VOV4.M’nông: Đah bu ranh A Ya (rnoi Sơđăng) tâm thôn Yang Lố 1, xã Sa Loong, nkuăl Ngọc Hồi n’gor Kon Tum, nau nteh chi\ng ndrel nau mprơ kơt lah du gưl tâm nau nting mham bah nau rêh. Bah a[aơ 45 năm, wa lah nu\ih bôk năp ndơn nau nti tur chi\ng, ndrel nti nau mprơ ân kon se nti bah rnoi Sơđăng tâm nkuăl jru bah n’gor Kon Tum. A[aơ ho\ bơi tât 70 năm, geh Ngih dak kơp dơn bah nghệ nhân, wa A Ya lo\ [ư nau kan aơ tâm nkuăl.

Kônh wa ndrel băl mpôl dôl djăt nau tur chi\ng-goh gâr “Mừng Tây nguyên giải phóng” yor wa A Ya ndrel rmôt tur chi\ng thôn Yang Lố 1, xã Sa Loong, nkuăl Ngọc Hồi, n’gor Kon Tum tur. Nau aơ ho\ jêng mơng ndrel [ư jêng nau ueh ngăn ma băl djăt Radio yor lah nau nteh dăng ngăch ndrel nau tur geh nau ueh tăng ngăn.

Bu ranh A Ya ân gi\t, gay ân geh du nau nteh ueh ngăn aơ lah du trong nti\m ntui âk jêr ngăn bah rmôt tur chi\ng bah thôn Yang Lố 1, tâm nê săk wa nơm geh nau rgop tâm nau nti\m nti, nkoch mbơh nau. Tâm ăp rnôk nti\m nti, wa nkah tay tâm n’gor Kon Tum rnôk geh jao nau kan nti\m nti tur chi\ng ndrel mprơ nau mprơ bah rnoi Sê đăng tâm ngih săm [u\t:

‘Rnôk nê nơh, gâp geh ndơn nau rđau nau kan nti\m mbơh nau tur chi\ng ndrel mprơ nau mprơ rnoi đê| tâm ngih săm [ut Phổ thông cơ sở Sa Loong. Jêh ri, Jrâu kan nti\m nti bah nkuăl ho\ đă gâp tât hăn kan tâm xã Mang Mrai, nkuăl Sa Thầy, tâm 3 năm. Gâp geh jao nau kan nti\m nti nau mprơ, tur chi\ng ân kon se, nkre ko\ [ư nau kan nti\m nti play săm [u\t ân kon se đo\ng”.

Bu ranh A Ya nkoch: Nau nteh chi\ng, gong ndrel mprơ nau rnoi nơm lah du gưl nting mham bah nau rêh. Ntơm nau u\ch ma chi\ng gong, wa ho\ hăn joi nai gay ma kơt ti\ng nau nti mpeh âm nhạc jêh ri nti tâm du ngih săm [u\t tâm n’gor Kon Tum. Ăp nar rlu, wa ndăn si\t [on, ti\ng jâng bu ranh hăn tur chi\ng tâm ăp măng bu r[u\n rgum, đah nau u\ch geh djăt dnrel gi\t ăp nau ntuh, nau vay ơm. Ti\ng nau vay bah rnoi Sê đăng, chi\ng gong lah ntu\k nsing rnơm mpeh nuih n’hâm. Yor ri, tâm ăp rnôk lah geh nu\ih “si\t bri drâu phan” ri kônh wa tur chi\ng gay ma bonh đă. Rnôk geh ngêt sa ri ân geh tur chi\ng ân m’ak. Yơn lah, yor geh nau khuch bah nau rêh mhe, rơh mom mô u\ch uănh khlay ngăn tât nau vay ơm, yor ri ma bu ranh A Ya du\t n’hâm geh nau rvê:

‘Gâp saơ tâm du đê| nkuăl êng, mô lah tâm dak ba dih bu uănh nau vay ơm chi\ng gong ri khlay ngăn, mô lah bu hôm nti\m mbơh, nti tay ân rnoi nơm. Mra dơi lah, n’ăp tâm [on lan hên ri a[aơ, phung mom mô geh nu\ih u\ch tur chi\ng. Gâp dăn geh nau đă ma ăp nu\ih, ngăn pah phung bu mom lah: Mô dơi nchlơi nau ơm tur chi\ng bah nơm. Nau tur chi\ng, goh gong lah tu tơm, rnoh prêh khlay bah u che nơm lơi an”.

Tâm rnôk âk thôn, [on lan rnoi Sê đăng ta Kon Tum mô hôm chi\ng gong, ti tâm thôn Yang Lố 1, xã Sa Loong, nkuăl Ngọc Hồi hôm ơm 2 rmôt chi\ng bah bu ranh. Gay mât, n’hao nau ueh bah 2 rmôt tur chi\ng aơ ri, bu ranh A Ya vay nti\m nti, [ư tâm n’ur ma phung mom. Bah nê, nkoch mbơh gay ma ăp nu\ih tâm rmôt, tâm [on lan u\ch lơn ma nau ueh vay ơm bah rnoi nơm.

  ‘A[aơ, tâm thôn phung hên vay tâm rgum r[u\n nklăp du pơh ri nti\m nti tâm 2 tơ\, gâp kuăl jă oh nô phung blau tur chi\ng hăn nti tâm nar geh rlu, vay lah tâm nar prao, mô lah nar pơh. Du khay ri đê| ngăn geh 4 tơ\. Kơt lah ăp bu ranh kơt hên aơ ri ko\ gơih, ko\ leo lor tâm nau nti\m tur chi\ng gong. Phung hên uănh aơ lah nau kan gay ma rgop nau mât nau vay ueh ơm bah mbơ\, che. Phung hên ko\ rvăt du blah chi\ng đah rnoh khlay 33 rkeh. Thôn phung hên a[aơ geh 3 blah. Blah mhe rvăt aơ ri gâp ndrel ma bu ranh [on, ăp nu\ih bu ranh êng êng tâm nchră ndrel leo nau nchrăp nti\m nti ân ăp oh kon se âm thôn”.

Geh nau leo nti\m bah bu ranh A Ya, ăp năm rlau aơ, rmôt tur chi\ng-mprơ nau rnoi nơm bah thôn Yang Lố, xã Sa Loong mô êng knu\ng kơl nau kan khlay ta Kon Tum ma hôm geh nau nkhôm prêh tâm ăp rnôk tâm rlong. Ngăn lah, rmôt ho\ geh giải nhất tâm rnôk tâm n’ur chi\ng gong nkuăl Ngọc Hồi, giải nhì tâm n’ur chi\ng gong n’gor Kon Tum. Ngăn lah, đah nau tur “Pông Vôp”, rmôt chi\ng gong-mprơ nau rnoi đê| bah thôn Yang Lố 1 ho\ geh Huy chương bạc tâm rnôk tâm rlong tâm lam dak (geh [ư ta Gia Lai):

‘Tur chi\ng gong lah nuih n’hâm huêng khlay bah ăp rnoi mpôl ta Tây Nguyên lah nsum ndrel phung hên ta aơ lah êng. Phung hên ân geh mât rnoh khlay chi\ng gong, nê lah ndơ geh tă bah ơm bah rnoi nu\ih. Chi\ng gong tă bah kăl e ho\ tâm dăch đah nau rêh, ntơm rnôk mhe deh ân tât khi\t ti\ng drâu phan, phung hên uănh chi\ng lah ntu\k nsing tâm nuih n’hâm, păng kơl bonh nơm, pă leo ăp nau rngot tâm [on lan. Lah mô geh chi\ng gong ri mô ueh ơm, mô ueh mô êng tâm bar pe nu\ih, ma le\ tâm [on lan”.

Đah nau u\ch bah nơm, bu ranh A Ya, ta thôn Yang Lố 1, xã Sa Loong, nkuăl Ngọc Hồi, n’gor Kon Tum ho\ nsôih nti\m nti gay ma geh tur chi\ng goh gong ndrel ma mprơ nau rnoi Sê đăng ân nu\ih [on lan ndrel kon se tâm nkuăl. Nuih n’hâm gơih n’ơr ndrel nau blau bah wa A Ya dôl am rgop nau ueh tâm trong mât nau ơm yau chi\ng gong Tây Nguyên-du ntil ndơ khlay ngăn bah rnoi nu\ih./.

                        Nu\ih rblang: H’Thi