăng iêu pô ngă yang hriê. Tui hluê hŏng mdê djuê ana, pô ngă knăm anei jing pô riêu yang, pô mă ƀuê amâo dah amĭ ama hđeh anei. Hlăm anăn, pô mă buê srăng jak iêu phung yang, aê aduôn atâo atiêt hriê.
Knăm ƀhur knga dưi ngă hlăm tlam ƀiădah dơ̆ng mơ̆ng ưm aguah, pô mă ƀuê lehanăn mnuih hlăm gŏ sang mâo jak iêu nao čhưn huă yang hruê dơ̆ng. Leh huă yang hruê srăng ngă knăm ƀhur knga. Ƀhur knga hnuă êlâo leh kơnăn srăng ƀhur knga điâo. Pô mă ƀuê srăng yua đĭng đrao hlăm brô 30cm hŏng hlăm lam. Leh kơnăn dưh djĕ ti djiêu knga hđeh, ƀhur dj’djĕ hlăm knga hđeh lehanăn hơêč hmưi dŭm klei jăk siam srăng truh hŏng hđeh.
Hdră ƀhur knga hlăm knăm anei mphŭn mơ̆ng pô ngă knăm anei, leh kơnăn truh amĭ ama hđeh, knhal tuič truh găp djuê. Tơdah anak mniê srăng hơêč hmưi suaih pral đĭ kơ prŏng siam kƀăt, thâo kơ bruă pưk sang tŭk knă êsei djam, bi tơdah anak êkei thâo lua mnah, djă ƀrăm hna, thâo răng mgang mnuih ƀuôn sang. Nai prĭn Bùi Ngọc Quang, Kơiăng khua Sang kriê pioh mnơ̆ng ksiêm hriăm kơ dŭm djuê ana Việt Nam, brei thâo:
Mnuih Lăn dap kngư ruah hruê jăk ngă knăm ƀhur knga kơ hđeh. Pô ngă knăm anei srăng hưn mthâo hŏng Yang hruê anei gŏ sang, êpul êya srăng ngă knăm ƀhur knga kơ hdeh. Pô ngă knăm anei jing pô ƀhur knga lehanăn hơêč hmưi tal êlâo leh kơnăn truh amĭ ama lehanăn mnuih riêng gah. Grăp čô bi hơêč hmưi, tŭ yap hđeh anei jing mnuih hlăm êpul êya lehanăn blŭ hrăm hŏng hđeh anei dŭm klei jăk siam, hưn mthâo kơ klei thâo hdĭp, thâo ngă bruă duh mkra pla mjing, mnia mblei, lŏ čuê knhuah dhar kreh… kơ hđeh.
Leh dŭm klei hoêč hmưi kơ hđeh, pô ngă knăm srăng mă kpiê mia ƀiă ti ƀăng êgei, ti adhei kơ hđeh. Anei ăt jing mmông mjưh ruê̆ knăm lehanăn mnuih ƀuôn sang bi nao huă mnăm, kdŏ mmuñ. Hlei pô dưi jak iêu nao ti knăm anei mâo hnư mnơ̆ng mđup brei sơaĭ, ya mnơ̆ng mâo ba yơh čiăng hơêč hmưi kơ pô sang.
Hluê si klei mĭn mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana krĭng Lăn dap kbgư snăn klei thâo anak mnuih dôk ti ƀăng knga. Grăp čô mnuih leh kkiêng ngă sơaĭ knăm ƀhur knga čiăng mđĭ hĭn klei thâo săng. Hlăm brô 1 hruê kăm leh ngă knăm anei, amĭ hđeh srăng pŭ hđeh anei nao ti sang găp djuê čiăng tŭ mă hnư mnơ̆ng. Mnơ̆ng kơ hđeh anei mâo wăng, kgă, añŭ, aruăt mrai… ênoh amâo yuôm ƀiădah mâo boh tŭ yuôm bhăn hŏng klei čang hmăng hđeh anei suaih pral, êdei anei mâo klei hdĭp trei mđao, yâo mơak./.
Viết bình luận