VOV4.Mnông- Bu ranh [on K’Tiếu (rnoi K’ho) ta [on Duệ, xă Đinh Lạc, nkuăl Di Linh, n’gor Lâm đồng dơi âk nu^h rnê. Đah nău nsing nơm bah nơm, wa mô knu\ng nt^m an kônh wa [ư t^ng ue\h ăp nău ntru\nh nău kơl bah Đảng n’hanh Ngih dak si, ma hôm rdâk nkra, mât ăp nău [ư ue\h lăng way ơm bah nu^h K’Ho.

Bu ranh [on K’Tiếu (rnoi K’Ho ta [on Duệ, xã Đinh Lạc, nkuăl Di Linh, n’gor Lâm Đồng) lah nu^h geh nău dơn kan đah ntu\k rêh jêng. Ăp năm ba năp, rlău ma nău rgo\ jă [on lan tâm rnglăp, tâm kơl hun hao pah kan jan sa rnăk vâl, wa hôm nha mbơh tơih, rgo\ jă n’hanh nt^m nti âk nu^h mom ndăm r’ơng nău. Bâh ne\, nău rêh nău kan ntu\k rêh jêng ta nkual aơ le\ ntơm geh đăp mpăn tay, nău đăp mpăn êh jêng tâm [on lan geh ueh, [on lan đăp mpăn lơn.

            Nău ma bu ranh [on K’Tiếu way m^n rvê lah mhâm [ư gay ma [on lan saơ knơm rnê ryơk mpeh nău way ueh êng rnoi nơm, ngăn lah mhâm [ư gay ma [on lan mât nău nteh ch^ng gong n’gloh ngai, ăp nău njroh mprơ ueh. Bâh nău m^n ne\, bu ranh [on K’Tiếu le\ rgum du đê| nu^h ntơm nơh le\ tât râng njroh mprơ tu\r ch^ng goh gong tâm [on gay ma njêng mpôl tu\r ch^ng, lôch ne\ njêng mpôl tu\r ch^ng bu ur, mpôl tu\r ch^ng mom. u\ch nti an ăp oh mon, bu ranh [on K’Tiếu an geh tât ta ăp rnăk vâl rgo\ jă nu^h [on lan hăn nti, manh ăp ch^ng, lôch ne\ manh ngih nti mẫu giáo gay ma rgum nti tu\r ch^ng.

            “Ntơm bôk năp mâp âk nău jêr jo\t yor mô geh ch^ng n’hanh ntu\k tâm mâp tâm nđu\r, nt^m nti, jêng lah manh ntu\k nti kon se aơ gay ma nti tu\r ch^ng. a[aơ le\ geh ngih dak mât kơl rdâk njêng ntu\k rêh jêng n’hanh aơ lah rơh gay ma gâp nt^m nti an ăp oh mon. ăp oh mon du\t u\ch nti tu\r ch^ng, jêng rnôk gâp nt^m nti ăp oh g^t du\t ngăch”.

            Rnôk geh ngih dak ntuh kơl rdâk njêng ngih rgum nsum ta [on, lôch ne\ geh ntu\k kan Văn hoá, thể thao n’hanh pâl nđaih n’gor Lâm Đồng pă an ch^ng an [on Duệ r^ ăp nău m^n u\ch ro\ng bâh ntơm bâh bu ranh K’Tiếu geh dơi [ư. Nău rhơn tât đah [on lan geh hao âk n’hanh aơ lah nău u\ch n’hanh an geh gay ma bu ranh K’Tiếu [ư t^ng nău u\ch ro\ng mât, nti trêng ch^ng gong n’gloh ngai.

            “Gâp u\ch đah ch^ng gong bâh ntơm rnôk mhe 13, 14 năm deh. Rnôk rnăk vâl [ư tâm mâp nti tu\r ch^ng goh gong, mpôl hên du\t rhơn. Yơn lah, lôch âk năm mô geh [ư, mô hôm geh nteh nău ch^ng gong tâm săk nuih n’hâm gâp kơt lah roh du ntil nău khlăy jêng u\ch nti tu\r ch^ng ns^t tay nău rhơn an [on lan. A[aơ, rnôk nteh ch^ng gong tâm nuih n’hâm gâp rhơn êng n’hanh du\t răm rhơn ngăn. Ngăn lah gâp du\t rnê nsơm đah nău kan nti tu\r ch^ng an rơh kon său, geh rơh kon său u\ch kơt nti đah le\ nuih n’hâm, gâp rhơn ngăn”.

            Mpôl tu\r ch^ng [on Duệ, xã Đinh Lạc, nkuăl Di Linh geh jă tât râng nar tâm mâp Văn hoá, thể thao ăp xã nkual [on lan rnoi đê| n’gor Lâm Đồng. ne\ lah rơh gay ma ăp nu^h ta mpôl tu\r ch^ng [on Duệ geh tâm nđu\r, tâm mâp kơt nti. Yuh Ka Thồnh, nu^h kan tu\r ch^ng ta Bon Duệ an g^t, bâh geh nău kơl nti bâh bu ranh K’Tiếu jêng rơh mom mơ geh g^t tât ch^ng gong n’hanh u\ch ro\ng đah nău way êng bâh rnoi nơm.

            “Ntơm nơh, rơh mom hên mô g^t mpeh tu\r ch^ng, bâh ntơm geh ngih dak kơl mât rbăt, pơk jrô nt^m nti jêng oh nô tâm [on le\ g^t tu\r ch^ng. aơ lah nău ueh văn hoá way ơm geh nău khlăy bâh mpôl rnoi. Ba kơi tay gâp geh nău kan nt^m nti tay an rơh kon său g^t tâm nău mât rbăy, nti tu\r ch^ng, gay ma nău nteh ch^ng n’gloh ngai”.

            Đah nău nsrôih, nău u\ch ro\ng ch^ng gong bâh nơm, bu ranh [on le\ nti nău ro\ng u\ch đah nău ueh êng mpôl rnoi K’Ho an ăp rơh ta [on Duệ, xã Đinh Lạc, nkuăl Di Linh. Ăp nu^h tât râng nt^m nti geh năm deh bâh 18 tât 50 năm deh, tâm ne\ geh ăp kôp ur sai tât râng nti kơt ur sai A Ky n’hanh nô K’Bối. oh K’Quỳnh lah ngoăy tâm 12 nu^h dôl nti jrô nti tu\r ch^ng ta xã an g^t.

            “Saơ ăp yuh nô tu\r ch^ng goh gong, njroh xoang du\t ueh ngăn. Bâh nău ua\nh ta ti vi ăp nău tâm nđu\r mpeh tu\r ch^ng goh gong lah nău ueh êng. Rơh mom a[aơ le\ chuêl nău ueh êng way ơm rnoi nơm. Yor ne\ bâh jrô nti ch^ng gong bâh bu ranh [on K’Tiếu, ntop kơl an hên tât râng tâm nău mât rbăy, nkah ndrăy tay an rơh ba kơi geh ueh lơn”.

            Tâm ntrong hun hao nău rêh jêng, tâm nđu\r n’hanh lăp kan ndrel, nău ueh mpeh ch^ng gong Tây Nguyên geh nău tât âk, mbra geh mô hôm nă do\ng. nău ăp nu^h bu ranh [on, nghệ nhân ta ăp nkual [on lan rnoi đê| ta ntu\k geh nău nsrôih nt^m nti tu\r ch^ng goh gong, njêng mpôl tu\r ch^ng an ăp mom ndăm, mpôl rnoi đê| lah nău du\t khlăy n’hanh du\t tâm di ngăch ndăn. Tâm ne\, bu ranh [on K’Tiếu rnoi K’Ho ta [on Duệ, xã Đinh Lạc, nkuăl Di Linh, n’gor Lâm Đồng lah nu^h ntoh ang.

            Nu^h rblang: Thị Đoắt