VOV4.Mnông: Rnôk tơm njuh ho\ rdâk nklang jâng gung bah năp jay rgum [on, rnôk nău nteh gong Liêng dơi goh rsănh dănh, rnôk ndrănh yăng ho\ [ô kah ndrui tâm ăp yăng kât wăr jay, nê lah rnôk buôn H’Ring, xã Ea H’Đing, nkuâl Cư M’gar, n’gor Dak Lak lăp tâm nău way [ư brah ns^t ba n’hao rhe.

            Nchrăp ndơ sa ta jay rgum [on buôn H’Ring, wa H’Sáp an g^t, m[êt prung dja dơi [ư luh bah phe m[êt mhe rek ns^t, dơi rseng kloh, ntrăm măng, tâl tâm d^ng ngâr dơi sơch na nê|, mô ir kranh n’hanh mô ir ram ơm. Kơt nê| m[êt prung rnôk prung nkre [ô kah nkre mpêh. Mô dơn geh m[êt prung, ăp rnăk tâm [on hôm tâm pă nu^h nchrăp joi âk ndơ [ư brah êng [a [a\ đo\ng kơt poăch đê gu\ch, poăch su\r, poăch djăr, ndrănh yăng gay n’hơr an brah yang n’hanh rgop ndrel rhơn đah [on lan. Wa H’Sáp nkoch, ns^t ba n’hao rhe lah ngoăy tâm 2 nar rgum ngêt sa têh bah [on jêng ăp ntil ân dơi nchrăp na nê| lơn:“T^ng nău way ơm kăl e tât nar way [ư brah dja ri kon său kônh wa du\t mpo\ng tât nar dja yor [on lan hôm ach o ji ngot, mpo\ng tât nar dja gay dơi sa hơm, sa dah ro\ng ndơ sa. Nău rhơn nuih n’hâm wơt nar dja ăp nu^h rhơn nđơr ngăn, mpo\ng kâp ngăn, ntơm bah kăl e tât a[aơ. Bol ma a[aơ ndơ ngêt sa ho\ ăp to\ng oi hôm yơn ăp lễ hội hôm dơi [ư tay đo\ng gay ma kon său g^t dơi nar kăl e u che he mhâm [ư.

            Rnôk ăp ndơ [ư brah ho\ pla wa\r tơm njuh, ăp nu^h rgum âk mpưm, bu ranh [on ntơm [ư nău way ôp brah.

            Nău răch brah bah bu ranh [on lah nău lư njoăl g^t lor tât ăp brah yang mpeh nô nău tuch tăm bah nu^h [on lan tâm năm rlău aơ, n’hơr ăp ndơ ôp brah ma ndơ kônh wa [ư êng, dăn an ăp brah yang kơl an mih lăng prăng ue\h gay mbo ba nđ^r jêng, nu^h [on lan geh nău rêh hơm răm.

            Du\t jêh nău răch brah lah rnôk ch^ng gong n’gôr nteh đo\ng, ăp rvoah xoang pơk luh, kuăl jă năch ta ăp [on lan dăch ngai, rhơn nsum ngêt sa đah nar rgum bah kônh wa buôn H’Ring.

            Wa A Siết, kruanh ban pah kan mặt trận buôn H’Ring an g^t, nsum mpôl nu^h Sedang ta buôn H’Ring du bah nkuâl Đăk Tô (n’gor Kon Tum) tât Dak Lak gu\ rêh ntơm bah năm 1972. Tât a[aơ kônh wa hôm dơi mât đo\ng, mât ndray ăp nău ue\h văn hoá way ơm bah rnoi nu^h he. Nău rêh ho\ geh mhe lơn, yơn nău way [ư ns^t ba n’hao rhe hôm dơi nu^h [on lan râng gơih nđơr n’hanh ăp to\ng đo\ng, lah du nău kan nuih n’hâm mô dơi lah mô geh tâm năm mhe: “Tâm du năm he w\ang sa o\ r’ah gay ma kăch rek ns^t jay ri he rhơn răm, ngoăy lah rhơn n’hâm soan he nơm, bar lah rhơn ns^t ba âk bêng jay. Nt^t kơt kăl e nơh rnăk gâp geh âk ba ri ân jă oh nô băl mpôl, kônh wa dăch ngai nsum rhơn đah rnăk wâl. A[aơ mô hôm [ư êng đo\ng ôh ma [ư rgum 1 ntu\k ta jay rgum buôn H’Ring d^l. Nu^h [on lan du\t u\ch, bu rhơn ngăn. Tâm ban ma he tăng ch^ng gong n’gloh nteh, tâm ban kơt huêng kon nu^h, nkah he tât nău kan bah he tâm năm mhe.

            Mô dơn êng buôn H’Ring, ma kônh wa ăp rnoi nu^h êng [a [a\ ta nkuâl Cư M’gar, Cư Kuin, Ea Sup, Krông Bông bah n’gor Dak Lak dôl rdâk tay ăp lễ hội way ơm đo\ng, lơn lah tâm rnôk rhơn wơt năm mhe- ngêt năm sa khay. Nău du\t dơh saơ tâm ăp lễ hội lah nău tâm rnglăp nsum du\t mpơl kloh. Nu^h [on lan lah tơm mpôl, lah nu^h tơm khlay bah lễ hội, râng tâm nău kan nchră trong [ư, rgop nău n’hanh ndrel nchrăp ăp ntil ndơ. Wa A Som Byă, Kruanh buôn Mghăn, xã Cư Pui, nkuâl Krông Bông, an g^t:“Nău way ơm ta buôn Mghăn mpôl hên, lor rnôk lăp năm mhe ri way [ư ôp brah ndrâm dak. Rnôk [ư ôp brah, mbra tu\r ch^ng gong, lăch su\r gu\ch djăr, kuăl jă le\ rngôch nu^h tâm [on ndrel râng. Nar nê ri mô geh nu^h hăn mir ba ma rgum gu\ tay le\ rngôch. Nar bôk năm jêng nar mha êng gay nu^h [on lan ndrel nkah tay săk ntơr văn hoá tu tơm he. Yor kơt nê|, pah kan nchrăp dơi [ư ơm bah năp nê du khay, nchrăp rmôt ch^ng gong, nău ch^ng, n’gon ndrănh yăng, sơch su\r, djăr. Lor rnôk [ư lễ ri ân rgum họp [on gay nchră n’hanh tâm ban u\ch le\ rngôch ăp nu^h.

            Đah kônh wa rnoi Thái ta thôn 12, xã Ya Tmôt, nkuâl Ea Sup, năm mhe lah rnôk ăp lễ hội way ơm ta [on tơm Thanh Hoá dơi mpơl tay ta [on mhe. Wa Hà Đình Xuân, Kruanh thôn 12 an g^t, lôch rlău 20 năm gu\ ta nkual neh mhe, mpôl nu^h Thái ta Ea Sup ho\ rdâk tay âk lễ hội way ơm bah rnoi nu^h he. Tâm nê nău kan khua luống, tâm ban kơt rhơn ba mhe bah ăp rnoi nu^h [on tơm ta ntu\k đo\ng, dơi do\ng gay ntơm an ăp lễ hội:“Khua luống dja ntơm geh bah kăl i kăl e ngăn hôm, an tât a[aơ mpôl hên mơ nkah tay săk tơm nê jêng rdâk [ư tay. Khua luống dja ri way [ư  tâm nar tết, ăp nar lễ, nar dăn mih, nar geh ndơ tuch tăm, uănh nsum lah ăp rnôk lễ hội ri mpôl hên ndơ\ khua luống gay nkah tay săk tơm bah rnoi nu^h he”.

            Ta nklang khuh n’gôr bah trôk neh n’hanh nuih n’hâm nu^h, ăp lễ hội ta Dak Lak ndjôt du săk ntơr êng, rgop tâm khay năm mhe lơn ma rhơn răm. Bol ma êng êng mpeh trong [ư, ăp lễ hội r[o\ng tât nău rhơn nđơr, ue\h m[ak da dê, njoăl nău u\ch ro\ng bah ăp nu^h mpeh ntơm du năm mhe đăp mpăn, săk geh ăp to\ng./.

            Nu^h rblang: H Thi