Bol he pa iat dùl gơl rac yàng lài mờ tŭ kac kòi bơh cau Rơđê dê tàm ƀòn Bhung, xã Cư Pui, kơnhoàl Krông Bông, càr Dăk Lăk geh lơh wơl tàm pơrlòng niam chài cing mồng càr Dăk Lăk nam 2024. Cau bơ jơu ồng Y Rây Byă (mat mờng hòi là ồng Doai dê) yal: “Gơl rac yàng pa do là añ ưn ngài ală yàng bơnơm, yàng dà dờng, dà croh, chi che, yàng sền gàr ù mìr rơp ai pà làng bol in plai rơpung, tờm tơngời, tờm kòi in hòn dờng, lik bơkàu tơt plai uă, ờ gơtìp sền, prò sa aniai, tus tŭ tơnhàu kòi bềng drong bềng đam, tơngời bềng hìu. Huềng kòi, tơngời bơh mò pàng rê bềng mìr, hòn bềng mìr, tờm chi gơs tơlir, să gar..”

Bơh yô yau, cau Rơđê pin dờn là, gar kòi kung geh huềng sơl. Bulah kòi tàm mìr geh kac rê prap bềng drong, mơya dilah ờ bơyai lơh yàng den huềng kòi rơp dô roh, ờ gam ai pà hìu bơnhă in kàl lơh sa tơnhàu geh uă tai. Den tàng, jơh ală broă bơh sih tam, sơngka sền gàr, tơ wès tus piang kòi pa sơn rờp ndrờm geh ală broă lơh yàng lơm, gơ jat tàm bơta geh ngan, dềt den lơh tàm hìu bơnhă, dờng den jơh dùl ƀòn lơh. Cau bơ jơu ồng Y Rây Byă pà git, jơnau kờñ bơh ală dơ̆ lơh yàng dê là jơnau kah ưn ngài tus brah yàng neh sền gàr kàl lơh sa mờ kah tus mò pàng neh sền gàr gar kòi ai rài tơnơ̆ in: “Cau Rơđê tùc tam kòi mìr tơnhàu geh uă. Tŭ cau Rơđê kac kòi pa rơp lơh yàng 2 nơm iar, 1 nơm sur. Làng bol chờ hờp ngan tài ală brah yàng ai pà kàl lơh sa tơnhàu geh uă, ờ gam jơgloh lơ ời tai rơp bơyai lơh yàng, hơ̆ là bơta chờ hờp làng bol tàm ƀòn dê. Cau tờm mìr kung chờ hờp ngan tài neh geh cồng nha niam tơnơ̆ kàl lơh sa, kòi bềng drong, bềng đam, pràn kơldang să jan bềng lìu”.

Ồng Y Puên Niê (mat mờng hòi là bèp Phiu dê) ơm tàm ƀòn Bhung, xã Cư Pui, kơnhoàl Krông Bông, càr Dăk Lăk yal, cau Rơđê sùm bơyai lơh yàng tàm àng drim mờ lơh tus jơh ngai. Làng bol tàm ƀòn geh jà rê bơ tòm tơrgùm wil tơl tàm hìu cau tờm lơh yàng bal mờ jơi nòi rơcang ală phan pơdơng lơh yàng bè lơh poac sur, iar, drăp tơrnờm, ală phan sa tiơng pơn rơ bơh ală bơta biap brê… Cau bơ jơu là cau ala mat ƀòn lơgar in nàng tơm boh bơr mờ yàng, pơyua jơnau rac dan ƀòn lơgar dê: “Rài yau cau Rơđê sùm bơyai lơh yàng lài mờ tŭ kac kòi. Lơh yàng nàng ưn ngài ală yàng bơnơm, yàng brê, yàng sền gàr suơn mìr, mò pàng neh ai pà kàl lơh sa tơnhàu geh uă. Cau Rơđê geh uă sơntìl kòi krơi is, mơya sền bal sùm lơh yàng lài mờ tŭ kac kòi bơh nhai 10 tus nhai 12 pah nam, gơ jat tàm sơntìl kòi dum gờñ halà jơla rlau. Tơnơ̆ tŭ lơh yàng rơp ờ kac kòi tơn mờ pal bơh 3 tus 4 ngai hơ̆ sồng lòt kac kòi”.

Tơnơ̆ tŭ tơn jơh ală jơnau rac yàng, cau bơ jơu rơp jà cau tờm hìu ñô tơrnờm tàm dơ̆ lơh yàng, pơn jat hơ̆ là ală nac jà dờng màng mờ làng bol tàm ƀòn ñô tơrnờm mờ sa ală phan sa bơkah tàm dơ̆ lơh yàng. Tàm nùs nhơm chờ hờp bơh sap dròng cing, gùng đơs pơnđik lơbơn niam dê, tơl nă cau chờ hờp, tam pà bal ală cồng nha kàl lơh sa pa do he dê, tam pà bal ală mờng chài tàm broă lơh sa kung bè tàm rài kis pah ngai.

Ồng Mai Văn Hải, Kwang atbồ Cơldŭ Niam chài, yal tơnggit jơnau kơnhoàl Krông Bông, càr Dăk Lăk pà git, do kung là dùl tàm ală dơ̆ lơh yàng krơi is bơh cau Rơđê dê, ai tơnggŏ bơta tam klac bal mờ lơh ngan tàm kàl lơh mìr pa. Bè hơ̆ den tàng, kờñ ngan geh bơta at tê bal bơh ală kâp, gah broă lơh dê bal mờ ƀòn cau Rơđê sền gàr mờ prap gàr: “Tus mờ dơ̆ pơrlòng do, kơnhoàl Krông Bông geh 4 jơnau pơrlòng, tàm hơ̆ geh lơh wơl dơ̆ lơh yàng lài mờ tŭ kac kòi bơh cau Rơđê dê. Bơh hơ̆ nàng prap gàr, ngui niam bơta niam krơi is cau Rơđê dê. Bol he pal dan geh ală broă lơh sền gàr, prap gàr. Kung kơp kờñ bơh dơ̆ pơrlòng do, ală kâp, ală gah broă lơh geh bơta sền sơ wì ală broă lơh prap gàr niam chài mờ rơp geh ală broă lơh prap gàr niam chài kòn cau he dê niam rlau."