VOV4.M’nông: Bah năp nau tât jêr bah srê Covid-19, ăp ntu\k khám săm ji tâm n’gor Dak Lak ho\ n’hao nau kan njrăng rdâng srê aơ. Đah nau geh lah ngih dak si chuyên hoa y học cổ truyền, ndơn khám ndrel ma săm ân âk nu\ih bu ranh, geh nau ji jru, nu\ih mra geh nau khuch ngăn yor srê Covid-19, Ngih dak si Y học cổ truyền Dak Lak ntru\nh âk nau kan njrăng, rdâng srê, n’huch nau ntưp tâm rkăng tâm ngih dak si.

Năl ngih dak si lah ntu\k nơih geh nau tâm ntưp, nau mra geh ntoh luh srê ji yor ri ma tă bah cán bộ, nu\ih nai dak si tât nu\ih ji geh đă kơt ti\ng ân rjăp ăp nau njrăng, rdâng srê Covid-19. Rnôk tât ngih dak si, ăp nu\ih geh mêt uănh duh n’ik săk jăn ndrel rao ty ma dak si nkhi\t kman rnôk lăp tâm trôm. Êng đah nu\ih ji tât khám, lah geh duh săk, siăk mra geh leo tâm jrâu khám so\ n’hâm, nkhah êng tâm êp nê, der lăp tâm ngih dak si ndrel geh leo nkre tâm ngih dak si ba lơ lah saơ geh nau ntưp bah srê Covid-19. Nau dak si CK2 Trịnh Đăng Anh, Giám đốc Ngih dak si Y học cổ truyền n’gor Dak Lak, ngơi:

‘Tal bôk năp lah mât mêt uănh ăp nu\ih geh nau ân dơi lăp ngih dak si đo\ng lah mô. Tal bar lah nu\ih nai dak si mêt uănh nau duh n’ik tâm săk ndrel ăp nau kan geh tât srê ji, [ư nau ân nu\ih ji put ma bok put mbung, rao ty đah dak si nkhi|t kman ngăch. Tâm jrâu khám, phung hên lo\ [ư kơt nê, nkô| lah u\ch săch kloh nu\ih ji. Lah tât khám săm ji ri ân lăp tâm ngih dak si, lah nu\ih băl mpôl hăn chop khâl ri mô ân. Du hê nu\ih ji knu\ng dơi mât chăm ân du hê, ăp nu\ih gu\ săm tâm ngih dak si ri mô dơi luh lăp ba dih. Kan aơ gay n’huch ngăn nau ntưp rêng tâm ngih dak si”.

Gay n’hao nau kan gi\t njrăng bah nu\ih ji mpeh srê Covid-19, ngih dak si ho\ n’hao nau kan nkoch bơh nau gi\t kơt lah lir ăp ntil nau mbơh nkoch mpeh nau njrăng rdâng nau ji aơ tâm ăp ntu\k trong hăn, ntu\k gu\ kâp săm, ntu\k nơih saơ ngăn tâm ngih dak si gay ma nơih git. Êp nê, loa mbơh nau ngơi bah Ngih dak si mro nkoch mbơh nau đă bah N’gâng kan dak si mpeh nau njrăng rdâng srê Covid-19, mbơh tâm 3 tơ\ du nar. Cán bộ nai dak si vay hăn mêt uănh, nkah nu\ih ji put ma bok put mbung tâm ngih dak si, ndrel ân tâm [ah nklăp 2 mét ma nu\ih êng. Wa Hồ Thị Thu Hương (70 năm) tâm xã Quảng Phú, nkuăl Cư Mgar, n’gor Dak Lak, ngơi:

‘ Ăp nu\ih nai dak si ta aơ nkah ma gâp ân put ma bok put mbung, mô dơi tâm mâp tâm ngơi ma nu\ih êng”.

{ư rjăp nau rđau đă bah Thủ tướng Chính phủ mpeh nau n’huch nau rgum tâm ntu\k âk nu\ih, [ư nau tâm nkhah nu\ih gay ma njrăng rdâng nau ntưp rêng bah srê Covid-19 ntơm n’gul khay 3, ngih dak si ho\ nkoch trêng ân nu\ih ji dôl ma gu\ săm, knu\ng ăp nu\ih ji hô ân geh mât chăm bah nai dak si. Nu\ih ji geh nkah đă săm êng tâm ngih đah nau mêt uănh, njrăng đă bah ăp nai dak si săm. A[aơ rnoh nu\ih hi săm gu\ tâm aơ knu\ng tâm ban 1/3 ăp nar êng.

Ăp nau kan khám săm ji đah Đông y tâm ngih dak si geh âk nu\ih nrơm ngăn, ngăn lah ăp nu\ih bu ranh, ăp nau ji kơt play nuih, huyết áp, ji chrach nju\ng, ji play leh, ji chôt ndal…yor ri, ngih dak si ho\ do\ng nau kơl an ueh ngăn tâm nau njrăng, rdâng srê ji Covid-19 tâm nu\ih aơ. Bu ranh rnôk tât khám ndrel ma săm geh ăp nai dak si ôp khâl, nti\nh mbơh. Nai dak si CKI Phạm Ngọc Liễu, Kruanh khoa Lão, Ngih dak si Y học cổ truyền n’gor Dak Lak, ngơi:

‘Rnôk nu\ih ji lăp săm tâm khoa ri nai dak si ndrel ma điều dưỡng ân geh nkoch mbơh nkre ân nu\ih ân put bok put mbung, rao kloh ty ma dak si, nti\m mbơh nu\ih ji geh nau ngêt sa ân tâm di. Tâm ăp mông ôi, điều dưỡng khoa hăn veh huyết áp ân nu\ih ji ndrel veh duh n’ik săm du nar 2 tơ\ tâm mông ôi ndrel kêng măng”.

Êp nê, Ngih dak si ko\ ntru\nh nau mbơh mpeh dak si tât ăp nu\ih ji săm tâm ngih dak si ndrel ma nu\ih mât chăm nu\ih ji. Cán bộ mât nau kan mbơh nau bah ngih dak si mra hăn ôp tât ăp nu\ih ndrel geh nau nti\m mbơh n’hêl ân [ư kơt nau mbơh. Yuh Hồ Thị Hoàng Trinh, nu\ih hăn mât chăm ân nu\ih ji dôl săm tâm khoa Lão, ngơi:

‘Bôk năp ri ăp nai dak si ôp mpeh nau mbơh bah dak si, gâp ho\ hăn tât ntu\k plăng ndrel geh mâp ma nu\ih geh ntôn ntưp đo\ng lah mô. Nơm jêh lôch mbơh ri ăp nai dak si ân nti\m tay lah jêh rnôk hăn luh bah dih mô lah [ư nau răk săk ân nu\ih ji mô lah hăn ăch chrach ri ân rao kloh ty ma cồn, sa ân si\n, ngêt ân duh, sa tay play geh vitaminC gay n’hao n’hâm châl nau ji.

Bol ma rnoh nu\ih tât khám ndrel ma săm tâm ngih dak si n’huch âk rđil bah năp nê, yơn mô geh kơt nê ma ăp nai dak si thơ tha, ma khân păng [ư lơn ma jăp, khân păng hăn khám ndrel ôp nu\ih ji âk lơn, ngăn lah bu ranh geh nau ji jong…ăp rơh r[u\n ân nu\ih ji mô dơi geh [ư yor ri ma cán bộ điều dưỡng ân geh hăn tâm pleh tât ăp jrâu gay ma nkoch mbơh mpeh srê, kơp dơn ăp nau rgop bah nu\ih ji ndrel băl mpôl bah nu\ih ji. Rmôt nai dak si, nu\ih pah kan ko\ mâp nau jêr jâk lơn yor lah rao jut, mpuh nkhit kman [a [ơ. Yơn lah, năl nau kan bah nơm ndrel nsôih ân ntru\t jăng lưi srê, yor ri ma ăp nu\ih nau dak si tâm aơ ko\ nsôih [ư nau kan bah nơm, mât đăp mpăn n’hâm soan n drel nau rêh ân nu\ih ji./.

Nu\ih rblang: H’Thi