Lễ mừng lúa mới của dân tộc Jrai
Thứ tư, 11:14, 30/11/2022 Lâm Thanh Lâm Thanh
VOV4.VOV.VN - Hằng năm, vào tháng 12 dương lịch, sau khi đã thu hoạch xong nông sản, người Jrai ở Gia Lai lại tưng bừng với lễ mừng lúa mới.

Lễ vật của nghi lễ mừng lúa mới gồm 1 con heo hoặc 1 con gà trống, 3 ché rượu, 3 chén cơm, 3 chén rượu, cây nêu, 1 bó lúa nguyên hạt. (Nếu cúng gà sẽ là 1 chén cơm, 1 ché rượu).

Nơi tổ chức thường diễn ra tại nhà rông, trước sự chủ trì của già làng. Khoảng 9 giờ sáng, dân làng tề tựu đông đủ trước sân nhà rông, trước mâm lễ vật già làng khấn mời thần linh và linh hồn ông bà tổ tiên về dự lễ mừng cơm mới. Cùng với đó, già làng sẽ cầu khẩn các vị thần, tổ tiên phù trợ cho mùa năm sau được bội thu, mưa thuận, gió hòa, lúa đầy chòi, bắp đầy nhà.

Người Jrai cúng lúa mới tại 3 nơi. Đó là rẫy lúa, chòi lúa và tại nhà chủ lúa. Mỗi nơi sẽ được tiến hành nghi thức khác nhau.

Tại rẫy lúa, trước mâm lễ vật gồm 1 ché rượu, 1 con gà, thầy cúng vừa khấn, vừa chạm vào ché rượu 7 lần hàm ý khẩn cầu các 7 vị thần gồm: thần đất, thần trời, thần nước, thần nuôi dưỡng, thần che chở, thần bảo vệ và thần lúa cho những giống lúa của người Jrai mau chín, thơm ngon. Đồng thời cảm tạ thần linh đã cho chủ lúa sức khỏe, cho rẫy chín vàng, cho mùa bội thu.

Sau khi cúng các vị thần, thầy cúng sẽ mời mọi người thưởng thức rượu cần. Người được mời rượu đầu tiên là người vợ, người mẹ vợ chủ lúa cùng uống. Đáp lại, anh vợ chủ lúa mới thầy cúng 1 chiếc đùi gà và một ống rượu nhỏ để tỏ lòng kinh trọng theo truyền thống của người Jrai. Kế đến, chủ lúa và anh vợ chủ lúa rồi lần lượt các vị khách đến dự từ lớn đến nhỏ sẽ cùng nhau uống rượu.

Sau nghi thức cúng lúa mới tại rẫy, mọi người sẽ tiến hành cúng mừng lúa mới tại chòi lúa. Đây là nơi cất giữ lúa sau khi thu hoạch. Thầy cúng sẽ thực hiện 7 lần chạm vào ché rượu để tạ ơn 7 vị thần đã che chở cho cây lúa, cho gia chủ và xin phép các thần cho chú lúa được thu hoạch, xin được rước hồn lúa vào chòi cất giữ. Sau nghi lễ này, mọi người cùng nhau uống rượu, các nam thanh nữ tú sẽ thực hiện tuốt lúa và cùng nhau mang về chòi.

Cuối cùng là nghi thức cúng mừng lúa mới tại nhà chủ lúa với 3 ché rượu và 1 con heo. Vẫn như hai lần cúng trước, thầy sẽ chạm 7 lần vào ché rượu để mời các vị thần về dự và xin phép các thần được rước hồn lúa và lúa về nhà. Ché rượu thứ nhất người mẹ, mẹ vợ, và mẹ của chủ lúa sẽ được mời đầu tiên. Tiếp đến, mời chủ lúa và anh vợ chủ lúa lần lượt uống. Uống xong, người anh vợ sẽ trao 1 đùi heo trước cho thầy cúng hàm ý tạ ơn. Ché rượu thứ 2 người ta sẽ mời bác vợ của chủ lúa và người bác của chủ lúa để tỏ lòng biết ơn 2 người. Và ché rượu thứ ba sẽ mời thầy cúng.

Kết thúc các nghi lễ, dân làng sẽ nổi trống, đánh chiêng, nhảy múa và uống rượu, mừng một mùa lúa mới với những điều bình an.  

 

Lâm Thanh

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC