VOV4.M’nông: Nau rêh nar lơn ma geh âk rgâl mhe, yơn rnoi Jarai hôm mât nâm ơm nau kan so\k ndrel têm long tă bah kăl e. Long su\ng lah du ntil ndơ mô dơi mô geh gay ân bu ur Jarai hăn ôp sai đah nu\ih sai nơm jêh aơ.

Tât [on C1, nkuăl têh Ea Súp (nkuăl Ea Súp, n’gor Dak Lak), bu vay nơih saơ ngăn tâm dâng nâm ndjrôm bah [on lan geh dăp long tâm dâng ndjrôm mô lah ndâk êng bah năp nglan ngih. Ti\ng bu ranh Y’Phi M’Jâu (70 năm), bah năp nơh, rnôk u\ch gu\ sai ri bu ur rnoi Jarai gay blau n’gon piăng, tanh njuh ndrel chôk long. Đah bu ur Jarai, so\k long lah du nau ueh ma khân păng gay nti ndrel [ư nkre ntơm rnôk mhe hao druh. Ăp nu\ih bu ur nti ân nơm mpang nti blau tâm nau chôk long. Chôk long ko gay geh êng đo\ng, mô di lah u\ch jong, gleh, têh, jê| dah ma geh. Long vay chôk jêng blon tâm ban, jong nklăp 50-80 cm. Bu ranh Phi nkoch: “Ta [on C1 mô hôm nau chôk long gay ma joi sai ôh, yơn kônh wa hôm mât nâm ơm nau vay anh long ndrel chôk long yor đah rnoi Jarai, u\nh mô dơi mô geh tâm ngih. Kônh wa knu\ng so\k n’ging, nthan si kro, chôt êng tâm bri, yơn mô di lah kăl si tâm bri”.

Tâm nau nkah ngăn bah wa Mí Loan, tâm [on bah rnoi Jarai, ăp mbun long vay geh n’hâm  kơt geh du n’hâm khlay êng, nkre geh nau tâm ntoi ti\ng nau nau ton ơm, nkre kơt lah du nau ntôn đah nau rêh ueh tâm rnăk vâl rnôk ma nu\ih bu ur ho\ [ư jêh nau kan gay ma so\k sai bah nơm. Bu ur ân hăn jâng ntơm 4 mông ôi gay ma so\k long jêh ri bun n’hâm nâm ndjrôm. Uănh long ri bu mra gi\t lah tơm bah păng lah du hê bu ur gi\t blau, gơih ndrel geh nau nsôih, mô lah saơ đo\ng nau [lao, mô nâp.

Rnôk bu ndăm ho\ u\ch ma bu ur, tâm apư kêng măng, rnôk ho\ nhâp nar, bu ndăm dâk bah năp trong [on gay ma kâp ndrel tâm nkoch bri đah bu ur ma nơm u\ch gay ma u\ch ân bu ur plơng tay. Bu ndăm mra [ư du mlâm kông gay ma ôp ur bah êng nơm gay ma mpơl nau u\ch bah nơm ân bu ur druh.

Tâm ăp [on lah bah rnoi Jarai ta Dak Lak a[aơ, nau anh long, nsi\t long gay joi sai mô hôm tay ôh, nau nchâp đă ân drăp ndơ ko\ mô hôm jâk kơt kăl e tay ôh. Yuh H’Hiêng Adrơng ([on A1, nkuăl têh Ea Súp, nkuăl Ea Súp) mhe gu\ sai geh bar năm. Yuh H’Hiêng nkoch : ‘Kăl e nơh, bu ur rnoi Jarai u\ch gu\ sai gay geh drapư ndơ ân ngih bu klô nchâp. Yor ti\ng nau vay bah ngih bu klô, nau nchâp dă ân drăp ndơ lah du nau vay kơt lah tâm ngih nơm roh du hê nu\ih pah kan”.

Ăp năm bah năp nơh, nau nchâp đă ân dră ndơ tâm [on geh jâk ngăn. Ngih bu klô vay đă ân drăp ndơ lah rpu, ndrôk, sur, kông, ching, yăng, troi, nah bu\t, nhong kông, rgên ty… ndrel du nau [ư njun sông ngêt sa têh, têk jo\ tâm âk nar. Jêh nê, du đê| ntil drăp ndơ đă nchâp ân drăp lah mô geh ri gay ân ma prăk măt. Yơn lah, ăp năm dăch aơ, nau kan aơ ho\ n’huch âk ngăn, mô hôm geh nau “châp đă” tâm du\ ur sai kơt kăl e nơh ôh, ma nau ngăn lah nau tâm u\ch êng bah bar hê bu ur druh bu klô ndăm./.

Nu\ih rblang: H’Thi