VOV4.M’nông: Nău ntu\k tu\r ch^ng goh gong Tây Nguyên dơi UNESCO kơp dơn lah drăp ndơ văn hoá ơm yău ntlơi an mô mpơl săk ntơh măt an ntil kon nu^h ho\ pơk luh âk trong gay mât ndray n’hanh mpư n’hao ntil văn hoá ue\h êng dja tâm nô nău a[aơ. Drăp ndơ ơm yău văn hoá ch^ng gong bah rnoi nu^h K’ho ta n’gor Lâm Đồng lah du gâl khlay bah ntu\k tu\r ch^ng goh gong Tây Nguyên.

            ch^ng gong nu^h K’ho geh ăp nău ue\h êng nsing tâm nău rêh, nău blău êng bah rnoi nu^h he. Nê lah nău âk ntil, ngăch rplăch êng tâm nău tu\r goh, nău khlay bah ăp ntil ch^ng tâm rnôk tu\r. ăp mblâm ch^ng tâm du bor ch^ng geh tât nău hôr tâm nău rêh bah nu^h K’ho da dê, kơt ch^ng me, ch^ng kon, ch^ng mon…mô dơn lah du ndơ gu\r goh nteh an ue\h djăt, ch^ng gong hôm lah du rse huêng khlay, nthoi đah kon nu^h n’hanh brah yang. ch^ng gong ơm geh ntơm bah rnôk kon nu^h deh luh, têh kuâng an tât rnôk kh^t, tâm ban kơt geh măt tâm ăp rnôk ngêt sa têh bah [on lan đo\ng, kơt: Nău way gu\ch su\r, hu\r rpu, ns^t ba n’hao rhe, nđăp nsao mô lah kh^t yot…

            Nthoi tay n’hong hoch văn hoá, ch^ng gong dôl geh kônh wa K’ho ta nkuâl Lâm Hà lah êng n’hanh n’gor Lâm Đồng lah nsum uănh khlay mât ndray. Wa K’Thế, kruanh rmôt ch^ng gong Tổ dân phố Sre Nhắc, thị trấn Đinh Văn, nkuâl Lâm Hà, an g^t:

            “Ntu\k mpôl hên geh 2 rmôt g^t blău ch^ng gong, lah rmôt ch^ng gong bu ur n’hanh rmôt ch^ng gong bu klô. Ăp nu^h dja, goh tu\r hăr ăp nău ch^ng gong n’hanh gâr. Mpôl hên way pơk jrô trêng nti tu\r ch^ng gong an rơh mom ndăm bah kơi, gay kon său way g^t, way uănh khlay n’hanh mât ndray văn hoá ch^ng gong rnoi nu^h he.”

            Lơn lah rmôt ch^ng gong bu ur bah Tổ dân phố Bồ Liêng, thị trấn Đinh Văn, ho\ njêng dơi rlău 10 năm. Aơ lah trong [ư ue\h bah nkuâl Lâm Hà, rnôk ntơm nơh ch^ng gong tă bah bu klô goh tu\r dơm. A[aơ rmôt ch^ng gong bu ur goh tu\r du\t hăr ăp ntil nău ch^ng gong, tâm ban kơt rmôt ch^ng gong bu klô đo\ng. Mô dơn goh tu\r ta [on lan, rmôt ch^ng gong bu ur Lâm Hà ho\ âk tơ\ ndjôt nău nteh ch^ng gong K’ho n’gloh ngai ăp [on lan dăch ngai le\ ma tâm n’hanh bah dih n’gor Lâm Đồng, n’hanh du\t mhe aơ lah râng Liên hoan văn hoá ch^ng gong Tây Nguyên 2017 ta Nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak. Wa K’Thế an g^t:

            Rmôt ch^ng gong bu ur geh 6 nu^h đo\ng, tâm ban kơt rmôt ch^ng bu klô, n’hanh du hê bu ur goh gâr gay leo nău tâm râp. Tâm nău ch^ng bah bor ch^ng 6 mblâm, nu^h goh gâr geh nău kan du\t khlay lah nu^h leo nău tâm râp nâp, gay bor ch^ng 6 mblâm tu\r tâm ban, di nău ch^ng, mô tâm l^n lơ, mô tih nău tâm râp, păng ân t^ng tâm ban nsum tâm lăp.

            Lâm Hà lah ngoăy tâm ăp ntu\k bah n’gor Lâm Đồng [ư jăp pah kan mât ndray n’hanh mpư n’hao ue\h rnoh khlay văn hoá ch^ng gong, nơm g^t nkre [ư đah trong kơl bah ngih dak đah nău rêh văn hoá bah nu^h [on lan. ch^ng gong way do\ng tâm ăp rnôk lễ hội mô lah rnôk nar khay khlay bah rnăk wâl, kơt: nău way gu\ch su\r, hu\r rpu, ns^t ba n’hao rhe, tâm nđăp nsao, kh^t yot…nău trêng nti tay tu\r ch^ng goh gong an rơh mom ndăm bah kơi way dơi [ư mbro. A[aơ, ta ntu\k dja hôm trêng nti tay âk nău ch^ng gong ơm yău đo\ng, ma ăp ntu\k êng [a [a\ tâm n’gor kơt lah ho\ roh hêng. Wa K’Thế nkoch:

            “Mô rngơ\ ma bu deh luh, têh kuâng g^t tu\r ch^ng goh gong da dê, ma ch^ng gong lah tă bah u che he trêng nti tay. Tu\r ch^ng goh gong păng mô kơt nkrêh đơn geh nốt đô, rê, mi, fa, sol, la…; tu\r ch^ng goh gong lah nsing tâm nău tâm râp nteh bah ch^ng gong. Kơt nău ch^ng wa\ rò nác (wơt năch), nău ch^ng d^ng biăp, d^ng gol, nău ch^ng lô-na, mô lah nău ch^ng pep tôr jun…nê lah ăp nău ch^ng gong ho\ geh ơm bah kăl e u che yău ye moh. He lah rơh kon său, he ân g^t uănh khlay mât ndray n’hanh trêng nti tay an rơh kơn bah kơi tay.

            Ntơm bah trong [ư ăp rmôt ch^ng gong, tât nău nchih rgum trêng nti tay ăp nău ch^ng gong ơm yău, ăp nu^h K’ho g^t blău ta nkuâl Lâm Hà, n’gor Lâm Đồng, ho\ n’hanh dôl ntơm rdâk tay nău ue\h văn hoá way ơm bah rnoi nu^h he, rgop mât ndray ch^ng gong Tây Nguyên- du drăp ndơ ơm yău văn hoá mô mpơl săk bah ntil kon nu^h/.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân