VOV4.Mnông:   Kơt ma du đê| rnoi mpôl đê| êng êng tâm nkuăl Tây Nguyên, rnoi Bahnar ko\ geh ngih jong ma rhiăng met, rgum âk rơh ndrel rêh nsum. Jêh aơ, yor nau hun hao bah nau rêh, ăp ngih têh, ngih jong roh hêng, njêng ăp ngih jê| gleh lơn ndrle ma nu\ih tâm ngih lơn ma đê|. Tâm nau rgâl mhe nê, ăp nu\ih ur sai mom tâm nkhah gay ma gu\ êng, ndâk nau văng sa rêh jêng bah nơm. Yơn lor ma luh êng, ur sai mhe gay [ư âk nau kan đah u che me mbơ\.

          Ur sai rnoi Bahnar rnôk mhe tâm gu\ ri gu\ nsum đah rnăk vâl mpeh ur mô lah sai. Lah u\ch luh ngih têh, khân păng gay [ư âk nau kan bah nu\ih kon, nu\ih măn đah me mbơ\ gay ma kơl an nau răk rong njêng deh bah me mbơ\ rong têh. Ur sai mom gay tâm pleh gu\ đah me nơm, me po, du đah ri bar pe năm.

Tâm rnôk dôl ma gu\ ngih me mbơ\, ur sai mhe nkre [ư mir nsum đah rnăk vâl, nkre ndăn hăn joi neh mhe gay ma [ư mir ân nơm. Yor ri, ndơ sa geh tă bah mir mhe lah ndơ nsum. Knu\ng rnôk ba sa tâm năm geh rmeh ri ur sai mom mư dơi leo tăch, rgâl ndrôk rpu, sur djăr gay ma rong ân nơm. Bok Greng, bu ranh Plei Đăk Jă, xã Đak Jă, nkuăl Mnag Ynag, n’gor Gia Lai, ngơi:‘Jêh rnôk tâm gu\ ur sai, phung ur sai mhe gu\ đah ur bar pe năm jêh ri gu\ ngih sai ko\ bar pe năm. Lah ur sai mhe pagh kan jan sa ê geh ri lo\ plơ\ gu\ ngih dah ri tay. Tât rnôk ur sai geh to\ng ndơ têm ndơ sa kơt lah geh ndrôk, geh mir êng, geh ba dro\ng ri mư dăn me mbơ\ hăn luh gu\ êng”.

          Rnôk [ư nau kan đah bar rnăk vâl, geh tơm prăk êng, ur sai tâm nchră ntru\nh dăn luh gu\ êng. Khân păng săch nar ueh, ngih ueh (lah rnăk vâl geh nau rêh đăp mpăn, mô geh nau lah tâm jang, mô geh nu\ih ji kuet, mô geh nu\ih trơi ndrănh) nu\ih sai ôp nau đah Me mbơ\ po lah dôl gu\ ngih me mbơ\ po, mô lah me mbơ\ nơm gay ma dăn luh gu\ êng. Bu ranh Bok Greng, nkoch tay:Lah ngih ur ri ôp mbơ\ po lah hên u\ch kơt ke\t rkot kdăt tâm dak krong, nglau sơh (u\ch gu\ êng) mô gi\t lah r dơi đo\ng lah mô, yơn bar hê hên mra nsôih kơt băl kơt mpôl. Lah mô lap geh ji geh kuet, tâm răk tâm rong mô dăng ri mra plơ\ si\t đah me mbơ\, dăn me mbơ\ yu\ an”.

Dơi geh me mbơ\ ur ân, bar hê ur sai hăn ngih mpeh sai gay ma dăn nau ân. Lah geh me mbơ\ bar đah ân, ri ur sai hăn mbơh ma băl mpôl mpeh nau u\ch luh gu\ êng ndrel jă bu tât kơl an ndâk nthưp êp neh nơm ho\ joi mô lah yor ngih ur, ngih sai âk. Kêng măng, ur sai khân păng mả [ư nau ngêt sa tâm nti\nh đah rnăk vâl ur du yăng ndrănh ndrel du mlâm djăr

          Jêh nau ôp bragh yang, klay jă me mbơ\ kuăn tong. Ti\ng nê, me po lah nu\ih ngêt bôk năp, jêh nê tât mbơ\ po, jêh ri tât me deh nơm, jêh nê đo\ng lah ur, sai, kon..jêh nê ntơm bu ranh tât kon se. Tâm du hê ngêt su tơ\. Rnôk gai ndrănh, klay lah ueh nau răk rong, nti\m nti, kơl an bah me mbơ\ mư geh nar kơt aơ. Jêh nê, me mbơ\ po so\k dak to\ ndrănh, jgai ân klay đo\ng ngêt ndrel nti\nh‘ Lah nau rêh mâp nau jêr, nau ji kuet ri sâm plơ\ si\t đah me mbơ\, đah rnăk vâl. Lơi di\ng geh nau rvê, rnăk vâl mro gu\ kâp nau vơt kon plơ\ si\t”

Bu ranh Bok Greng, Plei Đăk Jă, xã Đăk Jă, nkuăl Đăk Đoa, n’gor Gia Lai ân gi\t n’hêl tay:‘Tâm măng nar nê, bar hê ur sai mhe si\t tâm nthưp geh mhe ndâk. Đah ndoh ndơ lah bar đah rnăk vâl ur, sai pă ân ri geh tât bar pe nar ba kơi mư bu ân, kơt lah yăng ndrănh, lo\ dak…Hôm mir ri ur sai gay hăn muih kăl êng, yor kăl e nu\ih đê|, ma neh ri âk. A[aơ ri neh ntu gay pă tâm ban ân oh nô tâm ngih, bu ur bu klô tâm ban”.

Nhạc nhẹ nhàng.

          Nau gu\ nsum-gu\ êng nkoch n’hêl ngăn nau rêh tâm nsum mpolo bah rnoi Bahnar. Ur sai mhe tâm gu\ gay rêh nsum dah rnăk vâl me mbơ\ bar đah gay rgop n’hâm mom pah kan hun hao văng sa, ntop kơl n’hâm soan me mbơ\ rong răk. Kan gu\ nsum [ư nsum ko\ lah gay kơt ti\ng nau pah kan jan sa tă bah ăp nu\ih têh năm, ti\ng kơt nau rêh, ndrel ăp nhoat rgop êng prăk ân nơm. Knu\ng rnok to\ng nau dơi, ur sai rnoi Bahnar mư nkhah du tă bah ngih me mbơ\, ndâk ân nau rêh mhe êng. Aơ lah nau nti\m nti, nau [ư rêh ueh ngăn tâm nsum mpôl kônh wa rnoi Bahnar ta Tây Nguyên./.

Nu\ih rblang: H’Thi