VOV4.M’nông: Ntơm bah kăl e, nau vay tâm ôp bah rnoi Xơđăng mro geh mât du trong nâp nâl. Ăp nau ôp geh do\ng rnôk tâm mâp đah nau tâm boh đah u che, me mbơ\, oh kon, băl mpôl bar đah ur ndrel sai…ko\ geh âk ntil. Tâm rnăk vâl, rnôk du hê nu\ih gu\ ur, so\k sai,. Nau tâm kuăl ko\ geh nau rgâl. Ngăn lah, rnôk khân păng ho\ geh kon ri nau ôp lo\ êng đo\ng, tâm ban đah nau dôl geh ma rnăk vâl kuăl ryơk ndrel u\ch ro\ng.

Kơt du đê| rnoi mpôl oh nô êng êng ta Tây Nguyên,m tâm nsum mpôl rnoio Xơđăng, kônh wa bu der kuăl moh săk bah ăp nu\ih. Bu knu\ng kuăl moh săk ngăn rnôk hôm kon se, rnôk ê geh ur, geh sai. Ăp nu\ih kon se mro ryơk ndrel geh nau ngơi ueh rnôk tâm tông đah bu têh, gay kuăl ti\ng nau tâm boh tâm rnăk vâl.

Bar đah rnăk vâl geh kon tâm gu\, rnôk nkoch bri đah nu\ih tal pe ri me mbơ\ mư janh kuăl “pôa roi” (lah mbơ\ “jâ roi” (lah bu ur) (kơt lah nkoch tât me mbơ\ mpeh đah ur mô lah sai bah kon nơm). Yơn lah, rnôk ur sai mpeh po rnôk tâm mâp ri vay do\ng nau tâm ôp êng gay ma rgâl đo\ng (nau Xơđăng kuăl lah “Heăn”, ryơk ma hôm geh tâm dăch dơh ngăn). Wa Y Phui, rnoi Xơđăng ta [on Kon Tây, Xa Ea Yiêng (nkuăl Krông Păch, Dak Lak), ngơi:

‘ Ti\ng nau vay bah rnoi Xơđăng, tâm rnăk vâl geh kon (bu ur mô lah bu klô) so\k ir mô lah so\k sai, ê loer, me mbơ\ bả đah rnăk vâl vay tâm kuăl lah “roi” (me, mbơ\ po kon nơm), lah măn ri kuăl me po “xâ” mbơ\ po “pôa” nê lah nau kuăl rnôk ê geh kon, nau kuăl aơ ntoh nau ryơk ndrel u\ch ro\ng, mô di lah geh kuăl mbơ\ po me po “kơdrá” tâm nau tâm ôp, jêh ri kônh wa đah bar ding ko\ geh nau tama kuăl lah “roi”, yơn lah, rnôk tâm mâp ri bu vay kualư lah “heăn”.

Rnôk bu le\ geh ur sai ri bu mô janh ôh kuăl moh săk nơm ngăn bah kon, măn nơm. Ti\ng nau vay, lah du hê nu\ih geh kuăl ngăn moh săk bah nu\ih măn ri mra geh nau dăn yu\ yai, hôm lah ro\ng ma u\ch kuăl kơt nê ri mra geh băl mpôl bah bar đah bu ur [on bu mhal ting nau vay. Tâm kơt ma nê, bu ko\ geh nau kuăl ntoh nau tâm boh ti\ng nau kuăl đah oh nô, băl mpôl bar đah mpeh po đo\ng,. Wa Y Phui, nkoch tay:

‘ Kơt lah kon gâp hăn gu\ sai, ko\ i\ng nu\ih đo\ng, lah sai gâp geh oh bu klô ri lah nơm kuăl gay ma ryơk rnôk tâm ngơi ri nơm kuăl đah sai lah “mâi” (klay), lah sai gâp geh nô, yuh ri gay kuăl lah “mâi” ( klay tơm, măn tơm-lagh ho\ geh ur sai). Ăp nô, oh tâm ndul mpôl mpeh sai, gâp kuăl lah “mâi”, lah nô tơm bah sai gâp ri gâp kuăl lah “mâi nho\ng” (mi tơm), phung hên mô geh kuăl lah “meh” (wa bu klô, wa bu ur).

Rnôk ur sai geh kon (geh sau), ri me mbơ\, oh nur tâm băl mpôl ko\ ryưk đo\ng, mô geh dơi kuăl moh săk ngăn, ma kuăl ti\ng moh săk kon, moh săk sau khân păng. Rnoi Xơđăng mi\n lah: Moh săk ti\ng kon ti\ng sau mư geh nau ueh, geh nau ryơk ndrel tâm di nau vay.

Đah nau tâm mâp ndrel đah ăp rnoi êng êng, a[aơ nau tâm ôp tama kuăl bah rnoi Xơđăng mra dơi koh gleh lơn gay ma nơih tâm nau tâm mâp tama ngơi ăp nar. Yơn lah,  tâm nsum mpôl [on lan, kônh wa hôm tâm kuăl ân ueh ngăn, kơt bah năo nơh. Nau kuăl kơt nê ntoh nau gi\t tâm rnăk vâl, nau tâm boh tâm rnăk vâl, rnoi deh, ndrel nau tâm gu\ ur so\k sai bah nu\ih dôl tâm ơh nau ma nơm. Aơ lah nau ueh, rgop nau [ư ueh tay nau tâm boh tâm rnăk vâl ndrel nsum mpôl bah rnoi Xơđăng, ko\ kơt lah [ư ueh tay nau ueh vay ơm nsum bah rnăk vâl têh ăp rnoi mpôl Việt Nam./.

Nu\ih rblang: H’Thi