Ƀon way ơm bâh rnoi K’Ho, thôn Klong Trao 1, xã Di Linh, n’gor Lâm Đồng ntoh n’gôr ƀư kuăl brah ba mhe bâh rnoi K’Ho Srê. Aơ lah ngoăy tâm âk nău kuăl brah dŭt têh geh ndâk nsơm tay, n’hao ăp nău khlăy mpeh nău way ueh êng ăp mpôl rnoi ta ntŭk aơ.

Nău tâm nđur nău kuăl brah geh âk huêng khlăy, lah nău ueh êng ngăn. Tĭng nău way tuch tăm bâh tơm ba, lôch rek ba, ƀon lan Tây Nguyên way geh ƀư nău way kuăl brah ba mhe. Nău kuăl brah nkre lah lah ueh huêng brah lĕ an săk lăy play mbô, nău rêh hơm răm đăp mpăn, nkre lah rơh gay ma ƀon lan nsum rhơn, dơn geh nău dơi săk soan pah kan, an yan ba kơi tay geh âk tay đŏng. Lôch ăp nău way kuăl brah, ƀư ndơ ryơk brah, ntĭt tay bôk rpu, lah nău jă năch ndrănh đah huêng brah, ăp nuĭh năch n’hanh nău njroh mprơ tŭr chĭng goh gong.

Ƀon lan ngăn ngên lăp ta rơh tâm nđur ăp nău tŭr chĭng goh gong, mprơ tâm ơh, mprơ hôr, njroh xoang bâh ăp bu klô ndăm, bu ur druh nuĭh K’Ho văr tơm njuh . Aơ lah rnôk ma năch mbra dơi geh tâm nđŭr, lăp ndrel đah nău nteh nău njroh n’hanh nău ƀô chot ndrănh vĭ vâng bâh bri yôk Tây Nguyên.

Kuăl brah sa ba mhe  geh rgum dŭt âk nuĭh nghệ nhân, nuĭh bu ranh, nuĭh mom tât bâh âk ƀon lan ndrel đah ăp nuĭh kan ta câu lạc bộ chĭng gong. Oh Tam Bộ Thùy, ta thôn Klong Trao 1, rhơn nkoch, oh geh tât râng âk nău njroh tâm rơh aơ lah nău rhơn têh ngăn. Aơ lah nău nsrôih gay ma oh geh kơt nti, ntop mât rbăy n’hanh n’hao nău khlăy văn hóa ntoh lư rnoi nơm.

 “Gâp saơ dŭt rhơn n’hanh ryơk n’hao ngăn rnôk geh tât râng tŭr chĭng đah ƀon lan. Lah du hê nuĭh kon ta ƀon rĭ gâp ŭch ăp nuĭh geh gĭt tât nău way bâh ƀon lan nuĭh K’Ho nơm. Ba kơi tay, gâp geh kon său, rơh mom ba kơi gĭt njroh, gĭt uh goh ăp ntil ndơ way ơm, gĭt tur chĭng goh gong, mât rbăy nău ueh êng bâh rnoi nơm”.

Bu ranh K’ Keo, thôn Hàng Làng, xã Di Linh an gĭt, ăp năm ba năp, Đảng n’hanh Ngih dak way geh nta nău dơh nơih kơl an ƀon lan ndâk nsơm tay ăp nău pah kan văn hóa way ơm. Mô dơn kanŭng ta ƀon lan dơm, chĭng gong hôm nha geh ndŏ lăp nti ta ăp ngih nti, n’hanh nti ta ăp câu lạc bộ văn hóa. Bâh nĕ, aƀaơ lơ ma geh âk mom ndăm tât râng nti tŭr chĭng goh gong. Tĭng nău mbơh bâh bu ranh ƀon K’Keo, nău leo ƀư kuăl brah sa ba mhe lah rơh gay ma kon său ndơn tay nău ueh, n’hao nău way ơm rnoi nơm an bah roh rui.

 “Aơ lah nău kuăl brah dŭt khlăy ngăn dŭt têh ngăn, săk gâp nơm lah bu ranh ƀon, nuĭh geh nău knơm tâm ƀon lan rnoi đê̆ jêng gâp ŭch ndâk nsơm tay nău ueh êng aơ, gay ma mât ndray nti tay an kon său kơt nti. Lah geh dơi tay rĭ rdâk njêng, ndâk nsơm tay gay ma mât rbăy nău ueh êng chĭng gong nău ueh êng bâh rnoi nơm, lăp ndrel đah ntŭk rêh jêng ăp mpôl rnoi oh nô”.

Ndrel đah nău mât rbăy, n’hao nău khlăy ueh êng ntoh lư bâh mpôl rnoi, ăp câu lạc bộ chĭng gong ta Di Linh, n’gor Lâm Đồng lĕ tât râng njroh mprơ, kơl mbơh an năch pâl nđaih. Aơ lah du ntil nău kan pâl nđaih mhe, ntop ntrôl nău wăng sa- rêh jêng bâh ta ntŭk an hun hao tĭng trong nâp nâl.

Ƀon vay ơm bah rnoi K’Ho tâm thôn Klong Trao 1, xã Di Linh, n’gor Lâm Đồng geh leo dŏng tâm khay 9 năm e, đah tơm prăk ntuh kơl 12 rmen. Aơ lah ntŭk ƀư nau ơm yau ntoh lư, tâm Bôk nau kan mrô 6 (Bôk nau kan neh dak) mpeh nau mât nau khlay ơm ueh bah rnoi mpôl đê̆ geh nsum ma hun hao pâl n’aih nâp nâl ta Lâm Đồng.

 Ƀon way ơm rnoi nuĭh K’Ho (ta thôn Klong Trao 1 xă Di Linh, n’gor Lâm Đồng) ƀư uĕh yor 5 jay nhih wăch rgum ta du jâng gung hvi. Aơ mô knŭng lah ntŭk rgum rƀŭn nchră nsum mpôl, ƀư ăp lễ hội ma hôm lah ntŭk mpla nsơ ăp ndơ văn hóa rdâk ƀư tay nău rêh gŭ âm kơt nău way ơm bah jŏ nuĭh K’ho. Aơ lah ntŭk ntô răm pâl rlưn ƀư ngăn rhŏ an năch ntŭk ntŭ rêh.

Ta aơ, kônh wa lĕ ƀư lễ hội Ñô lir bong (rhơn ba mhe) bah nuĭh K’Ho Sre. Bu ranh ƀon K’Breo ta xă Di Linh an gĭt lễ hội Ñô lir bong mô knŭng gay kơl kônh wa mât ndrăy nău uĕh ơm văn hóa ma hôm wăch rgum năch pâl nđaih dăch ngai.

"Ƀon way ơm bah nuĭh K’Ho lah ntŭk mât ndrăy rdâk ƀư plơ̆ tay, tâm nđŭr, ƀư ăp lễ hội way ơm bah nuĭh K’Ho kăl e kơt văn hóa chĭng gong, ƀư brah mham săk, ƀư kep sĭr ba, ƀư brah mih, lơn lah lễ hội rhơn ba mhe, ngoăy tâm âk lễ hội têh, uĕh ngăn bah nuĭh K’Ho đah mpa ƀư lah rpu đah nău ŭch mih lăng prăng uĕh, bôh ba săk geh, ƀon lan ngăch prăl, nuĭh ƀon lan tâm rnglăp nsum. Aơ lah ăp văn hóa way ơm bah nuĭh K’Ho mpŏng ŭch dơi mât rƀăy, mât trêng ntĭm tay an kon sau bah kơi, mbra hôm e mro".

Ta Ƀon way ơm rnoi nuĭh K’Ho geh mro rmôt nghệ nhân, bu ranh ƀon, nuĭh wât văn hóa way ơm, kơl năch tât mĭn joi, uănh njêng. Lơn lah, ta aơ geh Câu lạc bộ Chĭng gong xă Di Linh đah 14 nuĭh, dŭt âk lah druh ndăm. Yuh Tam Bộ Thơ (deh năm 1990)-Chủ nhiệm Câu lạc bộ an gĭt, ndrel đah rhŏ an ta Ƀon văn hóa, câu lạc bộ ƀa ƀơ tŭr ta ăp ntŭk pâl nđaih ta ntŭk kơt dak leng Bồ bla, leng Li Biang, ntŭk pâl nđaih n’glău dak bât KaLa... gay mpla nsơ văn hóa way ơm, dŭt uĕh bah nuĭh K’Ho.

"Ăp nuĭh râng tâm Câu lạc bộ rlău ma rgop jêt mât ndrăy văn hóa way ơm rnoi nuĭh, hôm nkoch nău uĕh văn hóa chĭng gong-njroh xoang way ơm bah rnoi nuĭh K’Ho tât đah năch pâl nđaih gay n’hao nău geh, rgâl nău rêh tâm rơh ru, aƀaơ Câu lạc bộ dơi mpôl nkoch, mpla nsơ nchih mbơh ta ăp trong mạng xã hội, facebook, tiktok... Trong ƀư aơ kơl Câu lạc bộ dơi năch pâl nđaih gĭt ngăch lơn".

Xă Di Linh, ntŭk geh Quốc lộ 28 n’hanh Quốc lộ 20 hăn rlău, lah ntŭk boăt nthoi trong hăn đah Gia Nghĩa tât Phan Thiết, Đà Lạt tât nkual ƀon têh Hồ Chí Minh. Ntŭk aơ geh bri dak uĕh kơt bri n’ho, n’glău dak bât, dak leng Li Liang... ndrel đah nău uĕh ơm văn hóa rnoi nuĭh K’Ho, lah ndơ têh hun hao pâl nđaih bri dak-văn hóa. Wa K’Brợt-Groi Ban mât uănh ƀon way ơm K’Ho, an gĭt:"Bah nar jêng ƀon văn hóa lĕ geh dŭt âk nău kan dơi ƀư kơt rgum rƀŭn tâm nchră nău khlay bah thôn, wơt dŭt âk mpôl năch tât uănh nsong, mĭn joi văn hóa bah miền Tây, bah nkual Di Linh. Lĕ geh 6 jrô nti n’ăp nai n’hanh nuĭh nti nău ngơi K’Ho tât uănh nsong, mĭn joi mpeh ndơ dŏng kăl e, jay kăl e, nău kan cheh tanh, n’gôn ndrănh yăng, peh ba.... bah nuĭh K’Ho. Ăp nghệ nhân ntĭm dŭt n’hâm, kơl ăp nuĭh nti gĭt tay mpeh văn hóa way ơm rnoi nuĭh, rhŏ an nchih nău lôch nar nti. Khay tât, tâm khay 10, ƀon văn hóa mbra ƀư lễ hội ƀư brah jĭr kep ba lah du nău ƀư brah lŏ mir khlay bah nuĭh K’Ho Sre, gay nkoch rêng hvi an năch uănh nsong lam dak gĭt tât ƀon, mĭn joi mpeh lễ hội aơ".

Ƀon văn hóa way ơm ta thôn Klong Trao 1 xă Di Linh, n’gor Lâm Đồng, ntŭk mât ndrăy n’hanh rdâk hao tay ăp nău khlay uĕh bah nsum mpôl K’Ho Sre tâm nău rêh mhe. Bah ntŭk ntô rgum rƀŭn nsum mpôl, lễ hội way ơm tât ăp rmôt chĭng gông druh ndăm dŭt n’hâm, lĕ rngôch dôl rgop nthoi trong văn hóa, rêng hvi ntô̆ n’hao rnoi nuĭh, nkre pơk luh trong hăn nâp nâl tâm hun hao pâl nđaih hăn ndrel mât ndrăy văn hóa.