Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn tâm nău ntoh ngơi ƀư nkah gĭt 30 năm Việt Nam nglăp nsum ASEAN lah rjăp, nău Việt Nam nglăp nsum ASEAN tâm năm 1995 lah du njoăt hăn khlay, rƀŏng tât nău ƀư tĭng rgâl trong uănh bah ăp nuĭh mĭn njêng ASEAN mpeh du Đông Nam Á kơp dơn ngoăy, hăn ndrel yor nău ŭch nsum mpeh đăp mpăn n’hanh uĕh lăng. Nău Việt Nam nglăp nsum ASEAN lah du nău ntrŭt rgâl an nău pơk hvi bah rmôt ta lam nkual, pơk trong an nău nglăp Lào n’hanh Myanmar lăp năm 1997 n’hanh Campuchia lăp năm 1999, tă bah nĕ ƀư tĭng rgala trong uănh ASEAN-10. Lah du dak mhe, Việt Nam hăn trong mro nsrôih rgum jêt tâm ƀah hun hao bah ASEAN. Tổng thư ký Kao Kim Hourn lah rjăp:

Ton bah Việt Nam dơi ƀư na nê̆ tă bah nău mbơh Hà Nội năm 2001 mpeh Rgum jêt tâm ƀah hun hao rƀŏng tât Rgum nsum ASEAN rjăp lơn, tâm nĕ lah rjăp lĕ đah nău kan nsum bah Việt Nam tâm nău ndơ̆ Campuchia, Myanmar n’hanh Việt Nam lăp trong wăng sa khlay bah ASEAN. Đah nău ƀư leo bah Việt Nam tâm ASEAN dơi ƀư kloh lơn tă bah ăp năm kan Kruanh ASEAN năm 1998, 2010 n’hanh 2020. Du rơh năm kan Kruanh aơ djôt dơn ăp nău geh dŭt khlay, rgop uănh tay trong hăn bah ASEAN. Năm 1998, Việt Nam lĕ blău leo ASEAN rlet rlău lvang âk ntŭl rlong jêh rơh duh jêr prăk kaih Châu Á. Năm 2010, Việt Nam rgop ƀư khlay tâm nău n’hao boăt nthoi ASEAN n’hanh pơk hvi Rƀŭn nchră Gưl prêh Đông Á. Năm 2020, bôl ăp nău tăch prăt lam ntŭr neh mô hŏ tă geh yor srê COVID-19 ƀư, Việt Nam lĕ leo ASEAN lôch uĕh tâm nău ntrôl dơi rdâk nkra tay nkual tă bah nău tâm rgop rdâng nsum săk rnglăy.

Ăp nău rgop bah Việt Nam tâm rnôk hun hao n’hanh têh dăng bah ASEAN dơi dơn uănh lah prêh bah ăp dak tâm nkual kơt băl bên kan ndrel. Đại sứ Malaysia ta Việt Nam, wa Sarah Al Bakri Devadason-dak mât ƀư Kruanh ASEAN 2025 nkoch, Việt Nam lĕ rgop du nău ƀư tơm mô dơi mô geh tâm trong hăn bah ASEAN, nsĭt tay âk nău rgop dŭt khlay an tâm rnglăp, đăp mpăn n’hanh uĕh lăng bah nkual. Việt Nam nâp nâl kơl tâm ban ŭch n’hanh ƀư tơm ta nklang bah ASEAN, rgop uănh tay ăp nău kơl ntrôl nkual hun hao.

Việt Nam lah du dak dŭt n’hâm mro n’hanh geh âk nău rgop ndâk njêng n’ăp bah rnôk jêng dak bah ASEAN. Tâm 30 năm bah năp, du ASEAN rgum lăp wăng sa, dah rŏng tăch rgâl, pơk mpông ntŭk tăch, tâm ban chính trị... mô dơi mô geh nău rgop bah Việt Nam. Rnôk Việt Nam ƀư Kruanh ASEAN tâm năm 1998, 2010 n’hanh 2020, dơi geh săk rnglăy đah ăp samƀŭt khlay mbơh an tâm nĕ geh Nău mbơh Hà Nội, rgop mô jêt an uănh tay nău rêh rgŏ năp bah rmôt. Mô knŭng nâp nâl kan ndrel tâm rmôt, Việt Nam lah ntung nthoi, ntrôl nău tâm boh bah ASEAN đah ăp dak. Dơi lah đah rnăk wâl 10 dak bah ASEAN aƀaơ, nău ƀư tơm bah Việt Nam khlay ngăn n’hanh mô dơi mô geh tâm ăp trong mkra kơt uănh nkra tay nkual.

Kơp bah rnôk rgum lăp ASEAN tâm năm 1995, lah du dak geh wăng sa đêt, Việt Nam lĕ ngăn ngên rgâl săk jêng ngoăy tâm âk dak ngăch prăl n’hanh geh lư ngăn bah rmôt. Hao jêng wăng sa âk n’hanh nâp nâl an saơ ntŭk gŭ nar lơ hao bah Việt Nam tâm nkual. Tổng thư ký Kao Kim  Hourn lah rjăp:

Ăp nău geh âk aơ mô knŭng n’hao nău rêh drăp ndơ n’hanh nuih n’hâm bah nuĭh ƀon lan Việt Nam ma hôm nâp nâl uĕh jâng nsan bah ASEAN. Soan dăng bah rmôt kan knŭng dơi mât rnôk ăp dak kan ndrel hun hao dăng n’hanh tâm ton tay ndâk njêng nsum mpôl nkual. Tâm rnôk ASEAN mbơh an Trong uănh Nsum mpôl ASEAN 2025 tâm năm aơ,  nău ƀư ntĭm rđău n’hanh dŭt n’hâm bah Việt Nam rgop ƀư tơm khlay tâm nău uănh tay nău rêh rgŏ năp nsum bah ASEAN.

Tâm Rnôk ASEAN dôl rdâng đah ăp ntŭl rlong têh tâm trôm n’hanh bah dih nkual, nău ƀư tơm n’hanh jâng nsan bah Việt Nam nar lơ dơi uănh khlay n’hanh uănh lah prêh. Âk dak mpŏng Việt Nam rgop têh lơn tâm ASEAN, jêng ntung nthoi đah ASEAN n’hanh ăp dak kan ndrel tâm nchră. Đại sứ Nhật Bản ta ASEAN Kiya Masahiko nkoch nău kan ndrel rjăp Việt Nam-Nhật Bản rgop nâp nâl tâm boh ASEAN-Nhật Bản:

Việt Nam gŭ ta trong dak lêng khlay đah Thái Bình Dương n’hanh Ấn Độ Dương lah kan ndrel khlay gay mkra ăp ntŭl rlong rnă njrăng tâm nkual n’hanh lam ntŭr neh. Mô knŭng nău rnă njrăng, Việt Nam lah dak geh jâng wăng sa hun hao tâm ASEAN, uănh khlay nkra njêng tâm rnôk rgâl trong tâm pă n’hanh ngoăy tâm âk ntŭk tât geh âk nău ŭch tât bah ăp công ty Nhật Bản. Yor nê n’hao kan ndrel ăp ding đah Việt Nam n’hanh Nhật Bản mbra rgop hao jêng, đăp mpăn nkual kơt ƀư rgop ngăn ăp nău rƀŏng bah trong uănh ASEAN mpeh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Đah ăp nău rgop ntoh lư bah bah Việt Nam tâm ASEAN ndrel đah ăp nău geh bah neh dak aƀaơ, ăp dak, học giả lam ntŭr neh uănh lah nuih n’hâm kơl Việt Nam nsing nơm mbơh ƀư nău kơl tâm nchră rƀŏng tât nău ƀư tơm nar lơ khlay tâm ASEAN lvang tât.