VOV4.M'nông: Nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham hŏ n'hanh dôl an tay bah kơi ân nău tât khuch an âk rnăk wâl, lah ngoăy tâm ăp nkô̆ ƀư jêng hŭch hêng rnoh nuĭh, jêng ndơ nking kol đah hun hao wăng sa rêh jêng kon nuĭh. Lôch 5 năm, an ƀư nău n'glêh an mbrô 498 bah Thủ tướng Chính phủ, rnoh âk tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh ta nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆ geh trong rƀŏng hŭch mbrơi. Ta ăp n'gor nkual rnoi mpôl đê̆, ăp nkô̆ geh tât ntĭm nti tât bu ur bu klô, nău gĭt blău pháp luật dơi n'glăp dŏng tâm bôk nău kan ntĭm nti, nău kan bah dih ngih nti, hŏ tĭng kơn rgâl nău  gĭt êng bah ăp oh kon rnoi mpôl đê̆ ta nkual yôk prêh.

Tĭng ƀư nău n'glêh an mbrô 498 năm 2015 bah Thủ tướng Chính phủ, UBND n'gor Nghệ An hŏ an dŏng trong nchrăp mbrô 599 mpeh tĭng ƀư Đề án n'hŭch đêt nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham tâm nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆ ta n'gor. Âk nău kan ngăn ngăn kơt ƀư rơh tâm rlong, nkoch trêng mbơh nti mpeh ăp nkô̆ geh tât hŏ an ƀư ta ăp  nhih nti trung học tĭng trong ƀư sinh hoạt bah dih mông nti. Oh Lương Thanh Thảo, kon se nti nhih nti THCS Lạng Khê, nkuâl Con Cuông, n'gor Nghệ An nkoch:

“Rnôk dơi nkoch trêng dja ri gâp gĭt lah mô dơi tâm gŭ ur sai bah năp 18 năm deh n'hanh mô dơi tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham. Păng mbra khuch tât n'hâm suan n'hanh tih pháp luật”.

Xã Nậm Nhóong, nkuâl Quế Phong, n'gor Nghệ An lah ngoăy tâm 12 xã bah Nghệ An dơi Ban Dân tộc n'gor rlong an ƀư Đề án. Tĭng wa Lữ Trung Thành, kruanh UBND xã Nậm Nhóong, nkuâl Quế Phong, n'gor Nghệ An, bah năp năm 2015, ăp năm xã geh tât bar pe jât nuĭh tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh, tât aƀaơ nô nău dja hŏ dơi rgâl âk.  

“UBND xã hŏ ƀư lah an mbơh gĭt jru tât ăp cán bộ, đảng viên n'hanh nuĭh ƀon lan, hôm leo tĭng ƀư răp jăp tĭng đề án. Ntơm bah nê hŏ hŭch âk nô nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham. Ri geh tât năm 2017 hŏ geh du đêt nuĭh. N'hanh ntơm bah nê tât aƀaơ mô hôm geh nuĭh đŏng ôh".

Ta n'gor Bắc Kạn, Ban Dân tộc n'gor hŏ ƀư tơm, kan nsum đah ăp đơn vị tĭng ƀư Đề án hŭch đêt nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham tâm ăp nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆, đah 11 trong ntĭt leo ƀư ta ăp n'gor rgum lơn âk lah ƀon lan Mông, Dao kơt nkuâl Pắc Nặm, nkuâl Chợ Đồn...

Lơn lah Tỉnh Đoàn Bắc Kạn hôm an ƀư ma ăp trong nkoch trêng ta sân khấu ta nhih nti, ăp thôn, ƀon n'hanh ăp rơh ƀư tâm rlong joi gĭt nău tâm gŭ ur sai an kon se nti. Yuh Ma Thị Mận, Groi bí thư tỉnh Đoàn Bắc Kạn an gĭt: Ăp năm rlău aơ nău râng nkoch trêng njrăng, n'gang nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham dơi uănh lah du nău kan rgum tơm tâm pah kan đoàn n'hanh druh ndăm rchong ta ntŭk.  

 “Mpôl hên dŏng âk lơn trong nkoch trêng ƀư ma sân khấu, rgum glêh di tay nkô̆ mpeh quy định bah pháp luật gay ndop tâm ăp nău ngơi lơn nkoch trêng. Ntơm bah nê ƀư an nuĭh djăt dơh wât, dơh nkah n'hanh lơn lah du đêt ntŭk hŏ tĭng ƀư mpeh trong ƀư nkoch trêng ma nău ngơi rnoi Mông, nău ngơi Dao. Lor bôk năp lah mpôl hên dôl rgum tâm ăp kon se nơm druh ndăm rchong năm deh dôl dơh jêng geh tât tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh. Rlău ma nê ri me bơ̆ kon se nti lah nuĭh dŭt ân dơi năp gĭt ăp tŏng mpeh pháp luật. Yor i ngăn an saơ dŭt âk nuĭh geh nkô̆ bah nchâp đă mpeh bah rnăk wâl".  

Lah kơt năm 2016, Bắc Kạn geh nklăp 200 nuĭh tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh ri năm 2020 hŏ hŭch nklăp 50 %. Bol ma kơt nê̆, rnoh âk nuĭh tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham hôm âk đŏng. Bắc Kạn ntrŏng kloh bah meng ntrôl dăng nkoch trêng, âk mpưm ăp trong rgŏ jă n'hao nău gĭt êng bah nuĭh ƀon lan ri nău lăp kan lĕ n'hâm suan ăp kôp bah ăp gưl, ăp n'gâng kan ta ntŭk lah dŭt nău khlay đŏng. Nău lăp kan bah lĕ rngôch lam trong kan chính trị. Nsum mpôl bah n'gor tât ăp ƀon lan mbra lah ndơ n'gâng tơm gay nking nchăng n'hanh jut jăng bah nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham.

Bol ma geh ăp nău mpơl uĕh mpeh rnoh âk tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham geh hŭch tâm ăp năm rlău aơ yơn mô hŏ dơi tât rnoh rđĭl đah ŭch dơi tât nsum bah Đề án 498. Tâm lvang năm 2021- 2025, lam trong kan chính trị ăp n'gor ân ndơ̆ luh nkô̆ nău tâm gŭ ur sai mô tŏng năm deh n'hanh tâm gŭ ur sai hôm dăch du ndŭl mham tâm rnôk têh hvi n'hanh âk ding. Ntrôl dăng ăp nău kan njrăng n'gang n'hanh rlăch ndăng đah ăp nău tâm lah tâm janh đah kon se bu ur n'hanh kon se bu klô rnoi mpôl đê̆. Bah meng nê, ân ƀư âk trong, ndop ăp tơm ndơ gay ndrel kan nsum an ƀư. Lơn lah, ân ƀư kloh ăp nkô̆, rnoh tât kan, nău dơn kan gay rgum tâm bôk nău kan gưl neh dak hun hao wăng sa- rêh jêng kon nuĭh nkual rnoi mpôl đê̆ n'hanh mpeh yôk yang lvang năm 2020-2025.

Nuĭh rblang: Điểu Thân