VOV4.K'ho - Pàl să là kòp tàm kòn se di lah ờ go\ kờ` mờ sơm kòp di tu\, mìng mờ broă sòl đèng den kòp geh bời. sơlơ\u wơl, broă go\ jơla, bơta pàl să uă ờ mìng lơh kòn dềt gơbàn aniai tus mờ tơngoh, ờ pràn broă tơnguh bơtàu bơta ngăc ngar, ơwa` să mờ di gơlan lơh kòn dềt gơbàn chơ\t.

Khoa hồi sức cấp cứu kòn se mờ kòn se pa deh hìu sơnơm tiah Tây Nguyên pah ngai geh dờp uă kòn se pa deh gơbàn ală bơta kòp krơi is, tàm hơ\, kòp pàl să geh uă ngan, sùm geh bơh 10 tus 19 nă. Bè ờs, kòp pàl să gơbàn bơh ngai dơ\ 3 tus ngai dơ\ 5 tơnơ\ mờ tu\ deh.

Tu\ do, ală kòn se mờ cau mè pa deh ndrờm neh geh rê sền gàr tàm hìu. Den tàng, geh uă cau ờ go\ kòp pàl să tàm kòn se ha là g^t mơya ală mè bèp tài ờ g^t, geh tu\ tài ờ sền gròi mờ đơs là bơta do geh jơh is den tàng mờng cèng kòn lòt kham, sơm kòp tu\ neh jơla, tu\ bơta pàl să neh uă ngan.

Bè oh Nguyễn Ngọc Huyền Trâm, tơnơ\ mờ deh 10 ngai tàm xã Đức Xuyên, kơnhoàl Krông Nô, càr Dak Nông là 1 nă cau kờ` đơs pơniơu. Rê bơh hìu sơnơm geh 4 ngai tơnơ\ mờ tu\ deh, hìu nhă cèng kòn tus hờ hìu sơnơm xã kờ` c^t sơnơm sơndră mờ kòp den geh ală y, bác sĩ đơs là kòn gơbàn pàl să pal lòt kham mơ.

Cau ndai là oh Hứa Thị Khánh Ngân, 15 ngai tơnơ\ mờ tu\ deh tàm xã Ea Pô, kơnhoàl Cư\ Jut, càr Dak Nông. 2 ngai tơnơ\ mờ tu\ deh, să neh pàl, ờ hoan pô, b^c sùm. Lài ngan mìng pàl tềng muh măt, tơnơ\ mờ hơ\ pàl tàm ndul, tàm tê mờ tàm jơng. Den tàng, lo\ Hoàng Thị Sâm, mè oh Hứa Thị Khánh Ngân neh cèng kòp tus hờ hìu sơnơm Tiah Tây Nguyên kờ` sơm. Lo\ Hoàng Thị Sâm yal:

-Tơnơ\ mờ tu\ deh 2 ngai rê den go\ tềng să kòn pàl den tàng pah drim là a` ai kòn l^k `jơr tơngai bơh 5 tus 10 phút. Tus ngai c^t sơnơm sơndră mờ kòp, kuang bàng lơh sơnơm đơs là kòn gơbàn pàl să den tàng lời ing ờ c^t.

Jăt bác sĩ Lê Thị Thu Vân, lơh broă tàm Khoa hồi sức cấp cứu kòn se mờ kòn se pa deh, hìu sơnơm tiah Tây Nguyên yal, ờ geh uă kòn cau hìu nhă go\ is pàl să gờ` tàm kòn tòm mờ geh uă kòn geh go\ kòp tu\ lòt c^t sơnơm sơndră mờ kòp. Bác sĩ Lê Thị Thu Vân pà g^t:

-Jăt bơhiàn cau lơgar Việt Nam he dê den ală cau mè tu\ neh deh kòn den pal ơm tàm tiah ndơ\p, ờ geh măt tơngai sòl den tàng kal ke ngan kờ` g^t kòp pàl să ală kòn se, den tàng uă kòn se tus piam kòp tu\ neh jo\, neh gơbàn tus tàm tơngoh. Ală kòn se gơtùi sơm bời mơya mơya geh kòn se gơbàn aniai uă ir den chơ\t.

Pàl să là kòp ală hồng cầu tàm mhàm bơcah, tam gơl gơs Bilirubin, do là bơta phan geh dà rơm^t. Kòp do mờng tìp tàm kòn se deh ờ tơl nhai mờ geh bơh 25 tus 30% tàm kòn se deh tơl nhai. Kòp gơbàn bơh tu\ kòn se pa deh. Di lah cau mè cau bèp ờ go\ gờ` mờ sơm kòp di tu\, kòn se dơgơlan gơbàn aniai tus tơngoh, bơta ờ niam gơlời wơl là lơh ờ ngăc ngar, ờ pràn kơl dang mờ jroă rơlao là chơ\t.

Tu\ do gam uă hìu nhă ờ g^t đal bơh pà să gời mờ pàl să geh kòp tàm kòn se, den tàng uă cau tu\ go\ eh jơla, pơhìn tus mờ màng kis kòn se. bác sĩ Lê Thị Thu Vân pà g^t:

-Pàl să bè ờs den mờ gơbàn is mờ jơh is tàm bơh 2  tus 10 ngai tơnơ\ mờ tu\ deh. Mơya pàl să kòp den gơbàn gờ` ngan, bè ờs tàm ngai sơnrờp mờ ngai dơ\ 2 tơnơ\ mờ tu\ deh mờ broă gơbàn aniai tus mờ tơngoh uă ngan là bơh ngai dơ\ 4 tus ngai dơ\ 7 tơnơ\ mờ tu\ deh. Tài tàm tơngai do kòn se mờ mè neh rê hờ hìu den tàng kal ke ngan kờ` go\ is kòp.

Kờ` gờ` go\ kòn se gơbàn pàl să tài kòp lah ờ, bác sĩ Lê Thị Thu Vân bơto:

-Kờ` go\ kòn se gơbàn pàl să lah ờ den pah ngai pal cèng kòn se l^k tềng taih geh măt tơngai sòl mờ sền gùt dar să kòn. Ha là sền kòn se geh tơngo\ pàl să lah ờ, ờ pràn pô, b^c sùm lah ờ? Di lah go\ den pal lòt kham mơ. Tài kòp do gơbàn mhar ngan. Kòn se di gơlan gơbàn chơ\t tàm 1  ngai mang tơnơ\ mờ tu\ go\.

Kung jăt bác sĩ Lê Thị Thu Vân yal, broă go\ pàl să gơbàn kòp gờ` tàm kòn se lơh broă sơm kòp [uơn rơlao mìng geh lơh mờ broă sòl mờ đèng. Broă lơh do geh dong kờl kòn se pràn wơl mờ ờ gơlời ală bơta ờ niam lơi tơnơ\ do. Den tàng, bơta kuơ màng ngan là ală cau mè sùm pal sền gròi kòn tòm mờ di tu\ go\ ală bơta tơngo\ ni sơna.

Cau mblàng Ndong Brawl