VOV4.Êđê- Hla\m du\m thu\n gia\m anei, du\m alu\ wa\l mtru\t mjhar leh mnuih [uôn sang ba pla du\m mta mjeh mrâo hla\m brua\ duh mkra pla mjing. Klei bi mlih anei đru leh kơ mdiê dưi hd^p djo\ guôp ho\ng klei bi mlih yan adiê, mđ^ boh tu\ yuôm, ba w^t boh tu\ dưn brua\ duh mkra kơ mnuih [uôn sang nga\ lo\ hma.

Kdriêk krông Knô jing alu\ wa\l pla mdiê lo\ pro\ng h^n hla\m ]ar Daknông, ho\ng ênha\ jih jang truh êbeh 5 êbâo ha/thu\n. Wưng leh êgao, mâo klei brua\ sang ]ư\ êa, du\m dhar brua\ djo\ tuôm mtru\t mjhar, mnuih [uôn sang kdriêk Krông Knô ba yua leh du\m mta mjeh mrâo mse\ si RVT; Đài Thơm 8; VS1; ST24; Nhị Ưu 838… hrô kơ du\m mta mjeh hđăp.

Mb^t ho\ng brua\ bi mlih mjeh mnơ\ng pla, mnuih pla mdiê hlăm kdriêk krông Knô rah pla djo\ yan, lehana\n mâo hdra\ dlăng kriê jăk, snăn mdiê mboh. Mse\ si, yan hjan thu\n anei, jih jang ênha\ mdiê hlăm kluôm kdriêk Krông Knô amâo mâo klei hlua\t [ơ\ng mnơ\ng ngă ôh, boh mnga mâo kah knar mơ\ng 5,4 – 6,5 tôn/ha. Bi yan bhang mdiê lo\ ti krông Knô mboh h^n mơ\ng 6,5 – 9 tôn/ha.

Klei ba yua mjeh mrâo đru mđ^ leh boh mnga mâo, lehana\n braih jăk mơh. Klei năng mơak êdi jing anôk ]h^ mdiê găl ênưih, đru leh kơ lu go\ sang ngă lo\ hơ^t ai tiê duh [ơ\ng jăk h^n. Amai Trần Thị Huyền sa ]ô mnuih ngă lo\ ti sa\ Quảng Phú kdriêk krông Knô, brei thâo, hlăm du\m thu\n giăm anei, mdiê mboh h^n, kyua mnuih pla mjing lui leh jih mjeh hđăp ba yua mjeh mrâo. Yan bhang thu\n anei, kyua jăk găl yăn adiê, mdiê mboh kah knar mơ\ng 7 – 9 tôn/ha. Bi yan hjan, kyua hmăi mơ\ng wưng ako\ yan amâo mâo jăk djăp êa, yăn adiê amâo mâo jăk, [ia\dah boh mnga ăt mâo kah knar mơ\ng 6,5 – 7 tôn/ha.

 Mjeh mdiê mrâo jăk ti Dak Nông

Ti kdriêk Tuy Đức, mnuih ngă lo\ ba djuê mjeh mrâo, mâo boh mnga đ^ h^n jing mjeh: ST24; VT 404, Đài Thơm, Nhị Ưu 838… klei ba yua mjeh mrâo hlăm brua\ pla mjing mâo klei tu\ dưn h^n leh kơ mnuih ngă lo\. Kha\dah lu mnuih ngă lo\ ti kdriêk Tuy Đức jing mnuih djuê [ia\ ti ana\n, ka jăk mâo klei jua\t mưng ôh hlăm brua\ pla mdiê lo\, [ia\dah boh mnga mâo ăt mơ\ng 5,5 – 8 tôn/ha.

Tui si Lê văn Toàn, ti sa\ Quảng Tân, kdriêk Tuy Đức, mka\ ho\ng mjeh mdiê hđăp êlâo dih, jih jang mjeh mdiê mrâo mâo klei jăk h^n sơăi, braih jăk lehana\n mâo ai dưi kdơ\ng ho\ng klei hlua\t [ơ\ng mnơ\ng ngă h^n. Mta mkăn le\, kyua jih jang du\m dhar brua\ djo\ tuôn đru bi kah mbha klei ba yua êa djo\ klei bhiăn, klei dlăng kriê wiê ênăk djo\ ho\ng yan dưi mkhư\ klei hlua\t [ơ\ng mnơ\ng ngă… snăn lu mjeh mdiê mrâo ti kdriêk Tuy Đức [uh êdah h^n êdi klei jăk `u.

Tui si knơ\ng brua\ lo\ hma ]ar Daknông yap, ara\ anei, jih jang ênha\ mdiê lo\ pla hlăm ]ar mâo hlăm brô 12 êbâo ha. Mdiê pla hlăm du\m kdriêk kluôm ]ar, [ia\dah lu h^n êdi ăt jing kdriêk Krông Knô, }ư\ Ju\t, Dakmil; Dak Glong… Truh kơ ara\ anei jih jang ênha\ mdiê lo\ hlăm ]ar mâo rah pla ho\ng mjeh mrâo leh sơăi, mâo boh mnga, mâo braih jăk h^n kơ êlâo dih. Lu phung ngă lo\ [uh sơăi klei tu\ dưn anei, lehana\n ba yua mjeh mrâo. Boh nik, Boh nik mjeh TS 24 yơh mâo klei jăk h^n êdi. Anei jing mta mjeh mdiê mrâo mâo braih jăk h^n, hlăk mâo lu mnuih ngă lo\, êpul hgu\m brua\ lo\ hma dôk pla mjing./.

Pô mblang:  Y-Khem Niê