VOV4.M’nông: Rnoi rđe geh nau njroh kơt lah Ktung Khăk, Ghat Khil (njroh khêl) Kdo\ jong (njroh sung) Pah hgơr (goh gâr)…Tâm nê, njroh Chim Grứ (si\m klang) lah ngoai tâm ăp nau njroh ueh âk ngăn tâm ăp nau njroh têh mô lah tâm ăp nau ôp brah bah rnoi rđe.

Tâm nau vay bah rnoi rđe, si\m klang lah ntil si\m brah, âk nau blau, ntoh ân n’hâm dăng. Rnoi Rđe ân lah, ăp nu\ih khi\t ri rnôk jêng phan, huêng khân păng hôm ơm tâm [on bah ăp nau njêng kơt lah klang mô lah vir…ma jêh 7 tơ\ njêng ri mra geh jêng huêng kon nu\ih. Rnoi rđe ân lah klang lah ntil si\m khlay ngăn. Amí Tuir, ta [on Phơng, xã Ea Tul, nkuăl Cư Mgar, n’gor Dak Lak ân gi\t, tâm rnôk lơi môch, nau [ư hyơt gay ma nti\nh nu\ih bah nu\ih rêh ân ma nu\ih rêh si\t đah u che yau ye:

‘Kăl e nơh, nau njroh si\m grứ geh njroh tâm rnôk bu khi\t. Tăng n’hiăng si\m knah ri ăp nu\ih bu ranh mra njroh nau njroh si\m grứ. Rnoi rđe nơm ri nti nau njroh kơt lah si\m klang dôl mpăr klơ trôk. Aơ lah du nau njroh ueh ngăn”.

Nau njroh si\m Grứ tâm kơt ma rp bah năr si\m nklang dôl ma mpăr klơ trôk. Nau njroh tâm rgop nsum đah bar đah ty ndrel ma jâng gay mro ueh rbăn. Pe nglau ty păn jur, bar nglau kon ndrel nglay me hôm mât nâm ơm, kô| ty ri mpât ti\ng jâng bah săk jăn.

Njroh si\m Ghư geh 2 ntil nê lah: Ngoai lah do\ng ty gay ma mpât, do\ng nau rbăn bah kô| ty, njur n’hao. Tâm rnôk ôp brah ngêt ndrănh la 5 yăng ri ăp nu\ih njroh mprơ ko\ ân geh jur hao 5 tơ\. Bar lah ty ân yơr ân prêh rlau ma bôk, jâng ty jơl ndrel ma hao bah năp nsưng Kpan (tâm nau vơt Kpan). Rnôk nsưng Kpan geh hao klơ ngih geh nsum ta nau tur chi\ng, goh gâr, ăp nu\ih mra njroh nau Si\m Grứ ntơm nau njroh ngăch, mbrơi ti\ng nteh chi\ng.

Aduôn Hlăk, [on Sah A, Xã Ea Tul, nkuăl Cư Mgar, n’gor Dak Lak ân gi\t tay, nau njroh si\m Grứ gay ma kuăl jă brah yang ndrel huêng phan tât đah [on lan gay ma râng nar ngêt sa têh:

‘ Njroh si\m Grứ vay geh njroh tâm ăp nau geh bu khi\t ôm. Êng ne,e geh njroh tâm rnôk vơt Kpan, njroh tâm n’gâng njuh. Nau njroh ntoh kơt lah si\m klang dôl ma mpăr leo huêng bah nu\ih khi\t hăn tât bri phan, bri bah u che yau ye. Nti njroh si\m Grứ ko\ jer ngăn, nty leo ty ân tâm kơt ma si\m dôl mpăr klơ trôk, lơn ma âk nu\ih njroh njroh ri lơn ma ueh. Rnôk njroh vơt Kpan, nau njroh sim Grứ hôm ueh lơn đo\ng”.

Rnôk njroh si\m Grứ mro geh tăng ntrh ngăch bah chi\ng knah, [ư ân ma au ôp brah lơn ma khlay. Nau nteh chi\ng geh goh rnôk njroh si\m Grư vay nteh bah nau ôp brah yang tâm rnôk lơi môch mô lah geh nu\ih khi\t. Ndơ nsoh rnôk njroh si\m Grứ ko\ êng đo\ng: Nah bu\t geh tanh tă bah brai ueh, tanh âk ntil kao lơn ma nah êng. Bu ranh Aê Thu, ta Buôn Yao, xã Ea Tul, nkuăl Cư Mgar, n’gor Dak Lak ngơi:

‘ Nah ao nsoh bah ơm rnôk njroh si\m Grứ. Ăp bu sâm geh ri mơ geh jă oh nur râng nau njroh tâm ăp rơh. Vay ri geh nklăp 4 mô lah 5 nu\ih hao go\ lơ. Kăl e nơh, ăp nu\ih geh by ân njroh si\m Grứ lah ăp bu ur bu ranh, ueh”.

Geh nsum ma nau nteh chi\ng, ăp bu ranh đah mpang ty ndrel nau rbăn êng bah nah ao nsoh, njroh si\m Grứ jêng nau ueh, tâm dăch ma ko\ uănh ueh măt. A[aơ, ndrel nau hun hao bah văng sa, tâm rnglăp bah âk nau mhe dôl hao, u\ch ngăn nau nsum ty bah kônh ưa [on lan ndrel mât nau ueh bah rnoi nơm lah nsum ndrel nau njroh si\m Grứ Rđe lah êng. Mât ndrel [ư ueh nau khlay ơm bah rnoi nơm mô êng ueh ân nau reh, ma hôm jêng trong hun hao pâl n’aih nsum đah ăp nkuăl hôm geh âk nau ueh ơm êng./.

Nu\ih rblang: H’Thi