VOV4.M’nông: Rvê rnôk nkra ndui gay n’gon ndrănh nar lơn ma roh hêng, âk năm plơ\ ma aơ, rmôt bu ur Plei Dơ Ngol (xã Ia Băng, nkuăl Chư Prông, n’gor Gia Lai) ndrel hăn joi ndơ ndrel [ư nkra ndrui. Mhe aơ, rmôt aơ hôm leo ndrui n’gon ndrănh bah nơm tât ta rơh tăch ndơ rgum nsum yor Rmôt bu ur nkuăl Chư Prông [ư gay ma mbơh tât âk nu\ih rvăt do\ng.

“Ndrănh yăng u\ch kah ndrel rnôk ngêt nhu\l mô geh ji bôk ri gay n’gon ma ndrui geh nkra đah tơm si, tâm nê mô dơi mô geh nkhop tơm h’dam ndrel reh tơm phóc”-Wa Siu Uông, nu\ih geh âk năm blau nkra ndrui ta Plei Dơ Ngol (xã Ia Băng, nkuăl Chư Prông, Gia Lai) lah kơt nê. Ko\ ti\ng wa Siu Uông, nkô| ma nu\ih [on lan ta aơ nar lơn mô u\ch nkra ndrui yor 2 ntil tơm tơm si h’dam ndrel reh tơm phóc nar lơn mô hôm, rnoh nu\ih gi\ t tât tơm aơ mô âk. Rlau ma nê, ndrui bu tăch âk, nu\ih [on lan knu\ng rvăt lah geh ndrui ro yor ri ma bu mô u\ch roh âk n’hâm.

Yơn lah, âk năm plơ\ ma aơ, rmôt bu ur tâm [on ho\ nsôi ndrel tâm jă ndâk tay ăp nau kan gay ma nkra tay ndrui, ntơm bah nau ti\ng bu ranh hăn tâm bri gay joi tơm si nkra. “Phung hên u\ch mât ntil ndrui kah ho\ geh nkra tă bah rơh u che kăl e gay ma n’gon ndrănh kah, kloh đo\ng. Êng tơm nkhôm si h’dam, reh tơm phó so\k tă tâm bri, ri ăp ntil ndơ êng geh: tơm rsau, tơm tao, play m’ăk, chia yong, phe m’êt đo\ng”, wa Kpyuih Jer, Kruanh rmôt bu ur Plei Dơ Ngol nkoch kơt nê.

Gay rhuăt gleh nar nkra ndrui, du đê| rnăk vâl tâm [on ho\ leo nkhop tơm h’dam, tơm phoc si\t tăm, jêh nê ko\ lơi dơm yor ndrui geh nkra tă bah tơm si tăm tâm ngih rnôk n’gon ndrăng ri srat mô saơ dơi ngêt. Tă bah nê nu\ih [on lan tâm [on lơn ma rnơm lah, tơm h’dam, tơm phóc lah tơm bah Brah, knu\ng chăt tâm bri mư nkra ndrui ndrănh kah, nju\ng.

Wa Kpuih Jer ân gi\t, jêh geh nchrăp ăp ntil ndơ, jêh ne lah săch nar, ntu\k gay ma nkra ndrui. U\ch ndrui ka, ndrănh nju\ng, mô ân ndrui tâm nâm tơm mil, tơm vai ma ân săch tơm mô geh play mô lah play nju\ng. Nu\ih [on lan ko\ rnơm lah, lah bu ur bu\n ma juh ndrui ko\ jêng srat đo\ng.

Tâm nchră mpeh nau nkra ndrui, yuh Kpuih Xíu, nkoch: Nkhop tơm h’dam kro geh châm, leo trăm ntơm 3-4 mông, ăp ntil ndơ êng ân le\ tâm mpăl jêh ri juh hăch. Jêh nê so\k dak tă bah nkhop tơm h’dam tâm pot ân nsum ndrel ma  ndơ tă juh hăch ndrel [ư mon jêng ndrui đah mpang ty. Ăp pơng ndrui be\ mra geh ân tâm tâm du lâk kranh ndrel brôi đah chia yong ri geh 2 năng, du nar, ndrui, ân kro êng mô dơi geh ih kro ma nar”.

Ti\ng wa Kpuih Jer, kruanh rmôt bu ur Plei Dơ Ngol, du yănh ndrănh knu\ng 2-3 mlâm ndui lah ăp hôm. Lah ndrănh n’gon jo\ 5-6 nar ri dơi ngêt nkre, mô lah ndrănh mbo, ndrănh bum ri ân nklăp 2-3 pơh ndrel lơn ma om jo\ lơn ma kah ndrănh.

Mô êng nkra ndrănh gay ma do\ng tâm rnăk vâl, ân ma bu năch êp nơm, oh nur bu ur Plei Dơ Ngol hôm mra mbơh nau blau nkra ndui ân oh nur bu ur [on êng. Wa Kpuih Uôn, Plei Dơ Mút, xã Ia Bang, kơp dơn: “Rnơm geh ntil ndrui kah bah Plei Dơ Ngol ma ndrănh kah lơn, ngêt âk ko\ mo ji bôk, mô ji ndul. Ăp rnôk lah rmôt bu ur [ư nkra ndrui, ri gâp ko\ dăn hăn nkra nsum gay ma kơt ti\ng ndrel a[aơ ko\ blau hôm nkra ndrui êng gay ma n’gon ndrănh ân rnăk gâp nơm./.

Nu\ih rblang: H’Thi