Nai nti Bahnar u\ch ro\ng đah tanh cheh.
Thứ năm, 00:00, 26/04/2018

            VOV4.Mnông: Nghệ nhân Mlop 52 năm deh- kruanh HTX Nông nghiệp n’hanh tanh cheh G’lar, nkuăl Đak Đoa, n’gor Gialai lah nu^h u\ch ro\ng đah nău kan tanh cheh bâh jê|. Đah mpang ti blău, nghệ nhân le\ tanh geh âk ntil ndơ kơt lah: phôi, mbân, ao, ao bu klô, bu ur, du\ng..geh cheh ueh, geh âk năch tâm n’hanh dak bah dih u\ch. Nghệ nhân hôm nha lah du hê “nai nti” nti tanh cheh ntoh lư, nsrôih nti an rhiăng nu^h bu ur Bahnar, Jarai nău tanh aơ.

 

            Dăn ôp nghệ nhân Mlop, ơi wa, lah nu^h u\ch ro\ng đah nău tanh cheh, nkre lah mât leo HTX, ay mơh geh nău tâm ngơi đah băl djăt radio mpeh nău kan nơm aơ đo\ng?

 

            Nghệ nhân Mlop: Ơ, săk gâp nơm u\ch nău kan tanh cheh bâh jo\ hôm, tât a[aơ hôm nha u\ch, hôm nha nsrôih, njêng [ư âk nău cheh mhe, gay ma geh ndơ tanh ueh. Hôm nău kan bâh HTX r^ mpôl hên hôm nha [ư, năm aơ geh [ư âk lơn, ndơ geh tanh le\ geh tăch le\, năch u\ch rvăt âk yơn mô hôm geh ndơ ma tăch.

 

            Dơi g^t HTX he tanh, tăch du\t âk ntil ndơ kơt lah: ao bu klô, bu ur, mbân, troi, nah, du\ng, ndơ tâl điện thoại…geh âk năch u\ch do\ng. ăp ndơ aơ a[aơ ntu\k tăch eh?

 

            Nghệ nhân Mlop: Gâp tăch ta Dak Nông, Dak Lak, Kontum, geh rnôk ta Nha Trang, Đà Nẵng mô lah ta Sài Gòn yor a[aơ geh điện thoại hôm, gâp tăch rgâl, njoăl ndeh dơh đo\ng. năch rvăt ndơ\ prăk an gâp bâh tài khoản jêng nău tăch rvăt dơh lơn. Ndơ geh tăch ngăch, âk ngăn lah, mbân, ao, bu ur, bu klô, ngăn lah ndơ dung tanh, he tanh, may t^ng trong mhe a[aơ du\t bu uch, ueh yơn lah hôm nha geh mât nău way ơm jêng lah du\t âk nu^h joi rvăt. Geh ăp năch bâh Mỹ, bâh dak bah dih khân păng tât ta aơ ua\nh, rvăt âk đo\ng.

 

            Ơ,  mât nău tanh aơ le\ jêr, gay ma păng hun hao r^ lơ ma jêr rlău. T^ng nghệ nhân gay ma nti nău way ơm aơ an hun hao ueh r^ mơh nău khlay eh?

 

            Nghệ nhân Mlop: Du\t âk lah u\ch geh prăk ntuh kơl. Tâm rnôk khay ru, khay mih, âk oh yuh ru yơn mô geh prăk gay ma trok an khân păng tât tanh jêng tât du\t năm r^ mô to\ng ndơ ma tăch. HTX hên hôm nha mô to\ng prăk ntuh [ư, ê ho\ geh nău kơl an manh prăk gay ma hun hao. Tâm ăp nău jêr jo\t kơt a[aơ r^ rnăk hăn manh ngân hàng, yơn mô âk, kanu\ng geh mât nău kan dơm, lah hun hao têh jêr ngăn.

            Ơ, ơi kônh wa n’hanh băl mpôl! Kơt nghệ nhân Mlop mhe nkoch, ăp ntil ndơ tanh cheh bâh HTX le\ leo tăch ta âk ntu\k, nđâp ma năch dak bah dih. Aơ lah nău ueh tâm nău hun hao nău tanh way ơm. Yơn lah, gay ma an păng hun hao têh dăng r^ an geh ăp nău kơl manh prăk bâh ngih dak.

            N’hanh, dăn ôp nghệ nhân mpeh nău nti tanh cheh. Le\ rlău 25 năm nti nău tanh cheh, geh [on lan ntơ lah “nai nti tanh cheh”, nghệ nhân le\ nti an rhiăng bu ur Bahnar, Jarai bâh ntơm rui brai, wâng brai tât tanh cheh..nău kana ơ ay hôm [ư [a [ơ đo\ng?

 

            Nghệ nhân Mlop: Mpeh nău nti tanh cheh gâp hôm nha mât đo\ng, ndrel đah nău tanh cheh gâp ndăn nti tay an ăp mon ta khay rlu nti. Tâm năm aơ hôm nti an ăp oh mon Bahnar, Jarai ta An Khê đo\ng, ta nkual ne\ ntơm nơh geh âk đo\ng nu^h blau tanh, yơn le\ chuêl jêng mô hôm geh nu^h răy. Năm aơ gâp mbra nti tanh tan e\. gâp mbra hăn ngai gay ma nti. Hôm ta aơ r^ mô rvê, nti ôi măng ta jay, mô geh nău jêr.

 

            Nkre mât leo HTX, nkre nti tanh cheh, ay saơ nău kana ơ jêr jo\t, o\ r’ah đo\ng?

            Nghệ nhân Mlop: Nău nti tanh cheh ntơm nơh du\t jêr, o\ r’ah yơn a[aơ r^ le\ dơh hôm, yor geh ngih dak [ư jay aơ (ntu\k kan HTX) jêng rno9ok ma ngih dak pơk jrô nti lah gâp rgum ăp oh mon tât du tơ\ 5-6 oh, du\t dơh, ntơm nơh hăn ta ăp jay nti jêng lah du\t jêr ngăn. Lah hôm dăng gâp u\ch nti na nao, a[aơ geh ngih dak pơk jrô nti n’hanh kơl prăk khay đo\ng r^ gâp lơ ma nsrôih.

 

            Kơt ne\ ay mơh geh nău nchrăp gay ma ndơ\ tay nău kan tanh cheh way ơm hun hao têh dăng tay êh?

            Nghệ nhân Mlop: Ntơm năp măt gâp mbra pơk jrô nti j^m, tanh dơh. Máy may le\ geh hôm, yơn mô geh nu^h j^m jêng mô dơi [ư ngăch, kanu\ng geh bar pe hê mô năn [ư. Gâp mbra nsrôih tanh âk, gay ma năch tât ta aơ mơh ndơ u\ch r^ rvăt. Kơt bar pe nar ba năp geh nu^h u\ch rvăt dung ma mô to\ng tăch, âk nu^h ôp rvăt yơn mô geh jêng lah s^t dơm. Yor ne\, tât tay gâp mbra nsrôih tanh âk lơn kơt lah: dung, mbân, ao, phôi, êng du\ng r^ tanh âk ntil, rlău 20 ntil gay ma tâm di đah nău u\ch bâh năch.

            Ơ, dăn lah ueh nghệ nhân le\ ntêm mông nar an rơh tâm ngơi aơ.

            Nu^h rblang: Thị Đoắt

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC