VOV4.M’nông: Tâm ăp năm rlău aơ, pah kan mât ndray n’hanh mpư n’hao ăp rnoh khlay văn hoá bah [on lan rnoi mpôl đê| way lah nkô| nău dơi Đảng n’hanh Ngih dak he êng uănh khlay. Ngoăy tâm rnoh nê lah nău dơi mât ndray ndơ nsoh way ơm bah [on lan rnoi mpôl đê| a[aơ.

T^ng nău mbơh bah Hội đồng Dân tộc bah Quốc hội, nău do\ng ndơ nsoh way ơm bah rnoi nu^h he ho\ jêng ntoh âk ta du đêt rnoi nu^h. Ta âk ntu\k, [on lan rnoi mpôl đê| dơn nsoh ndơ way ơm bok ao cheh tanh he nơm tâm ăp nar lễ, tết dơm. Nău dja [ư ndơ nsoh way ơm dja jêng du ntil ndơ nsoh nar têh khlay mô hôm dêh bên đah nău rêh nău kan bah nu^h [on lan. Mô dơn nê âk druh ndăm rnoi mpôl đê| hôm ji đit nsoh ndơ way ơm bah rnoi nu^h he nơm. Yor kơt nê|, ăp ndơ nsoh way ơm ndjôt săk tơm văn hoá rnoi nu^h he nơm mô hôm ntoh âk tâm ăp nău rêh a[aơ. Wa Pờ Chin Dín nu^h Pa Dí ta nkuâl Mường Khương, n’gor Lào Cai rngot nkoch:

“A[aơ mô hôm geh nu^h nsoh đo\ng ôh, dơn nsoh rnôk hăn [ư njroh mprơ an bu uănh saơ, hăn [ư du ntil ndơ nê nơh dơm mô hôm geh nu^h u\ch nsoh đo\ng ôh. Mô lah nar lễ nar têh u\ch nsoh hăn chu\p rup mô lah hăn pâl rlưn ri nsoh dơm a[aơ mô hôm âk nu^h u\ch nsoh đo\ng ôh. Nar lơn ma roh hêng dơm”.

Ta năp geh ma nău roh hêng ndơ nsoh way ơm tâm nău rêh [on lan rnoi mpôl đê| bôk năm 2019, Bộ Văn hóa, Thể thao n’hanh Pâl nđaih ho\ n’gluh an si [u\t mbrô 209 mpeh “Mpeh mât ndray ndơ nsoh way ơm ăp rnoi mpôl đê| Vịêt Nam tâm rơh a[aơ” đah le\ rngôch prăk do\ng [ư bơi 223 rmen prăk, dơi t^ng [ư ntơm bah năm 2019 tât năm năm 2030. Nău u\ch bah đề án gay ndơ\ ndơ nsoh way ơm do\ng âk lơn tâm nău rêh bah kônh wa [on lan ăp rnoi mpôl đê|. Rhơn đah đề án, đah nău uănh khlay bah ngih dak mpeh nkô| nău rnoi mpôl đê| wa Lò Văn Liên ta xã Pa Thơm, nkuâl Điện Biên, n’gor Điện Biên an g^t:

“Tâm năm mhe aơ nơh ri ngih dak ntop kơl prăk gay [on lan cheh tanh ndơ nsoh way ơm bah rnoi nu^h he nơm. Yor ndơ nsoh way ơm ho\ roh hêng du\t âk hôm, mô hôm geh âk đo\ng ôh. dơn hôm bar pe blah dơm. Ngih dak, Quốc hội uănh saơ nău nê n’hanh [on lan dăn đă yor mô geh prăk gay ma cheh tanh jêng ăp rnăk dơi ngih dak ntop kơl gay cheh tanh ndơ nsoh way ơm an bu ur”.

Tâm ăp năm rlău aơ, Bộ Văn hóa, Thể thao n’hanh Pâl nđaih ho\ ndrel đah ăp nhih pah kan, ăp nu^h gu\ m^n văn hoá n’hanh ăp n’gor an [ư âk nkô|, bôk nău kan gay mât ndray, mpư n’hao n’hanh mât ue\h ndơ nsoh way ơm đah âk trong [ư êng êng. Yơn lah, gay mât ndray nâp dăng, geh rnoh jru, ri du\t u\ch geh du Đề án mha êng gay an [ư pah kan mât ndray, mpư n’hao ue\h ndơ nsoh way ơm t^ng trong ho\ tor g^t lor, ăp kôp n’hanh geh nău jo\ jong. Yor kơt nê|, nău njêng luh Đề án "Mât ndray, mpư n’hao ue\h ndơ nsoh way ơm ăp rnoi mpôl đê| Việt Nam tâm rơh a[aơ” mbra kơl cán bộ ăp gưl n’hanh [on lan saơ dơi nău ue\h bah ndơ nsoh way ơm rnoi nu^h he, gay ntơm bah nê geh nău g^t êng lơn tâm mât ndray ndơ nsoh way ơm bah he tâm nău rêh a[aơ.

Wa Lồ Lài Sửu nu^h Bố Y ta n’gor Lào Cai an g^t, ngoăy tâm ăp trong nkra gay mât ndray n’hanh mpư n’hao ue\h ndơ nsoh way ơm lah nău n’glăp ndơ nsoh nkrơ\ ue\h jêng ndơ nsoh nsum tâm ban tâm ăp nhih nti dân tộc nội trú. Yor nău kan dja mbra rgop mât tâm ro\ng n’hanh krêp dêh đah ndơ nsoh way ơm an nu^h rnoi mpôl đê| ntơm bah jê|. Yơn lah, wa Sửu an lah, rgâl bah hôm ntop kơl ma prăk, n’gâng kan ta ntu\k tâm ban kơt ta nhih nti đo\ng ân ntop kơl na nê| du trong geh ngăn ngăn ma ndơ lah ăp blah kho ao an kon se nti rnoi mpôl đê|:

“Ta aơ Ngih dak ntop kơl du\t âk, ăp du hê kon se nti du học kỳ tât bar, pe rkeh prăk. Kơt nê| ri du đêt rnăk geh nuih n’hâm ue\h lo\ng, geh nău g^t blău khân păng rvăt năp dơi bok ao cheh tanh an oh kon he. Yơn lah geh rnăk mô geh ntil do\ng, mô kâp rvăt dơn tât rnôk nhih nti leo [ư ri khân păng manh s^t nsoh lôch nar nê dơm. T^ng gâp prăk ntop kơl an kon se nti ri nhih nti rvăt an ăp kon se nti bah moh rnoi nu^h ri rvăt ndơ nsoh bah rnoi nu^h nê. Gâp geh nău dăn đă tât Đảng n’hanh Ngih dak lah prăk ntop kơl an kon se rnoi mpôl đê| ri ân rvăt kho ao way ơm mô dơi kơl an prăk ri khân păng rvăt ntil ndơ êng”.

Mô geh nu^h jăm ndơ nsoh way ơm bah ăp rnoi mpôl đê| ho\ rgop  [ư geh âk mpưm lơn păng rup văn hoá săk ntơr âk bah Việt Nam n’hanh nsrôih mât ndray nău âk mpưm văn hoá bah n’gâng kan văn hoá lah du\t ue\h lăng. Yor kơt nê|, lah mô năn ngăch mât ndray n’hanh mpư n’hao ue\h, mô jo\, ăp ndơ nsoh way ơm way ơm rnoi mpôl đê| mbra roh hêng, săk tơm văn hoá rnoi mpôl đê| jêr ma dơi joi geh tay.

Jêng Đề án “Mât ndray, mpư n’hao ue\h ndơ nsoh way ơm ăp rnoi mpôl đê| Việt Nam tâm rơh a[aơ” lah nău khlay gay mât ndray ăp rnoh khlay văn hoá way ơm bah [on lan rnoi mpôl đê| lah êng n’hanh bah rnoi nu^h Việt Nam lah nsum, gay [ư jêng ngăn ngăn ăp trong nchrăp bah Đảng n’hanh Ngih dak gay mât ndray, mpư n’hao văn hoá ăp rnoi mpôl đê|, tâm nê geh ăp ndơ nsoh way ơm./.

Nu^h rblang: Điểu Thân