VOV4.M’nông: Năm mhe dôl rêng lam ăp nkual neh dak. Lam ăp [on lan Tây Nguyên, tâm nar êr mprang ue\h, n’gôr nteh ch^ng gong, rnăk wâl wa\ch rgum, đoàn viên. Ăp nar bôk năm mhe 2017, kônh wa rnoi Sê-đăng, ta [on Kon Hring, xã Ea Hđing, nkuâl Cư M’gar, n’gor Dak Lak, rhơn [ư lễ hội ns^t ba n’hao rhe, dăn an mbo ba ju\r geh, năm mhe rhơn răm.

            Lăp nsum khuh n’gôr ch^ng gong, kônh wa [on Kon Hring n’hanh năch khlay [on dăch ngai khuh n’gôr tâm rvoal nchreng mpât mprơ rhơn ns^t ba n’hao rhe (lễ Jô Ju). Bah năp tơm njuh prêh nklang jâng gung jay rgum [on, đah ăp to\ng ndơ ndrăp [ư brah way ơm, lah ndrănh yăng, bôk su\r, puăch bah ăp ntil ndơ….,bu ranh [on A Sơn (Pê Sương) [ư brah huêng khlay:

            Hơi brah yôk, brah dak, brah neh, brah bri, brah si brah gle! Nar aơ [on lan mpôl hên [ư rhơn ns^t ba n’hao rhe, dăn ăp brah yang wa\ch s^t ta aơ djăt nău răch dăn bah mpôl hên. Năm mhe dja, dăn ăp brah yang kơl an [on lan ăp ntil ue\h lăng, đăp mpăn hơm răm. Dăn brah yang an ăp nu^h tâm [on ngăch lăng dăng soan; ăp rnăk tâm rnglăp, tâm ro\ng, tâm kơl nsum; oh kon, kon său ngăch têh jêng, mbleh mblôn djăt nău me bơ\, kơt nti jêng nu^h gay jêh aơ tay kơl ue\h an săk nơm, an [on lan; dăn an ăp nu^h, ăp rnăk wa\ng sa jêng geh, nău rêh hơm răm, đăp mpăn.

            Nău răch brah bah bu ranh [on geh âk gâl dơi tâm râp jôn rbăn đah ăp nău nteh goh ch^ng gong n’hanh njroh mprơ bah ăp bu ur druh, bu klô ndăm. Gâl [ư brah du\t huêng khlay ma dăch dêh đah nău rêh; dăng janh yơn du\t jôn rbăn đo\ng.

            Lôch [ư brah tơm, le\ rngôch nu^h [on lan Kon Hring n’hanh năch pâl nđaih njôm wa\r yăng ndrănh, rlong ăp ndơ sa kah way ơm, gân djăng tâm văn hoá Tây Nguyên. An uănh ăp nău njroh mprơ ue\h, ăp bu ur druh bu klô ndăm mpơl soan dăng, nuih n’hâm dăng janh bah he ta năp ăp mpôl mh^k djơh. Ăp bu ur druh ri jôn rbăn tâm ăp nău nchreng way ơm, dăng nâp, ngăch prăl t^ng nkô| nchreng…ăp bu ranh âk năm deh ơm g^t blău mpât mprơ, nkrêh đơn Klông Put, đơn tinh-ninh…[ư gân djăng nuih n’hâm nu^h [on lan n’hanh năch pâl nđaih. Đah ăp kon se jê|, ăp ndơ pâl rlưn way ơm khuh n’gôr gru\ gră n’gôr nteh gơm rhơn răm…

            Tâm khuh n’gôr lễ hội, wa A Nit (Pê Sem), Kruanh [on Kon Hring, nkoch, ngêt sa rhơn ns^t ba n’hao rhe lah rnôk gay ăp nu^h pâl rlưn, rhơn sa lôch du năm kan mir ba o\ r’ah. Lễ hội năm aơ ăp to\ng lơn, lah kơt năm mhe aơ nơh, duh phang nkrit djơh [ư mbo ba ndơ tuch tăm mô ju\r geh.

               Wa A Nit an g^t, yor trôk nar ma lễ hội năm aơ mô [ư têh kơt ăp năm bah năp nơh:

            Năm mhe aơ duh phang ntoch jong, jêng khay kăch rek mô săk geh âk, mô dơn nê geh rnăk mô geh du rnglăy ba, cà phê hu\ch geh âk đo\ng, dah 2/3 năm bah năp nơh dơm. Yor kơt nê| ma lor bôk năp kônh wa mô nchrăp [ư ns^t ba n’hao rhe năm aơ. Yơn n’gâng kan xã rgo\ jă mpôl hên mât tay săk ntơr rnoi nu^h, mô an tăch pruăt. Jêng [ư đê| đă dơm, man ma [ư geh ăp năm dơm. N’hanh mâp [on lan gưl nkuâl, ăp nu^h ntơh măt rgo\ jă đo\ng jêng mât ndray săk ntơr rnoi nu^h bah u che he ntlơi an tay, ân nsrôih [ư, năm aơ jêr jo\t ri he [ư đê|, năm tay ju\r geh âk ri mbra [ư an têh lơn.

            Kuăl lah sa jê| lơn rđ^l đah ăp năm, yơn ns^t ba n’hao rhe năm aơ, kônh wa le\ nchrăp geh 60 yăng ndrănh, bơi 2 tạ puăch su\r đo\ng, mô ho\ kơp ăp ndơ sa kah way ơm tâm bri, tâm dak, tâm mir kơt puăch đe, puăch k^t, [ăng srat….tă bah ăp druh ndăm tâm jă joi s^t. wa\ng sa mbra dơi mpêt nkrem, yơn văn hoá, njroh mprơ way ơm lơn ma dơi mpư r’yơk khlay. Che A Kiên, kruanh rmôt ch^ng gong [on Kon Hring, an g^t:

            Gay bôk nău kan geh nău dơi mpôl hên le\ nti ntơm bah 1 pơh aơ hôm. Kơt nar ntri nơh mpôl hên nti bah 1 mông kêng măng. Gâp saơ nău rhơn ns^t ba n’hao rhe năm aơ dơi nchrăp na nê| lơn rlău ăp năm, lah he ân t^ng [ư ăp nău njroh mprơ ue\h lơn gay năm mhe geh âk ntil ue\h lăng lơn.

            N’hanh ntơm bah âk năm aơ, nău [ư ns^t ba n’hao rhe mô dơn hôm lah êng bah rnoi nu^h Sê-đăng, ma ho\ jêng lễ hội nsum bah lam [on Kon Hring, le\ ma nu^h yăn tâm ban kơt rnoi mpôl đê| đo\ng. wa Nguyễn Thị Đào (Mẹ Tú), nu^h râng kơl [ư rho\ n’gon trău, an g^t:

            A[aơ “ntu\k mir ri gâm nê”, “moh tơm sa n’har tơm nê”, ntu\k he gu\ rêh ri he ân t^ng nău way ta nê. {on lan dja mô di êng du hê nu^h, ma lam [on Kon Hring. Rnôk ma nchrăp [ư lah gâp hăn mbơh an kônh wa, lah mô kơp nu^h yăn mô lah nu^h rnoi mpôl đê|, nu^h geh chroh mô lah nu^h mô geh chroh, ndrel râng lễ hội da dê.

            Lễ hội way ơm rhơn ns^t ba n’hao rhe bah kônh wa [on Kon Hring dơi [ư tâm bôk ăp năm mhe n’hanh le\ dơi mât mbro ntơm bah năm 1994 tât a[aơ. Lễ hội nar lơn ma wa\ch rgum âk mpưm kônh wa ăp rnoi nu^h dăch ngai n’hanh năch pâl nđaih nsum rhơn, yor nkô| khlay ue\h lăng:

              krêp dêh lam [on lan, dăn an năm mhe n’hâm soan ngăch lăng, mbo ba ju\r geh, [on lan hơm răm. Wa A Chá (Pê Choar), Bí thư chi bộ [on Kon Hring, xã Ea Hđing, nkuâl Cư M’gar, n’gor Dak Lak, an g^t:

            Lôch rnôk kăch roih klêh donh ri kônh wa rgum tâm nchră nsum, lôch nê n’gon ndrănh yăng [ư n’gon trău, jă kônh wa [on lan hăn tât [ư brah, lah ue\h brah yang le\ kơl an mbo ba ju\r geh n’hanh nu^h [on lan geh n’hâm soan wa\ng sa. Lôch nê lah dăn an ăp brah yang tât năm mhe wa\ng sa hao geh lơn đo\ng, mbo ba ju\r geh lơn đo\ng, n’hanh an [on lan kon său ngăch lăng dăng soan mbleh mblôn g^t blău.

            Tâm khuh n’gôr năm mhe lam bêng bri, ch^ng gong n’gôr nteh rhơn nđơr nuih n’hâm nu^h, [on lan Kon Hring lăp khay pâl rlưn, lăp nău tâm rnglăp, rdâk njêng [on tơm nar lơn ma têh ndro\ng./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân