VOV4.M’nông: Tâm rơh rƀŭn Quốc hội mhe rlau, du nau nchrăp luật geh ăp ntoh măt tâm nchră nê lah nau nchrăp luật njrăng, rdâng nau tâm lơh tâm rnăk vâl (rgâl nkra). Ăp ntoh măt Quốc hội lah rjăp nau kan njrăng rdâng nau lơh tâm kon se tâm rnăk vâl. Nkre ân lah, ntrong kan njrăng nau tâm lơh tâm rnăk vâl ân tâm di, ntoh tă bah nau ngăn bah rnăk vâl, gay ăp rnăk vâl geh nau ueh lơn.

            Tâm nchră mpeh nau nchrăp luật ăp, ăp ntoh măt lah rjăp, nau tâm lơh tâm rnăk vâl lah nau rvê, jêr rklaih, tih ngăn tât nau dơi kon nŭih. Tâm rnôk nê, nau nchrăp Luật knŭng rgum tâm nau mhal prăk ndrel hình sự, hôm nau njrăng rdâng ê nâp. Nkoch tât nau aơ, wa Nguyễn Trần Phương Trân, rmôt kan bah nkuăl ƀon têh Hồ Chí Minh lah kloh tă bah nau mĭn dơi mpeh tâm dâng, uănh nau tâm lơh tâm rnăk vâl lah nau êng, n’ăp ma nŭih tâm rnăl vâl kŏ mô ŭch kơl an. Êp nê, ăp nau kan hôm kol jêr kơt lah nŭih geh khuch ân nchih săm ƀŭt, ăp nau mô ân tâm mâp ê geh tâm di, ƀư tât nŭih khuch geh mpet lơn. Ndri ma, đă tâm nau nchrăp ntop tay nau khuch tâm lơh. Tĭng wa Cao Mạnh Linh, rmôt kan Thanh Hoá, nau kan njrăng rdâng tâm lơh tâm rnăk vâl rnôk aơ ê geh nau khlay tâm nau ngăn ndrel ê geh ntrŭnh tâm Luật:

            ‘Gâp saơ nau ntrŭnh nau kan njrăng rdâng tâm lơh tâm rnăk vâl tâm ƀon lan ê nâp, ê kloh mpeh nau dơi, nau ƀư ndâk, nau kan pah kan kŏ kơt lah nau dơi ngăn tâm nau râng nau nkoch trêng, mbơh ntĭm, leo kơl an ndrel râng nau rklaih ƀư ăp nau tih tâm rnăk vâl. Gâp ŭch đă ân geh kơp, ntrŭnh ngăn nau dơi, nau kan bah ăp nau geh ân đăp mpăn, bah nê ƀư ueh nau kan bah nsum mpôl tâm nau njrăng rdâng rnăk vâl”.

            Nar rƀŭn Quốc hội kŏ khuh lơn đah nau kan mbơh mpeh nau njrăng, rdâng nau tâm lơh tâm rnăk vâl, ngăn lah njrăng nau lơh kon se tâm rnăk vâl. Kơp uănh bah N’gâng kan công an năm 2021 geh bơi tât 2 tơ̆ lơh khuch kon se, tâm nê ngăn lah tâm rnăk vâl ƀư. Âk nau geh tâm rnăk vâl mô tŏng nau ueh, me mbơ̆ tâm lơi, ăp kon geh me yông, bơ̆ yông lơh, âk kon se ji tâm săk, tâm nau mĭn. Nau ngăn lah, nau khuch bah tâm lơh rnăk vâl geh tâm ngih ri a mô geh saơ, nŭih ji lah kon se ri ma jêr nkoch. Nguyễn Thanh Cầm, rmôt kan bah n’gor An Giang, mbơh:

            ‘Phung he kŏ ji nuih ngăn đah ăp lơh đah kon se. Aơ lah ăp nau tih ƀư geh nau rngot ji, ma nŭih lơh nê lŏ lah nŭih tâm rnăk vâl, nê lah Bơ̆ nơm, bơ̆ yông, me yông, nŭih băl bah ăp nŭih tă tâm lơi ur sai ƀư ma kon êng bah ur mô lah sai nŭih băl nơm. Nau ntrŭnh rnôk aơ bah nau nchrăp luật lah ê tŏng ndrel ê geh lĕ ăp nau tih. Ndri ma, ân geh rgâl ân jêng nau lơi tâm rnăk vâl geh ntrŭnh ƀư đah ăp nŭih tâm rnăk vâl bah nŭih tă jêh tâm lơi ur sai”.

            Wa Nguyễn Thị Thuỷ, rmôt kan bah n’gor Bắc Kạn nchŏng kloh nkô̆ nau bah nau kan aơ lah yor pháp luật ê nâp, ngăn lah mô tŏng ăp nau ntrŭnh gay ma nchrăp njrăng rdâng nau tâm lơh tâm kon se tâm ăp rnăk vâl:

            ‘Nau njrăng rdâng lơh kon se tâm rnăk vâl nkre geh tât nau dơi rgâl bah nau nchrăp luật aơ nkre geh tât nau ân rgâl bah Luật kon se. Ndri ma, ân geh kơp uănh ngăn rnoh geh nau rgâl ân tâm di gay dơi geh tay nau mâp ân tam ngăn kon se tâm rnăk vâl yơn ân geh der nau ndop đah bar nau nchrăp luật aơ”.

            Geh tât 31% bu ur geh khuch đê̆ ngăn du nau ƀư khuch tâm 12 khay, geh rlau 90% bu ur mô geh joi nau kơl an, wa Nguyễn Văn Cảnh lah rjăp luật njrăng nau tâm lơh tâm rnăk vâl rnôk aơ ê geh nau ueh tam. Jêr ngăn lah nau gĭt ndrel uănh năl nau tih nau tâm lơh tâm rnăk vâl ê geh tâm kơt đah ăp nkuăl, đah ăp nŭih tâm rnăk vâl ndrel đah n’gâng kan mât pháp luật. Tâm du nau kan êng, wa Nguyễn Văn Cảnh, ân lah:

            ‘Nkô̆ nau bah nau ndâk luật lah ân geh njrăng rdâng nau tâm lơh tâm rnăk vâl yơn tâm nau rêh ri ŭch lah ndâk ăp rnăk vâl ân ueh lăng, dăch dŭt mơ lah ƀư bah ăp nau khuch mpeh săk jăn ndrel ma nuih n’hâm bah ăp nŭih tâm rnăk vâl geh nau tâm lơh. Ndri ma, luật geh pơk hvi, ăp nau kan ndâk njêng rnăk vâl ân ueh, njrăng rdâng tâm lơh ndrel nkô̆ nau njrăng lah chương dăch bah luật”.

            Ntoh nau mbơh, ƀư kloh du đê̆ nau kan ntoh măt Quốc hội mbơh, Kruanh N’gâng kan Văn háo, Thể thao ndrel pâl n’aih Nguyễn Văn Hùng lah rjăp: Ntŭk kan nchrăp săch hŏ nchră luh 18 nau tih geh ntrŭnh tâm nau tâm lơh tâm rnăk vâl. Yơn lah, tâm nau ngăn hôm nau kan jêr dơi der jêng ăp nau kan ân geh mpơl ngăn. Nau nchrăp Luật ân geh nau njêng ân kloh nau kan bah ăp ntŭk, rmôt ƀư nau kan ngăn bah ăp N’gâng kan moh nau ƀư. Mpeh ăp nau kan tâm rơh tâmlơh tâm rnăk vâl tâm rơh tât, Kruanh n’gâng kan Nguyễn Văn Hùng, lah rjăp:

            ‘Nê lah ân geh n’hao nau dơi ntrŭt dăng nau kan nkoch trêng. Nau aơ ƀư geh tâm di ngăn, yor lah mô geh ntrŭnh rgâl nau mĭn ri jêr ngăn ntrơn rgâl dơi nau tih, ri ma ăp nau kan pháp luật ân geh ntoh ƀư. Hôm rnôk ƀư ri lam nau rêh jêng tâm nâm nau rđau kan bah Đảng ân geh ntrŭt dăng nkô̆ nau aơ. Bol ma tâm rơh aơ geh nau nkah tât nau kán ăch ntŭk gŭ, nau kan mât nau tâm ƀah ngai ân ueh nâp, ăp nau rgop đă ân geh tâm di aơ. Phung hên mra mĭn njêng gay ma uănh gay ndâk tay ân tâm di”./.

Nŭih rblang: H’Thi