VOV4.M’nông: Tă lah ndơ sa an mêng mamn nu^h têh ndro\ng kăl e, a[aơ, trău we\ bah nu^h Rđe ta Dak Lak le\ jêng bên tâm ăp tơ\ sông sa bah nu^h [on lan. Lơn lah, ndơ sa dja le\ geh ndơ nkhôm dâk bôk năp ta Liên hoan ndơ sa neh phương Nam năm 2018 n’hanh dôl dăn đăp n’glăp nchih tâm săk 100 ntil ndơ sa kah khlay ntoh lư bah Việt Nam. Moh ndơ [ư jêng nău kah mha êng dja?

    “We\” lah bôk proch nse bah ndơ sa pih. Tâm gâl proch nê geh le\ ma dak et lêk n’hanh pih mhe lăp rlău khu\ng ndrôk rpu. Đah nu^h Rđe, we\ bah ăp ntil ndơ mât sa pih kơt: rpai, be, jun, j^l nchron pănh tâm bri, mô lah ndrôk rpu m[ơk tiăp tâm bri, way dơi du\t kah yor păng dơn sa pih n’hanh lha si tâm bri jêng proch du\t kloh ue\h.

            Wa Y Thim Byă, ta buôn Ea Bông, xã Cư Êbur, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak, an g^t, kăl e nơh, we\ dơi uănh lah ndơ sa bah nu^h geh ndro\ng nu^h Rđe yor kơt lah ăp rnăk I geh ndro\ng mơ chôk ndrôk sreh rpu rhơn sa an [on lan, rnoi deh. Rnôk nê, khân păng way so\k we\ gay gâm ndơ sa an êng ma nu^h têh kuâng tâm rnăk wâl mô lah ăp nu^h khlay tâm ôp brah lah yang:

            We\ lah ndơ sa bah nu^h geh ndrong. Rnôk ndrôk sa pih mbra sơch ăp tơm pih I kah nse gay ma sa lôch nê et lêk. Nê lah calo pă an ndrôk ngăch dăng, nơm geh we\ mât săk ndrôk, njêng mham an ndrôk. Jêng moh ndơ I du\t kah tâm khu\ng proch ndrôk dơn geh we\ dơm. We\ lah tâm lăp nsum du\t âk pih rêp bah yôk bri, he mbra dơi gâm nkre đah kao play lhu\ng, blân tăng, trău kiăt mô lah mbra gâm đah biăp bri, lha tăng mô lah nku\r djêl.

            T^ng wa Y Bhiâo Mlô, ta buôn Tring 2, phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ, ndrôk rpu lôch rnôk nkh^t tah poăch mbra dơi roch ndu\l gay so\k we\. Bu mbra sơch du gâl proch nse ntêng lêng đah khu\ng ndrôk, do\ng rse tôk kât j^r bar bôk lôch nê mơ siăt an êng. Gâl proch dja dơi tuh ma dak duh, lor rnôk gâm sa mô lah an nđông kalơ năk u\nh:

            Nău way ri bu so\k we\ ta proch nse dăch kêng khu\ng, lôch nê bu mbra gâm hôl du [lât mô lah yu\k ma dak duh gay an jo\ lơn n’hanh mô geh [ô. Lôch nê bu mơ gâm. Lơn lah ndơ sa dja mô geh wâr kiăng ma dak ngi ma bu mbra tê| le\ rngôch ndơ gâm n’hanh, kơt trău kiăt bri mô lah blân tăng mô lah ăp ndơ he u\ch tê| n’hanh gâm nsum đah ndơ nê.

            Ntơm bah we\ ndrôk le\ gâm, nu^h Rđe geh âk trong nkret njêng jêng ndơ sa du\t kah ue\h. Nhạc sĩ Y Phôn Ksơr, ta nkual [on têh Buôn Ma Thuột an g^t, trong gâm way du\t âk nu^h way [ư lah we\ lôch rnôk tâm pot boh mbrăch, mbra dơi an rlău du măng an lăp boh mbrăch lôch nê mơ gâm đah khu\ng proch klơm êng [a [a\ bah ndrôk mô lah ntô, tiăng, mpăit ndrôk le\ dơi siăt. Gay ndơ sa ntop kah tay, ch^nh, ngi, nu^h Rđe mbra tê| tay ăp ntil găr kơ nia, mblăng, mbrăch, tiêu, lha é…nkret rmu\ n’hanh tê| t^ng nău u\ch sa. Mô lah lah u\ch, nu^h tơm jay mbra pâl kro we\ dja gay ntêm sa mbrơi mbrơi. Rnôk nê, we\ jêng du ndơ sa mha êng [ư jêng [ô kah bah ndơ sa:

            Geh ăp nu^h tâl tâm d^ng ngâr prung n’hanh an kalơ ndrơng u\nh n’hanh ăp tơ\ u\ch sa khân păng dơn so\k du đêt dơm gay gâm trău blân tăng mô lah gâm đah ăp ntil biăp tâm di. Tâl bar đo\ng lah way rnôk geh pănh du mblâm j^l, jun mô lah joih, ri ăp ntil ndơ sa pih mbra dơi sa we\ da dê. Khân păng mbra so\k I we\ an êng gay ntêm sa tâm khay mih.

            Yuh H’Chi Niê, ta buôn Ako Siêr, phương Tân Lập, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak, an g^t, a[aơ, we\ lah ngoăy tâm ăp ndơ sa way bên bah nu^h Rđe, bol ma geh du đêt nău rgâl an tâm di nău rêh t^ng rnăk wâl. we\ ndrôk dơi rvăt s^t, rao kloh n’hanh gâm đah ăp ntil biăp, blân ơm geh tâm mir, jêng ndơ sa kah n’hanh hoach piăng:

            Ăp tơ\ rnôk geh kh^t yot mô lah ngêt sa âk nu^h mô lah ăp rnôk nu^h tâm rnăk wâl ro\ng sa ri gâm trău we\. Aơ lah du ndơ sa dơi uănh lah u\ch ro\ng yor păng lah du ntil ndơ sa way ơm bah nu^h Rđe. He mbra sa trău we\ đah piăng mô lah he tê| tâm trău blân tăng, biăp bri n’hanh uănh t^ng bâr sa ma he mbra tê| tay ndơ [ô kah kơt mblăng, mbrăch, lha klôih. Rnôk sa he mbra năl dơi rgum âk ndơ ndơ [ô kah êng êng, geh le\ ma nju\ng, tăng, hăng, ch^nh…

            Mô dơn jêng way geh âk tâm ăp tơ\ sông bah nu^h Rđe, mhe aơ, trău we\ hôm geh rnôk “năl dơi săk he” rnôk  geh dâk bôk năp ta rnôk tâm rlong ndơ sa neh phương Nam tâl 8, [ư ta nkual [on têh Hồ Chí Minh. Nklang ntu\k tu\r ch^ng goh gong khuh n’gôr Tây Nguyên, trău we\ wa\ch rgum, gân djăng nu^h rlong sa yor nău [ô kah mha êng bah păng, ndrel nău nkoch ue\h mpeh tơm luh bah ndơ sa dơn an êng ma nu^h geh ndro\ng nu^h Rđe kăl e. N’hanh nklăp trău we\, mbra hôm luh jong bah năk u\nh jay jong bah [on lan, jêng ndơ sa nt^l êng rho\ do\ng an pâl nđaih bah n’gor rnôk dơi nchih săk tâm “Rmôt 100 ndơ sa, kah khlăy ntoh lư bah Việt Nam” t^ng nău dăn đă bah Công ty Damsan Tourist- nhih pah kan le\ rgop nkoch n’hơ ndơ sa dja tât đah băl mpôl ta Liên hoan ndơ sa neh phương Nam mhe aơ./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân