VOV4.M’nông: Ôp brah n’hâm soan lah nau vay geh [ư tâm nau rêh bah rnoi Bunong ta Tây Nguyên, nau ôp brah [ư ân nu\ih geh ôp ri nuih n’hâm ueh lăng, pah kan ueh, geh nau mât kơl an tâm nau rêh. Aơ hôm uănh lah rơh gay ngêt sa ân nu\ih tă kuet ji bah nau jêh, n’hâm soan plơ\ nâm ơm.

            Nau ôp brah bah rnoi Bunong geh tâm rnăk vâl, ndrel nau nchâp ngăn lah [ư tâm kêng măng. Bôk năp, tơm ngih jă du hê nu\ih vay ôp brah blau ngăn tâm [on tât ôp. Ndơ bu nchrăp ôp brah geh bar yăng ndrănh, du mlâm sur (têh mô lah jê| kđôi đo\ng) du mlâm djăr, du nông dak, du ngan piăng mhe n’gon, du ngan phe ndrel du mlâm jrêng. Wa U Wit, ta [on Na Sược, xã Ea Huar, nkuăl Buôn Đôn, n’gor Dak Lak, nkoch tât nau ôp brah n’hâm soan bah rnăk nơm kơt aơ:

 ‘Lah nơm geh nau ji kuet ta ưbah jo\, jêh lôch nơm bah oi ri nơm gay ôp brah ma sur kon jê|, geh sur jê| djăr jê| mbơm đo\ng. [ư kơt nê ân nơm ueh lăng lơn, anh dak, chôk long kơt ơm, pah kan dăng lơn, der nau ji kuet nau mô lap”

            Nau ôp bah bah rnoi Bunong geh bar gưl, du gưl geh [ư tâm bah năp ngih ndrel du gưl tâm ngih. Rnôk ôp brah bah dih ri, ndrel đah du yăng drănh ndrel du mlâm sur, tơm ngih gu\ tâm ngih nchrăp ndoh ndơ ntoh mrô kơt lah drăp ndơ bah rnăk nơm pă ân ndrâu phan. Nê lah rveh, rpu, ndrôk…geh nkra tă bah tơm pri\t ndrel n’ha prit. Chi\ng 6 mlâm nkra nkra tă bah nông nkro tret jê|, ndrănh yăng geh nkra ntoh mhô tă bah tăp djăr.

            Rnôk ôp brah bah dih nglan ri knu\ng geh tơm ngih ndrel bu nu\ih ôp brah [ư. Ăp nu\ih êng, ngăn lah nu\ih geh bu ôp ri gu\ tâm ngih. Bu ôp brah lah ho\ nchrăp âk ntil ndơ gay ma rgâl ân huêng yôn leo hăn, ntơm jêh aơ lơi hôm đi\k tay. Jêh nê, ăp ntil ndơ bu ôp ba dih mô geh leo lăp tâm ngih ôh. Che Mplưr, ta xã Ea Huar, nkuăl Buôn Đôn, n’gor Dak Lak nkoch nau khlay bah nau ôp bah dih tach:

 ‘Nau ôp brah aơ gay dăn ma brah huêng phan ân nu\ih mhe tă dâk bah ji kuet mô lah dôl geh nau mô ueh tâm nuih n’hâm geh geh nau ueh lăng, ngêt sa nâm ơm, ân nu\ih ôp brah mô hôm geh bau đi\k bu so\k”

            Jêh lôch ôp bah dih, tơm ngih ndrel nu\ih ôp brah lăp tâm ngih [ư brah tay. Ta aơ, nu\ih geh ôp brah gâp nkre tâm êp ndrănh yăng. Êp nê nchrăp du mlâm djăr le\ gâm, du ngan phe, du mlâm jrêng, du ngan piăng, du ngan mham sur, du mlâm kông ndrel mli. Nu\ih ôp brah gu\ bah năp tơm yăng ndrel ma ôp:

 ‘Nar aơ hên ôp brah ân păng mro mrăng sakư dăng lăng ngăch, ntơm jah aơ si\t ba kơi ngêt sa ân kah, bi\ch ân hăk, mô hôm geh nau mi\n nau rvê, pah kan jan sa [ư lo\ [ư mir nâm ơm, u\ch ân brah yan uănh kơl an ân ueh lăng”

Lôch ôp brah, nu\ih ôp brah so\k ngăn mli ndrel kônh mbu\k tâm dak ndrănh mham sur, hi\ng tâm ntang ntơh nu\ih geh ôp, đah nau u\ch ân nu\ih aơ n’hâm soan ueh lăng. Jêh nê bu nu\ih ôp brah mra dok kông ân nu\ih geh bu ôp. Jêh nê tay, nu\ih ôp brah mra lah geh ngêt ndrănh lor, ba kơi nê lah tơm ngih ndrel ăp nu\ih tâm rnăl vâl mra nthoi tay. Tâm rnôk ăp nu\ih ngêt ri nu\ih ôp brah jur ndrănh hăn to\ bu năk, ân brah bu năk sah ônh mât ueh ân rnăk nơm. Nau opp brah jêh lôch ri ăp nu\ih geh ngêt sa ueh lăng.

Bah năp nơh, tâm nsum mpôl rnoi Buong, rnôk kônh wa geh nau ji ri bu jă nu\ih bu hu\m tât, ri jêh lôch bahy nau ji ri ôp brah n’hâm soan. A[aơ, ngih dak si ho\ geh âk lam [on lan. Kônh wa lah ji kuet ri hăn ngih dak si khám ndrel săm. Nau ôp brah bah rnoi Bunong yor kơt nê ma hôm đê\ ngăn bu [ư. Yơn lah, nsing tâm nau geh ma rnăk vâl mra [ư nau ôp brah, kơt du nau ôp ân ueh tay n’hâm soan, nsôih pah kan jan sa ân geh jêng./.

Nu\ih rblang: H’ Thi