Ntơm bah rnôk hôm e jêt, nghệ nhân A Thui lĕ ŭch đah mboăt n’hôm, chĭng gông, đàn T’rưng, ting ning, klông pút... bah hôm e ndăm wa lĕ râng ăp lễ hội, tŭr chĭng, gŏ đơn n’hanh mprơ. Ăp nar rgum ƀon n’gŭr răm nteh chĭng gong lĕ jêng nău ơm uĕh, ntrŭt ntrôl wa tĭng trong hăn đah chĭng gông mboăt n’hôm way ơm.

Gâp ŭch chĭng bah rnôk 10 năm, yơn rnôk nĕ gâp knŭng uănh khân pơng tŭr dơm. Tât rnôk gâp 13-14 năm rnôk nĕ bah năp rklaih đăp mpăn gay gŭ ta Kon Tum gâp ntơm nti chĭng gông geh nuih ntĭm. Bah nĕ tât têh, tât druh ndăm, tât ranh gâp tŭr chĭng ƀa ƀơ đah kônh wa, yor rĭ gâp gĭt blău dŭt ngăch.

Mô knŭng blău âk ntil ndơ pâl, wa hôm an mông nar mĭn joi, nkra njêng ăp mboăt n’hôm way ơm dôl mbrơi mbrơi roh rui. Đơn ting ning, Klông pút, kơni-ăp ndơ pâl khlay bah nuĭh Rơ Ngao-lĕ dơi wa ê nkra uĕh reh, mât tay ăp nău nteh nâm ơm.

Bah jêt gâp lĕ saơ nuĭh têh ƀư mboăt n’hôm, tât rnôk gâp tât 55 năm gâp ntĭm rgum joi n’hanh ƀư ndơ pâl rnoi nuĭh nơm kơt đơn Klông pút, đơn T’rưng, đơn ting ning n’hanh chĭng gông, gâp lĕ ƀư dŭt uĕh. Gâp ntĭm an kônh wa pâl đơn, n’hôm rnoi nơm, chĭng gông. Gâp mĭn rvê mro mpeh nău mât ndrăy nău mprơ rnoi mpôl đêt jêng gâp nti dŭt âk nău mprơ yău, hun hao, gĭt nău mprơ gâp ntĭm da dê an kônh wa nău mprơ nĕ.

Nghệ nhân A Thui an gĭt, wa lĕ an dŭt âk nuih n’hâm gay trêng ntĭm ăp nuĭh nti, druh ndăm tâm ƀon, đah dŭt âk jrô nti. Ăp nuĭh nti, rơh druh ndăm mô knŭng nti pâl đơn, ma hôm nti wât đah đơn, mboăt n’hôm đah nuih n’hâm nkah gĭt, ryơk ăp nău khlay văn hóa ma yău ye n’glơi an.

Gâp n’hanh ur gâp ntĭm tât rnôk aơ lah jrô tal 4 hôm. Gâp ntĭm geh 10 năm hôm, bah năm 2013. Kônh wa tât ta aơ râng nti jrô tal 4 gâp pơk bah khay 9 năm mhe rlău hôm, ntĭm an ăp nuĭh nti, an ăp mon, ăp băl mom. Đah nuih n’hâm lĕ săk nơm, ntĭm tĭng nău na nê̆ jêng nuĭh nti tât ta aơ râng nti dơi gĭt dŭt ngăch. Tâm ƀon nuĭh ŭch gâp ntĭm, aƀaơ gâp ranh hôm jêng du pơh ntĭm 2, 3 nar dơm.

Ur bah nghệ nhân A Thui lah wa Y Nhui mô knŭng lah nuĭh băl lôch nău rêh ma hôm lah băl ndrel tŭr, uh, njroh mprơ hăn ndrel mât ndrăy văn hóa. Wa nkoch, bên nghệ nhân A Thui rnôk hôm e druh ndăm tâm ăp nar lễ hội bah ƀon mbăk mbôr dak, lễ hội sa ba mhe, rhơn jay nhih. Wa rnê A Thui yor ăp nău ŭch mprơ nuĭh ƀon lan nuĭh Rơ Ngao uĕh ngăn, ndrel đah nău chĭng, nău đơn tâm ăp măng rgum njroh xoang, bah nĕ jêng ur sai.

Bah rnôk tâm gŭ gâp saơ pơng ntĭm du hê ri mô dơi jêng gâp lĕ kơl pơng ndrel ntĭm an nuĭh nti. Gâp saơ pơng ntĭm tŭr chĭng an nuĭh nti kơt nĕ gâp uănh ngăn gay ntĭm an ăp nuĭh nti kơt nĕ, gâp n’hanh pơng ndrel ntĭm ri mbra dơh oi ŏk r’ah lơn. Rlău ma nĕ gâp hôm gĭt njroh xoang, gâp gĭt njroh xoang bah 12 năm, gâp way hăn njroh đah rmôt chĭng. Aƀaơ tâm ƀon mô hôm âk nuĭh ranh tŭr chĭng jêng ur sai gâp an hun hao ntĭm tŭr chĭng, njroh xoang an ăp rơh druh ndăm, ur sai gâp ndrel ntĭm yor bôr chĭng geh 15 păng du hê pơng ntĭm mô dơi jêng gâp an kơl pơng ntĭm, 2 nuĭh ntĭm ri nuĭh nti gĭt ngăch lơn, rnôk pơng mô ru ri gâp lah nuĭh hăn mbơh đah ăp nuĭh nti bah gâp gĭt nar nti tâm moh nar gay gĭt hăn nti.

Ur sai nghệ nhân A Thui n’hanh Y Nhui lah kôp ur sai mô dơi mô geh tâm mpôl nghệ nhân bah n’gor Kon Tum ăp rnôk geh nău văn hóa têh. Wa lĕ geh âk nău rgop têh, đah ăp nău njroh mprơ uĕh, ndơ̆ đơn, chĭng gông ƀon lan Tây Nguyên tât êp lơn đah nsum mpôl tâm dak. Ăp nău mprơ chĭng gông bah khân pơng mô knŭng nău nsơr treng ma hôm djôt huêng bah rnoi nuĭh, ƀư ntô̆ n’hao n’hanh nău rŏng ƀon tơm hô ngăn. Nghệ Nhân A Thui an gĭt:

Njok nkual Trường Sơn-Tây Nguyên, bah Thanh Hóa tât mpeh bah Dâng, mpôl hên râng da dê. Mhe rlău, ƀư nău khlay ta Măng Đen mpôl hên geh râng tŭr, goh chĭng gông mpôl hên geh giải nhất. Mpôl hên hăn tŭr goh, mprơ ta dak băl Lào geh giải đŏng, hăn mprơ gŏ ta n’gor Điện Biên Phủ, nuĭh ƀon lan Việt Nam he n’hanh nuĭh ƀon lan dak băl Lào tâm nđŭr văn hóa mpôl hên geh giải đŏng.

Đah ăp nău rgop têh, năm 2025, nghệ nhân A Thui n’hanh Y Nhui lap dơi Ngih dak an ndơ rnê nkhôm “Nhệ nhân ưu tú” tâm nău njroh mprơ n’hanh mât ndrăy đơn, mboăt n’hâm, chĭng gông way ơm. Đah nău ŭch rŏng hô ngăn n’hanh nuĭh n’hâm lĕ đah nău kan n’hanh drăp ndơ ơm yău u, che, ur sai nghệ nhân A Thui n’hanh Y Nhui lĕ jêng ăp nuĭh mât ang văn hóa Tây Nguyên dŭt khlay.