VOV4.M’nông:  Ta mpeh bah lơ Tây Nguyên, bah năp đaơ, mpoh dak knu\ng dơi nu\ih Ba Na, Xơ Đăng nkra n’hanh do\ng. đah nu\ih Mơ Nâm (nkhah rnoi Xơ Đăng) nkual Đông Trường Sơn, ta nkuăl Kon Plông, n’gor Kon Tum, yor neh ntu n’hanh nău way tuch tăm, mpoh dak [ư jêng nău ueh nteh êng. Jo\ âk năm mô hôm saơ, mhe aơ, mpoh dak le\ dơi do\ng ta Bảo tàng Kon Tum, jêng nău ueh, wa\ch rgum năch uănh, m^n joi g^t.

            Yuh Thu Khương, cán bộ Bảo tàng n’gor Kon Tum, nkoch lah: “Kăl e nơh, rnôk ba mir ho\ luh mbôn, gay der bah dôk kraih lăp sa mir ba, ndrel đah ăp mut rhe chăm mir, kônh wa [ư mpoh dak…”

            Hôm t^ng wa A Lễ ta [on Kon Chênh, xã Măng Cành, nkuâl Kon Plông, mpoh dak mô dơn “săm chăm mir an he” ma hôm gay “bu săm chăm mir an he đo\ng”…

            Păng rblang: He [ư mpoh dak gay ntru dôk kraih an mir he lah nău way hôm. Yơn mpoh dak ue\h ngăn; nu^h mir dăch kêng he way rsong hăn jêng le\ d^ng nu^h u\ch nsru\ng rlu uănh, gay djăt nteh da dê…Di rnôk he mô geh luh mir, ri jêng luh “khân păng săm chăm êng mir an he”. Le\ tăng nău hoch, sial rgu ăp rse mpoh, hôm geh nu^h rsong hăn đo\ng, jêng dôk kraih mô nănh lăp sa, jun rke mô nănh lơh mir…

            Mpoh dak [ư bah d^ng ngâr, tơm si jê| n’hanh rse kât. Ntơm nơh, rse mpoh [ư bah rse reh n’hanh rse tanh plôk bah ntô si; jêh aơ nơh, dơi rgâl ma ăp rse nhựa, rse ngăn.

            Ndrơng rse mpoh dak [ư bar dăp đah bar pe jât d^ng ngâr tâm nthoi nsum tâm ntêng lêng bah rse mpoh. Rpaih dja mbra [ư ma tơm si ntil jê| mô lah ma tơm ngâr, gle têh; way jong bah 8- 10m, geh rnôk hao tât 15m. D^ng ngâr luh nteh đah ăp nău tâm râp nteh êng nơm geh hoch ndăng bah mbor dak tu dơ, hoch rdơt tâm ăp d^ng njok d^ng rkăng tâm mpang nteh tâm ban kơt nôt nhạc dơi kôih mphat ma d^ng ngâr đo\ng.

            Nô A Kiên ta [on Măng Bút, xã Măng Bút- nu^h tơm [ư mpoh dak ta Bảo tàng n’gor Kon Tum  an g^t, bơ nô lah ngoăy tâm ăp nu^h blău [ư mpoh dak ntoh lư ta nkual âk mir mpưm lo\ mpeh nkuâl Kon Plông. Bơ\ mô hôm đo\ng ôh, yơn nơm geh kơt nti bah bơ\ n’hanh gơih kơt joi jêng A Kiên le\ [ư blău mpoh dak way ơm. Đah nô, ntul rlong du\t têh lah kôih mphat, chret r^ng t^ng gâl d^ng ngâr t^ng rêng nteh ta ăp d^ng geh tâm râng nsum, njêng nău nteh ăp to\ng.

            Nău blău [ư do\ng mbor dak hoch, sial khôm [ư jêng nău nteh mha êng, dăch dêh đah nău kan n’hanh nău rêh bah kon nu^h, ndơ khlay bah u che kăl e du\t di ma uănh khlay.

            “Ntơm nơh, [on he geh nu^h blău [ư mpoh dak gay ma ntru dôk kraih đo\ng, yơn jo\ ir mô hôm geh. Oh nô rnôk nê nơh ho\ ranh hôm, mô hôm dơi luh lo\ luh mir đo\ng ôh. A[aơ đêt nu^h blău [ư mpoh dak ngăn. Ndă ma geh nu^h nt^m nti [ư mpoh dak, he nsrôih kơt nti gay s^t [ư đo\ng…”- wa A Lễ rvê.

            Nău u\ch ro\ng bah wa A Lễ nklăp ntoh bah nău ngăn geh, mô dơn geh lo\ geh mir, [on Kon Chênh bah păng n’hanh du đêt nkual [on lan gu\ ta Kon Plông a[aơ hôm dơi r[o\ng trong hun hao pâl nđaih nsum mpôl đo\ng.

            A[aơ, ndơ gay ma [ư mpoh dak mô dơh joi, mon [ư mô dơh n’hanh lơn lah nău way tuch tăm mir ba kăl e ho\ rgâl. Yor kơt nê|, uănh khlay mât tay mpoh dak ue\h êng an rơh kon său bah kơi hôm gu\ tâm nău nsrôih mât ndray ăp rnoh khlay văn hoá way ơm, nău ue\h nteh nhạc bah ăp nu^h nar aơ đo\ng./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân