VOV4.M'nông - Bah du\t jo\ tâm kăl e Việt Nam, nar 10/3 âm lịch le\ jêng du nar khlay bah le\ rnoi mpôl. Aơ lah du nar lễ hội têh gay nkah g^t n’hanh nsơr nuih n’hâm nkah g^t ăp kđăch Hùng, ăp nu\ih kđăch bôk năp bah rnoi mpôl Việt Nam le\ geh soan ndâk njêng n’hanh mât njra\ng bri dak.

                     Geh nău mpr^ng:

“Bôl ntu\k hăn ntu\k gu\

Nkah g^t nar Giỗ Tổ nar 10 khay pe”

Ăp năm, tât tâm nar 10 khay 3 âm lịch, [on lan he n’gur răm hăn Lễ hội giỗ Tổ dơi [ư ta đền Hùng-jâng yôk Nghĩa Lĩnh, n’gor Phú Thọ. Nu\ih [on lan bah ăp nkual tâm lam dak tât ta aơ su nhang, [ư brah n’hanh ndrel râng ăp nău [ư bah nar Giỗ Tổ.

Tu tơm bah nar Giỗ tổ Hùng Vương

         Nău nkoch an lah: Kinh Dương Vương deh du hê kon bu klô, jêh ne\ nthoi [ư kđăch  nu\ih bơ\ lah Lạc Long Quân. Lạc Long Quân so\k Âu Cơ deh deh 100 mlâm tăp deh du 100 nu\ih kon lah u che bah nu\ih Bách Việt. Du nar nê kđăch Lạc Long Quân đă ur Âu Cơ: “Gâp lah rnoi mpôl Yu\k yăk, ur lah rnoi mpôl brah, dak u\nh tâm rkeh, gu\ ndrel du\t jêr”.

Yor r^, 50 nu\ih kon t^ng me hăn tâm yôk, 50 nu\ih kon hăn t^ng bơ\ tâm dak lêng. Lạc Long Quân an kon dak bôk Hùng Vương ndơn mbơ\, [ư kđăch. Rlet rlău 18 bông nu\ih, Hung Vương tal 18 le\ an ndơn Thục Phán-An Dương Vương.

Nău nkoch ơm yău- Lạc Long Quân

Gay nkah g^t bah ăp Kđăch Hùng geh n’hâm soan ndâk njêng, neh jay, bri dak, Kđăch Lê Thánh Tông năm 1470 n’hanh rơh kđăch Lê Kinh Tông năm 1601 nchih tay tap pong kiềm an ta Đền Hùng, săch nar 11 n’hanh 12 khay 3 âm lịch [ư nar giỗ Tổ Hùng Vương. Tât rơh Nguyễn-năm Khải Định tal 2 (1917), na nê| săch nar 10/3 Âm lịch [ư nar giỗ Tổ Hùng Vương gay nkah g^t ăp Kđacưh Hùng n’hanh nkah g^t ăp nu\ih Việt Nam nkah g^t [ư brah u che.

Nkô| nău bah nar giỗ tổ Hùng Vương 10/3

Nar giỗ tổ Hùng Vương 10/3 lah nt^nh ntăn kon sau nkah g^t tât tu tơm, n’hâm soan bah ăp nu\ih hăn bah năp. Ăp năm, tât tâm nar aơ nu\ih [on lan Việt Nam bôl ntu\k gu\ ndrel r[o\ng tât tu tơm rnoi mpôl.

T^ng nău way ơm ăp năm, nar giỗ tổ Hùng Vương dơi [ư ta Đền Hùng, nkual [on têh Việt Tri, n’gor Phú Thọ. Aơ lah di kon sau bah ăp neh dak plơ\ s^t nkah g^t đah ăp nu\ih hăn lor.

Ndơn tay nău way ơm ueh lăng bah u, che, ngăn lah nău rêh “Ngêt dak nkah g^t tu dak”, bah kơi cách mạng khay 8 lôch ueh, Kruanh Hồ Chí Minh le\ ký sam [u\t mrô 22 năm 1946, an công chức rlu nar 10/3 âm lịch ăp năm gay râng [ư ăp nău [ư giỗ tổ Hùng Vương-r[o\t s^t tu tơm rnoi mpôl.

Giỗ Tổ Hùng Vương

Tâm nar 6/12/2012, nkô| nău bah giỗ tổ Hùng Vương le\ dơi lam ntủ rneh g^t tât rnôk UNESCO kơp dơn “Dah u\ch t^ng [ư brah Hùng Vương ta Phú Thọ” lah du drăp ndơ văn hoá mpơl săk ntoh măt bah kon nu\ih. A[aơ, nkô| nău nar giỗ tổ Hùng Vương 10/3 mô knu\ng [ư nău way ơm ngêt dak nkah g^t tu dak bah rnoi mpôl, ma pơng hôm nău ntôh n’hao bah nu\ih Việt Nam ta năp băl mpôl lam ntur neh.

Kơp bah năm 2017, Quốc hội dak Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam le\ na nê| kơp dơn Giỗ tổ Hùng Vương lah lam dak [ư brah. Bah ne\, nar aơ geh nkô| nău du\t khlay rlău đah nu\ih [on lan Việt Nam.

Giỗ Tổ Hùng Vương

Nu nău ndơ [ư brah giỗ tổ Hùng Vương

Yor nkô| nău bah nar Giỗ tổ Hùng Vương 10/3 lah du\t khlay jêng ăp nău [ư dơi nchrăp du\t na nê|. Rnôk [ư brah Hùng Vương way geh mboăt rlet, nău mprơ, mpa [ư brah, du nsưng [ư brah nsơr ndơ geh ăp nu\ih geh chức sắc tơm [ư nsơr.

Rlău ma tâm nar Giỗ tổ Hùng Vương, bu way [ư tay cờ nkao, mboa\t rlet [ư brah, kho ao, ndoh ndơ nsơr [ư brah. Ăp ntil ndơ way do\ng lah ndrôk, bê, su\r, play do, [a\nh chưng, [a\nh giầy, piăng m’êt, chè, ke\o,…

Âk nu\ih [on lan lam dak hăn pâl Hội

Bôl le\ rlet rlău hăng rbăn năm bah kăl e, đah âk nău rgâl hu\ch hao yơn nău way ơm “ngêt dak nkah g^t tu dak” bah nu\ih Việt mô dơi rgâl. Giỗ tổ Hùng Vương lah di he aơ saơ janh têh an nău ne\./.

Nu\ih nchih rblang: Y Sưng Phê Ja