VOV4.M’nông: Năm nti 2022-2023 lah năm tal 3 lam ntŭk kan ntĭm nti ƀư Bôk nau kan ntĭm nti phổ thông mhe, tĭng nau kan mra geh ƀư đah jrâu 3, 7 ndrel ma 10. Tâm gưl nti tiểu học, đah jrâu 3, Tiếng Anh ndrel Tin học jêng môm nti nchâp đă. Yơn lah, mô tŏng jrâu nti, ndơ dŏng ndrel tơm nŭih kan dôl ma nau rdâng đah âk ngih săm ƀŭt rnôk ƀư tâm năm nti aơ. Ndri ma, ndrel đah nau nchrăp gay ma ƀư nau kan ntĭm nti mhâm ƀư gay bôk nau kan geh nau dơi.

            Bôk nau kan ntĭm nti phổ thông mhe đah jrâu 3 geh âk nau rgâl ngăn rđil đah rnôk aơ, nê lah nau ntĭm nti nchâp 2 môn Tiếng Anh, Tin học; geh tay nau kan leo dŏng ndrel công nghệ. Tĭng âk nai nti, nau kan ntĭm nti, ân kon se geh dŏng đah tiếng Anh ndrel Tin học lah nau tâm di ngăn đah nau ŭch bah rnôk aơ, kơl an hun hap ăp ntil nau dơi bah kon se. Yơn lah, ntơm bah nau ntrŭnh hăn ngăn hôm geh âk nau jêr, ngăn lah tâm ăp nkuăl ngai, nkuăl yôk, nkuăl jru ngai nkre mô tŏng ntŭk ntu nkre mô tŏng ndơ ntĭm nti gay nti môn Tin học. Nai nti Vì Văn Tụt, Ngih săm ƀŭt Chiềng Cang, nkuăl Sông Mã, n’gor Sơn La mbơh:

            ‘Mih ri ăp oh geh truh dak mih, bri duh nar ri lŏ nar ngăn mô dơi geh nkŭm bah lĕ mih nar, n’ăp ma sưng nti mô geh nâp ân ăp oh ơm, kŏ khuch ngăn tât nau ntĭm nti bah nai nti ndrel kon se. Ŭch dŏng công nghệ tin học lăp nti yơn đah jrâu nti kơt nê ri ăp nau nti kŏ mâp âk nau jêr đŏng”.

            Ndrel đah ăp nau mô tŏng bah ntŭk ntu, ndơ dŏng ri mô tŏng nai nti kon se mon aơ ndrel môn Tiếng Anh kŏ ƀư ăp ngih săm ƀŭt mâp nau jêr. Rnôk aơ, nai nti Tin học ngăn lah geh ntĭm nti ân gưl nti Trung học cơ sở ndrel trung học phổ thông. Yơn tĭng nau rđau đă, nau nti Tin học mra nti pân Công nghệ ndrel rnoh tiết mra hao rlau n’gul rđil rnôk aơ, yơn ngăn lah mô di lah nai môn ti học kŏ geh ntĭm nti mpeh môn aơ. Nai nti Cảnh Thị Hải Yến, nai nti môn Tin học, Ngih săm ƀŭt Tiểu học Liên Hà, nkuăl Đan Phượng, nkuăl ƀon têh Hfa Nội ngơi:

            ‘Ngih săm ƀŭt Tiểu học Liên Hà knŭng geh du hê gâp lah nai ntĭm nti Tin học, kŏ geh nau jâk ngăn đŏng yor lah rnoh nau ntĭm mbơh mra hao âk ndrel geh n’ăp môn Công nghệ ri kŏ mra mâp nau khuch tay. Tĭng kơt nau ntĭm nti mhe ri Tin học mra nti 2 tiết/pơh ndrel công nghệ du tiết du pơh, dĭng lĕ 42 tiết ri jâk ir đah gâp, ri ma gâp ŭch Jrâu kan ntĭm nti ntop tay nŭih gay ma ndrel gâp pă nau ntĭm nti”.

            Tĭng nau mbơh tât năm 2025, rnôk Bôk nau kan ntĭm nti mhe geh ntrŭnh ƀư tâm ăp rmôt jrâu ti mra ntop rlau 24 nai nti kon se tâm 3 môn mhe lah Ngoại ngữ, Tin học ndrel Công nghệ gưl tiểu học. Ăp rnoh aơ ân saơ nau mô năn bah ăp nkuăl tâm nau leo lăp nai nti mhe. Ăp nkuăl aơ mbơh, nau mô tŏng nai nti rnôk ƀư nau ntĭm nti phổ thông 2018 lah nau bah ơm, ri ma hŏ ndâk âk nau kan gay ma rklaih kơt: Bonh đă nai nti kon se hăn nti văn bằng 2, ntĭm nti tĭng nau đă. Bah năp măt, gay ma rklaih nau jêr tâm nau joi nai nti ăp môn Tin học, Ngoại ngữ, ăp nkuăl kŏ geh nau ntĭm ân ăp ngih săm ƀŭt ndâk nau nchrăp ntĭm nti bah ngih săm ƀŭt gay ma ntĭm nti tay 2 mon aơ ân ueh, tâm di đah rnôk aơ, nkre dăp rgum mông nti ân khoa học gay ma ƀư nau ntĭm nti âk jrâu,âk ntŭk. Wa Phạm Đức Thắng, Kruanh Jrâu kan ntĭm nti nkuăl Ba Bể, n’gor Bắc Kan, mbơh:

            “Nai nti rnôk aơ ntĭm nti ăp môn ê tŏng kơt lah Ngoại ngữ aơ lah mpeh nau kan ntĭm nti nsum mô geh êng tâm nkuăl Ba Bể ma hôm ăp nkuăl tâm n’gor. Nau kan mô tŏng nai nti Tiếng Anh mô tŏng rnôk aơ ri mpeh jrâu kan kŏ dôl tâm nchră ân nkuăl rklaih đah nau ntĭm nti âk ngih săm ƀŭt. Kơt lah nai ntĭm nti tâm ngih săm ƀŭt aơ ê tŏng nti ri nti ntop tay tâm ngih săm ƀŭt êng”.

            Rnôk aơ, ăp N’gâng kan ntĭm nti kŏ mbơh nchră nau ân UBND gưl n’gor, nkuăl ƀon têh rđau ăp nkuăl ƀư ăp nau kan săch, ký hợp đồng pah kan, hợp đồng hăn ntĭm mbơh đah ăp nau ntĭm nti Tiếng Anh, Tin học, Nkre lah, đăp mpăn nai nti geh ntĭm mbơh mpeh mon nti, ntĭm nti nau dŏng săm ƀŭt giáo khoa lor ma rnôk geh pă ntĭm nti. Ngăn lah Bôk nau kan ntĭm nti mhe kơl an kon se geh dŏng đah Tiếng Anh ndrel Tin học gay ma hun hao ăp ntil. Ngăn lah rnôk ntrŭnh ntĭm nti 2 môn nti aơ tâm ăp ngih săm ƀŭt tiểu học ân saơ nau ân geh tâm rgop săm tam lơh tay bah n’gâng kan ntĭm nti ndrel ăp nkuăl tâm nau nchrăp nŭih ntĭm nti ndrel jrâu ntĭm nti tŏng dơi nau ŭch./.

                                    Nŭih rblang: H’Thi