VOV4.M’nông: N’gor Trà Vinh geh rlau 30% rnoh nu\ih lah rnoi Khmer, rgum âk ngăn tâm nkuăl [on lan. Bah rlau 4 năm ntru\nh [ư bôk nau kan neh dak ndâk njêng [on lan mhe, Trà Vinh ho\ geh 13/85 xã geh kơp dơn [ư jêh di\ng le\ ăp nkô| nau ndâk njêng [on lan mhe,  dâk bôk năp tâm nkuăl Đồng Bằng Sông Cửu Long. Dơi geh nau aơ, lah rnơm geh nau kan blau mhe bah Đảng bộ, n’gâng kan n’hanh nau tâm rgop prêh bah nu\ih [on lan, tâm nê geh nu\ih [on lan rnoi Khmer.

Bah năp nơh, trong hăn tât Ấp Tắc Hố, xã Ngọc Biên, nkuăl Trà Cú knu\ng lah trong jê|, geh âk nduh ndăp, yor ri nau hăn ro, rdeng nchuăn rdoh ndơ jêr ngăn, geh trong hăn n’ho ro têh hvi lah nau u\ch tă bah jo\ bah nu\ih [on lan ta aơ. Dăch aơ, rnôk Ngih dak geh nau ntru\nh pơk hvi trong aơ jêng trong to\ chai, bol ma geh brôi n’ăp ma neh mir nơm, yơn Sơn Sa Lena mô geh nau rvê n’hanh u\ch ân êng dơm 1000m2 neh dôl geh tơm sa play, rnoh nchrăp ma 100 rkeh. “Tâm yan mih ri nau hăn ro jêr ngăn. Tal bar lah nau nchuăn rdeng ba, tuh mbo ko\ mâp âk nau jêr đo\ng, saơ kơt nê ri gâp pă ân dơm neh gay ma pơk hvi trong hăn tâm [on lan gay nơih hăn lơn n’hanh kon se hăn ko\ ueh đo\ng”.

Ngọc Biênlah xã nkuăl jru bah nkuăl Trà Cú, geh rnoh nu\ih rnoi Khmer rlau 81%. Nu\ih [on lan ta aơ rêh ngăn lah đah nau kan lo\ mir, nau rêh a[aơ hôm mâp âk nau jêr jo\t, tâm nê rnoh rnăk ach o hôm 25%.Yơn lah, rnơm [ư ueh nau kan bonh đă, rgo\ jă ma nu\ih [on lan Ngọc Biên du\t n’hâm tâm di nuih, nchrăp pă dơm neh, tuh mbo, tơm sa play gay ma nkra trong ân ueh lơn.

Đah nau mi\n “[on lan gi\t, [on lan tâm nchră, [on lan mêt uănh” yor ri ma nu\ih [on lan geh nau tâm tâm di nuih ngăn n’hanh rgop âk ngăn. Ntoh ngăn lah tâm nau nkra trong hoch dak n’hanh trong hăn tâm [on lan yor ho\ geh 519 rnăk pă dơm rlau 145.000m2 neh đah rnoh khlay bơi tata 6,5 rmen prăk. Êng nê , nau rgop rlau 500 rkeh prăk ndrel đah Ngih dak ndâk 8 ntung hăn. Wa Kim Rây-lah rnăk leo lor tâm nau pă ân neh nkra trong , ngơi: “Geh nau rgop n’hâm nsum yor ri ma mô kơp trong jong mô lah trong gleh, trong chai mô lah trong bê tông ri ko\ [ư ân jêh, hăn ro ân nơih. Bah năp nơh mô geh trong nthoi đah n’gor ri di\ng hăn jêr ngăn, a[aơ ri ho\ geh trong, nau rdeng nchuăn ndoh ndơ, phe ba nơih ngăn”.

Tâm ban kơt xã Ngọc Biên, ta xã Hiếu Tử nkuăl Tiểu Cần lah xã nkuăl jru, đah rlau 67% lah rnoi Khmer. Jêh 4 năm ntru\nh nau ndâk njêng [on lan mhe, nau geh jêng ho\ geh nau rgâl mhe âk ngăn, ngăn lah trong hăn. Geh nau kơt aơ lah yor nau rgop n’hâm, rgop drăp ndơ bah [on lan, ngăn lah đah neh ntu. Ngăn kơt rnăk wa Sơn On, ta Ấp Ô Trom, bol ma mô sâm geh yơn wa ho\ ân dơm 300m2 neh gay xã geh ntu\k nkra trong. Yor ti\ng wa Sơn On, ndâk njêng [on lan mhe lah ndơ bah [on lan, ăp ntu\k jêh geh ndâk mô êng ân du hê nu\ih ma lah leo nsi\t nau săk rnglay ân lam [on lan n’hanh lah rnôk gay nau geh jêng bah [on lan nơm rgâl mhe, n’hao nau rêh, tâm nê geh n’ăp rnăk vâl wa: “Geh nau bonh đă bah n’gâng kan tâm nau nkra trong hăn ân Ấp Ô Trom gâp rhơn ngăn n’hanh pă neh gay Ngih dak nkra trong hăn, nơih ân nau hăn ro bah [on lan hun hao văng sa nơih. Tâm nê geh n’ăp rnăk vâl gâp đo\ng”.

Mô êng ndri, wa Sơn On hôm nti\m mbơh ân ăp rnăk vâl nsum ty, rgop n’hâm [ư ăp ntu\k kan ti\ng nau u\ch Ngih dak n’hanh [on lan ndrel [ư. Đah nau kan Kruanh n’gâng kan mât ngih chùa Ô Trom n’hanh đah nau nsing rnơm bah nơm, wa ho\ bonh đă geh 33 rnăk pă êng neh, rlau 5000m2 neh, ndrel đah prăk rlau 40 rkeh gay ndrel đah tơm prăk ngih dak gay nkra ân jêh trong hăn tâm ăp Ấp.

Đah nau nsôih bah ăp gưk kan, n’gâng kan n’hanh nau rsnum ty rgop n’hâm bah [on lan, xã ach o Hiếu Tử ho\ ngăch jêh nkô| nau mpeh ndâk nkra trong [on lan, ngoai tâm ăp nkô| nau jêr [ư tâm nau ndâk njêng [on lan mhe. Mô êng nsru\ng tâm ăp nau ndâk nkra trong hăn [on lan, tă bah nau [ư ti\ng nau [on lan [ư tơm, so\k n’hâm [on lan gay njêng nau săk rnglay ân [on lan ma nkô| nau ndâk njêng [on lan mhe ko\  geh [ư. Rgum nau geh jêng bah du hê bôk nu\ih bah xã geh 29 rkeh prăk/năm, rnăk ach o hôm 7,96% n’huch 10% rđil năm 2011. Wa Lâm Văn Hiến, Kruanh UBND xã Hiếu Tử, nkuăl Tiểu Cần ân git: “Jêh rlau 3 năm [ư nau rgo\ jă ndâk njêng [on lan mhe, nu\ih [on lan âk nu\ih ho\ geh nau mi\n tâm tâm, kơl an mra pă dơm neh, tơm tăm, tơm sa play, ngih vâl gay ma ndâk nkra trong hăn. A[aơ hôm 2năk tâm 2 Ấp Ô Trom, Ô Trao tât a[aơ ko\ jêh hôm rklaih nau pă neh ân nkra, hôm Đảng uỷ, Uỷ ban ko\ nchrăp đă đah nkuăl, n’gor pă tơm prăk gay ma nkra 2 trong hăn aơ”.

Rnơm geh nau tâm ban tâm nau mi\n, nau rgop n’hâm bah [on lan n’hanh nau ntuh kơl tă bah Trung uơng, bol ma lah nkuăl ach o ngăn, yơn tât a[aơ n’gor Tà Vinh geh 13/85 xã geh 19/19 nkô| nau ndâk njêng [on lan mhe. N’hanh tât lôch năm Trà Vinh ndơ\ nkô| nau geh tay 7 xã đo\ng lah jêh ăp nkô| nau ndâk njêng [on lan mhe, êng 65 xã hôm e lah geh ntơm 10 nkô| nau hao go\ lơ, tâm nê 100% xã jêh nkô| nau ndâk njêng [on lan mhe./.

                                  Nu\ih răk rblang: H’Thi