VOV4.M’nông: Ta nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak geh du ntu\k tăch ndơ jêng ho\ bah ơm, đah nău way bên kuăl lah “Chợ Đê”, jêng lah ntu\k tăch ndơ bah nu^h Rđe. Bah meng ăp ndơ tăch way do\ng sa ăp nar, ta aơ hôm geh tăch ăp ndơ kah khlay bah nu^h [on lan nơm tăm êng bah nu^h Rđe du\t âk nu^h u\ch rvăt do\ng. Trong tăch rvăt ta aơ hôm nău ue\h kơt ntu\k tăch ndơ [on lan tâm nkual [on têh đo\ng. Mpôl hên dăn nkoch tât kônh wa n’hanh băl mpôl.

            “Chợ Đê” lah nău kuăl way bên bah nu^h [on lan ta ntu\k, yơn nê lah Chợ Ea Tam, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak. Ntu\k mha êng bah “Chợ Đê” lah way rgum âk nu^h tăch rvăt tâm ơm ôi n’hanh kêng măng. Bah meng ăp ntu\k pla ndơ tăch dơi [ư têh hvi, hôm geh du\t âk ntu\k tăch ăp ndơ sa bum biăp, play do, kik djăr, tui ka dơi nu^h Rđe ns^t bah mir mô lah nhu\p joi bah bri. Wa Amí Quan ta Buôn Alê B, phường Ea Tam, nkual [on têh Buôn Ma Thuột tăch ndơ ta aơ an g^t:

            “Gâp tăch lha bum blang, tăm ta jay to\ dak. Gâp tăch tay rau muống, klo klep dja ri mon gâp hăn joi. Geh du đêt ndjôt tât chợ tăch đo\ng. Rlău ma nê gâp hôm tăch tay play wai. Play wai dja rnăk gâp nơm tăm êng. Gâp tăch bar pe ntil nê dơm gay joi ntop geh tay ndơ wăng sa an rnăk wâl. Ăp nar tăch kơt nê| gâp joi geh bah 50- 100 rbăn prăk.”

            Wa Y –Mit Knul ta Buôn Alê B, phường Ea Tam gu\ tăch ndơ ta aơ an g^t, “Chợ Đê” njêng ntơm bah lôch rklaih luh miền Nam, dơn ngoăy neh dak. Bol ma a[aơ chợ dơi pơk hvi n’hanh [ư têh ue\h, ndơ tăch âk ntil, yơn ăp ndơ kah khlay “ndơ he nơm tăm” bah nu^h Rđe hôm geh âk nu^h u\ch rvăt do\ng đo\ng.

            “Gâp tăch le\ ma blân tăng, lha mồng tơi, bơ, si lat, si klôn, lha rhu\m ăp ntil…rnăk he nơm tăm da dê. Gâp tăch rlău 10 năm hôm. Gâp mô hôm g^t kah kloh ơm ntu\k tăch ndơ dja ntơm bah rnôk geh. Gâp dơn g^t gâp deh ho\ ơm geh chợ dja hôm. Kăl e nơh ta aơ geh bar pe nu^h Rđe tăch. Bah kơi nơh mơ geh tay oh nô Yăn ndrel tăch. Mbrơi mbrơi lơn ma geh âk nu^h ndrel gu\ tăch. Ntơm nơh nu^h yăn mô tăch blân tăng, mbrăch jrai, lha mpang tăng…a[aơ ri khân păng tăch tâm bah ma nu^h Rđe he đo\ng. Le\ rngôch ăp ntil ndơ dja he nơm tăm êng, mô poh phân hoá học mô lah dak si hao ngăch jêng, kloh ue\h da dê, kơt ka dja gâp nơm hăn joi êng”.

            Hôm u Aduôn Tâm (60 năm deh) ta buôn Alê B, phường Ea Tam, nkual [on têh Buôn Ma Thuột ri an g^t, ăp ndơ sa way ơm ăp nar bah nu^h Rđe a[aơ ho\ jêng ndơ kah khlay. Ăp ndơ dja mô dơi tăch bah chợ dja tât chợ êng [a [a\, ma tă bah kônh wa nơm tăm êng tâm mir mô lah hăn lơh joi bah dak me dak n’glău, jêng kuăl lah ndơ sa kloh ue\h, rgum âk nu^h rvăt.

“Gâp gu\ ta aơ rlău 10 năm hôm, yơn mhe aơ gâp mô tăch rgâl. Ăp ndơ kah khlay bah nu^h Rđe dơi tăch ta chợ kơt lha bum blang, bum kiăt, blân tăng, geh le\ ma we\ đo\ng. Ntơm nơh chợ jê|, đêt nu^h tăch, lơn âk lah tăch tui ka mbiach, klo klêp…lôch nê mơ geh tay nu^h Yăn tăch rgâl ta chợ. Bah kơi năm 1975, geh âk nu^h tăch rgâl ta chợ dja lơn.”

            Lôch mông pah kan, nchrăp piăng trău sông măng an rnăk wâl, yuh Nguyễn Thị Thu ta xã Hoà Khánh, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, weh “Chợ Đê” gay rvăt ăp ndơ nđ^r rêh. T^ng yuh Thu, ntu\k mha êng ta chợ dja lah geh âk ndơ sa way ơm bah nu^h Rđe tăch, rnoh khlay tâm di.

            “Chợ dja ndơ sa dơh rvăt. Mô tâm ru\n. Tâm di đah rnoh prăk he geh wa\ng sa. Jay gâp ta Hoà Khánh. S^t hăn kan gâp weh rvăt d^l. Rnoh khlay ndơ ta aơ dah găp. Chợ dja ơm jo\ ngăn hôm. Gâp hăn chợ ăp nar rvăt tui, biăp gâp trău dơm. Gâp rvăt tui dak me rêh, kah n’hanh thuk. Chợ nklang nkual [on têh geh đo\ng yơn khlay mô tâm di đah rnoh geh wa\ng sa bah he.”

            Nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak nar lơn ma hun hao, geh âk ntu\k rgum tăch rgâl, siêu thị, âk mpưm ndơ tăch, yơn mô dơi lah mô geh chợ way ơm ta ăp xã, phường. Tâm nê “Chợ Đê”- Chợ phường Ea Tam geh âk nău mha êng. Ăp ndơ tăch “He nơm tăm êng” bah nu^h Rđe ho\ jêng ndơ kah dơi nu^h do\ng u\ch rvăt sa. Ntơm bah nê “Chợ Đê” ho\ njêng luh nău ue\h êng bah ntu\k tăch ndơ [on lan tâm nkual [on têh./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân