VOV4.M’nông: Năm 2019 lah rơh tal 2, Kruanh dak ntru\nh nau pă nau nkhôm bah Ngih dak Nghệ nhân ưu tú ân 661 nu\ih tâm lam dak ho\ geh nau kan ueh tâm nau mât ndrel [ư ân ueh ntil ndơ ơm yau. Ta Dak Lak, ho\ geh 24 nu\ih nghệ nhân ưu tú geh rnê ryơk. Nau nkhôm nghệ nhân ưu tú ngăn ngên lah ndơ gay ma mpơl ân nau rnê nkhôm bah [on lan đah nau u\ch ro\ng ndrel n’hâm soan bah ăp nghệ nhân đah ăp ntil ndơ văn hoá ơm. Nau aơ mra bonh đă ân rơh mom râng nau mât ndrel [ư ueh tay ndơ ơm yau bah nơm.

            Tâm ngih nâp ueh, Nghẹ nhân Y Wang Hwinh-bu ranh 70 năm dôl ma uh di\ng Tak Tar. Ăp nau nteh rnôk ngăch rngôk mbrơi, rnôk rngot [ư ân nu\ih djăt kơt lah lăp nơm tâm du ntu\k ơm, ueh. Nghệ nhân Y Wang Hwing nkoch: Kăl e nơh, tâm ăp [on ko\ vay geh nau rgum r[u\n têh, nu\ih bu ranh bu vay uh n’hôm, goh gâr, tur chi\ng, ăp nau mprơ eirei ko\ geh mprơ nsum ma nau nteh nê. Hôm phung kon se tâm [on ri tâm jă tâm têk gay ma hăn pâl ndrel djăt uănh bu gong gong. Kơt nê ma nar lơn lapư tâm bôk rngok, nuih n’hâm bah bu ndăm Y Wang Hwing. Năm păng 14 năm, kơt lah ho\ gi\t le\ ăp nau tur chi\ng goh gong bah rnoi Rđe. Ndrel đah chi\ng, di\ng năm, păng hôm blau mprơ kưt, nkoch ndrong ndrel ma gi\t kloh ăp nau vay tâm ăp nar ôp brah. A[aơ, tâm ăp nar ngêt sa têh, ôp brah yang, mô lah lơi môch tâm Cư Mgar, rnôk ma nau ơm bah rnoi Rđe geh bu do\ng ri ko\ geh bu ranh gi\t blau Y Wang Hwing.

Rnôk 70 năm, đah nau geh nkhôm, nghệ nhân ưu tú, y Wang Hwing rhơn yor geh rlau 50 năm râng nau kan mât ndơ ơm yau bah rnoi nơm:

             ‘Năm aơ, geh Ngih dak pă nau săk ntơ Nghệ nhân ưu tú gâp rhơn ngăn. Gâp rhơn yor săk gâp ho\ geh hăn tât ăp ntu\k tâm nkual neh nơm gay ma [ư. Gâp rhơn yor gâp lah nai nti bah nau mprơ kiưt, nkoch ndrong đo\ng. Gâp ho\ tanh hôm [ư dơi ăp nau nê ri gâp rhơn ngăn, Jêh aơ lah gâp khi\t ri ăp nau ma gâp ho\ gi\t gâp ko\ tă nti\m nti ân rơh kon sau ơm”.

            Wa Y Bhông Niê, ta [on Ako Dhông, Phường Tân Lợi, nkuăl [on têh Buôn Ma Thuột, ko\ lah ngoai tâm 24 nu\ih bu ranh tâm nkual neh chăng Dak Lak, geh Kruanh dak pă nkhôm săk ntơ Nghệ nhân ưu tú tâm năm 2019. Ko\ kơt wa Y Wang Hwing, tă bah jo\, păng lah bu ranh gi\t ăp mai ngăn. Wa vay geh ăp nu\ih du kuăl đah moh săk dăch dơh lah “Bu ranh Ama Loan”. Păng u\ch ăp ndơ uh, goh bah rnoi nơm, âk năm ma aơ păng hăn joi jêh ri ê nkra êng âk ntil ndơ uh, goh bah rnoi nơm. Kơt nê mro, ti\ng âk năm, mô gi\t du\m bri âk đing năm đinh puốt, đing tăk tar, n’hôm nke rpu, n’hôm, đơn Tơ-rưng, uh, chi\ng nam…ho\ tă bah mpang ty bah păng nkra. Tât rnôk aơ, wa mô hôm nkah păng hp\ nkra geh du\m âk ntil ndơ uh, goh bah nơm ân [on lan ô. A[aơ, bol ma ho\ rlau 80 năm, yơn wa hom hăn ăp ntu\k gay ma nti\m trah chi\ng, nkra ndơ uh, goh. Yor ti\ng wa knu\ng geh kônh wa nơm hôm blau djôt, blau djăt, ri păng mra geh nau rnơm lah mra kơl bu si\t tay ma tu tơm ơm yau bah rnoi nơm:

            ‘ Gâp rhơn ngăn rnôk geh ndơn nau nkhôm prêh khlay. Du\m bri âk năm pah kan lam ntu\k ntu gay ma mât ndơ ơm yau bah rnoi nơm ân tât a[aơ ranh săk ri geh bu kơp dơn nhệ nhân ưu tú. Aơ lah nau rhơn, lah nau kơp dơn bah Ngih dak mpeh ăp nau ma gâp tă geh [ư. Đah nau geh pă aơ, nau rêh gâp hôm e mra lo\ chrah chi\ng, nti tur chi\ng, nkra ndơ uh, goh ndrel kuăl jă ăp nu\ih ndrel mât ntil ndơ ơm yau khlay bah rnoi nơm. Gay mhâm [ư Dak Lak nar lơn geh âk tay bu ranh ưu tú kơt gâp”.

            Kan kơp dơn nau nkhôm Nghệ nhân ưu tú mô êng lah nau rhơn ân săk nơm ăp bu ranh ma hôm lah nau rhơn bah nsum mpôl [on lan. Păng mra rgop nau rnê ryơk ngăn tât drăp ndơ, nuih n’hâm đah ăp nu\ih bu ranh, nkre bonh đă ăp bu ranh geh âk nau kan kơl an âk lơn tay tâm nau mât, nti\m nti ăp ntil ndư ơm yau bah rnoi nu\ih tâm nsum mpôl.

            Nghệ nhân Y Nguh Niê, ta [on Huk B, Xã Cư Mgar, nkuăl Cư Mgar ân gi\t. bol ma ê geh ndưn nau nkhôm nghệ nhân ưu tú tâm rơh aơ, yơn lah nau săk ntơ nê lah du nau bonh đă mpeh nuih n’hâm gay ăp bu ranh geh tay nau nsôih gay ma mâp ndrel pă nau ơm yau mpeh văn hoá bah rnoi nơm ân rơh ba kơi:

            ‘ Gâp rhơn ngăn yor lah n’gor Dak Lak ho\ geh kơp dơn lah 24 nu\ih geh Ngih dak kơp dơn nghệ nhân ưu tú. Gâp saơ nơm geh bonh đă, nsôih tâm nau kan tur chi\ng, chrah chi\ng. U|ch n’gâng kan tâm n’gor Dak Lak mra rgum ăp nu\ih bu ranh êng êng ndrel ăp rơh mom u\ch ro\ng kơp dơn lah mô mô ri gâp ko\ mro nsôih lôch n’hâm nơm gay mât ndrel [ư ueh tay ăp ntil ndơ ơm yau bah rnoi nơm”.

            Ndrel nau mi\n nê đo\ng, wa Y-Kô Niê, Groi Kruanh jrâu kan văn hoá, sở Văn hoá Thể thao ndrel pâl n’aih n’gor Dak Lak ân gi\t, săk ntơ nghệ nhân ưu tú mô êng knu\ng ntoh nau kơp dơn ân ăp bu ranh ndơn geh tâm di nau kan, nau dơi bah nơm gay ma tâm ban đah nau geh nkhôm:

            ‘ Bah năp nơh ăp nu\ih blau tur chi\ng, blau uh ăp ntil ndơ uh, blau mprơ, bu ê ho\ geh nau u\ch gơih n’ơr ngăn tâm nau kuăl jă, nti\m nti ăp rơh mom nti\mj nti gay ma mât ăp nau ueh ơm văn hoá bah rnoi nơm. Yơn ntơm rnôk geh ngih dak kơp dơn nghệ nhân ưu tú, bu ho\ lôch n’hâm nsôih nti\m nti nu\ih mom gay ma rơh mom nti\m nti. Hôm phung hên lah ăp cán bộ văn hoá ko\ rnơm lah ăp nu\ih nghệ nhân ưu tú mra [ư ân ueh lơn tay ăp nau kan bah nơm gay ma nti\m nti ân rơh ăp kon sau gay hun hao ăp nau ueh văn hoá ơm yau bah rnoi nơm”.

            Mra dơi lah, tâm nau kan mât ndrel [ư ueh ăp nau khlay văn hoá vay ơm bah rnoi mpôl, nau kan bah ăp nu\ih bu ranh du\t n’hâm khlay. Yor khân păng lah ăp nu\ih “mât u\nh” ndrel “su\nh hâr” ân ăp nau kan văn hoá, njroh mprơ bah nkuăl ndrel git nau kan, nau mi\n, nau u\ch, nau vay ơm văn háo bah rnoi nơm. Nau kan pă nau nkhôm “Nghệ nhân ưu tú” geh nau khlay ngăn, mô êng knu\ng lah nau kơp dơn, rnê prêh đah ăp nau rgop têh bah ăp bu ranh ma hôm lah nau ân saơ nau kơl an bah Đảng, Ngih dak đah ăp nu\ih geh nau blau ndrel nau nsôih đah nau ơm yau bah nơm./.

                                    Nu\ih rblang: H’Thi