VOV4.M’nông: Đah âk nu\ih Rđe, ndrâm dak ko\ geh brah gu\ ndrel mât njrăng. Yor ri, ti\ng nau vay, jêh rnôk lôch yan kăch rek, ê lor ma ntơm yan tuch tăm mhe, rnoi rđe vay ôp brah ndrâm dak gay ma lah ueh brah yang, dăn ân mih lăng prăng ueh, leo nsi\t âk nau lap ân nu\ih ôn lan. Êng nau khlay ne,e aơ hôm lah ntoh nau uănh khlay ndrâm dak-nau rêh bah rnoi Rđe.

Nteh chi\ng tâm ngih r[u\n rgum [on Ky, nkuăl [on têh Buôn ma Thuột, n’gor Dak Lak mbơh ăp nau nchrăp kan ho\ jêh, ntru\t đă ăp nu\ih [on lan ndrel rgum tât gay ma [ư ôp brah ndrâm dak. Bu rang Y Bang Byă (aê Y Răk) ân gi\t, aơ lah nau vay ơm bah rnoi rđe tă bah kăl e. Ti\ng nê, rnoi rđe vay ndâk [on êp ndrâm dạk. Rnoi rđe uănh khlay ngăn ndrel mât ân tơm dak mro rsang, kloh.

Ăp năm, jêh lôch yan kăch rek, ê lor ma ntơm tâm yan tuch tăm mhe, vay tâm khay 3 ri, le\ ma [on mra ôp brah ndrâm dak gay ma lah ueh brah ndrâm dak mât ân [on geh tơm dak kloh gay ma ngêt sa, ân geh mih lăng prănh ueh ân geh tơm tăm jêng n’ir, nu\ih [on lan hơm răm. Aơ ko\ lah rơh gay kônh wa tâm [on rgum r[u\n, mbơh mpeh nau rêh, nau kan tuch tăm tâm du năm ho\ rlau. Bu ranh Y Bang Byă nkoch:

‘Nar ôp brah ndrâk dạk lah du nau vay ơm ueh bah rnoi rđe geh tă bah jo\ ma aơ. Ăp năm ko\ [ư du năm du tơ\, ri đah nu\ih [on lan rhơn ngăn râng aka nau kan aơ gay ma kơl mât nau ueh vay ơm bah rnoi nơm. Tâm di năm du tơ\ kônh wa tâm mâp, tâm n’ur mpeh nau vay ơm, tâm n’ur mpeh nau rêh, nau kan tuch tăm bah nơm”.

Ti\ng nau vay bah rnoi rđe, bah năp nơh, rnôk uưch ndâk [on mhe, tơm [on, vay lah nu\ih bu ur (ntoh măt têh ngăn ti\ng rnoi Me deh bah [on lan) ndrel ăp nu\ih oh nô bu klô bah nơm (ntơ lah dăm dei) [ư nau dăn u chau yau ye ndrel brah yang gay ma joi ndrâm dak mhe. Joi ndrâm, dak mhe geh ăp nu\ih [on lan ntơ lah tơm ndrâm dak (Po pin êa). Rnôk [on mhe geh ndâk, tơm ndrâk dak lah nu\ih dâk [ư nau ôp brah. Wa H’Rôl H’Đơk (Aduôn Y Răk), tơm ndrâm  dak [on Ky ân gi\t, nar ăo, nsing tâm nau geh bah tơm ndrâm dak dnrel nu\ih [on lan, nau ôp brah ndrâm dak geh [ư ăp năm mô lah âk năm du tơ\:

‘Êng tâm [on Ky ntơm bah ntơm tât rnôk aơ, rnoi H’Đợ ndơn nau kan [ư nau ôp brah ndrâm dak. Mra lah, ăp năm mô lah 2 năm du tơ\, 3 năm du tơ\ nsing tâm nau geh jêng văng sa bah tơm ndrâm dak. Nau khlay nau ôp brah ndrâm dak lah u\ch geh ôn lan ueh lăng săk jăn, hơm răm đăp mpăn ndrel ăp nau kan tuch tăm geh âk tâm ăp yan tuch tăm. Êng đah rnoi mpôl ri ân geh nau khlay êng đo\ng nê lah ntă rnoi deh [ư tơm ndrâm dak ri rnoi nê geh ueh lăng săk jăn, kon sau mro mrăng hun hao ndrel pah kan văng sa geh, nơih tâm nau rêh ăp nar”.

Gay nchrăp ân nau ôp brah, bah năp nê, nu\ih tơm ndrâm dak r[u\n tâm nchră đah [on lan, tâm pă nau kan ân druh ndăm [ư rep klh ntu\k ndrâm dak, tơm dak ndrel nkra trong hăn jur ndrâm dak. Bu ur, bu ranh ri rep ngih vâl, trong [on. Nu\ih [on lan tâm ôn ri nsing tâm, nau geh jêng gay rgop n’hâm, drăp ndơn, râng n’gon ndrănh, nti\m ntui tur chi\ng, nchrăp ndơ ôp brah.

Nau ôp brah geh 3 gưl: Ôp brah jă u che yau ye si\t râng (phat atao), ôp brah tơm dak ndrel ôp brah n’hâm soan tơm ndrâm dak. Tâm ăp nau ôp brah mra geh êng du mlâm djăr mô lah du mlâm sur ndrel du yăng ndrănh, Nau ôp brah ntơm [ư, nu\ih ôp brah brah kuăl mbơh nau kan [on [ư oop brah, jă u che, yau ye tơm ndrâm dak ndêl ăp brah yang tât râng. Jêh nê, ăp nu\ih hăn tât ndrâm dak bôk [on, nu\ih ôp brah mra lo\ ôp brah lah ueh brah yang ndrel ndơ\ ăp ndoh ndơ tât brah dak. Ta aơ, jêh lôch ôp brah, oh nur bu ur geh pă [ư nau hăn bâk dak si\t tâm ngih r[u\n rgum gay ma nkhu\t bêng yăng ndrănh ân ăp nu\ih dnrel ngêt. Jêh lôch ôp brah n’hâm soan ân tơm ndrâm dak, nau ngêt sa lo\ geh, đah nau tur chi\ng, nau ngơi, nau gơm, tâm ôp khâl n’hâm soan bah nu\ih râng.

Râng nau ôp brah tâm ngih r[un rgum [on Ky, yuh H’Sy Juê H’đơk, sau nu\ih tơm ndrâm dak ân gi\t, yuh saơ rhơn ngăn yor rnoi nơm geh mât ndrel [ư nau ôp brah ndrâm dak tâm [on. Bol ma geh nau khuch đo\ng tă bah ba dih, yơn lah ăp rơh ba kơi mra lo\ mât nau vay aơ gay kon sau geh gi\t ndrel mât:

‘Aơ lah rơh tal 3 [on hê [ư ôp brah ndrâm dak. Tâm nkuăl [on têh aơ ri mra dơi lah [on hên hôm mât nau vay ơm aơ. Bah nau ôp brah kơt aơ ri ân gâp git lơn tay nau geh tu tơm bah che, mbơ\ nơm, ăp nau vay ueh ơm tă bah jo\....tă bah nê nơm nkah tât tu tơm bah nơm, gi\t nau kơl an bah ăp nu\ih che, mbơ\ hăn lor ho\ geh nuih n’hâm ndâk [on lan bah nơm. A[aơ, bol ma nau rêh mhe yơn nơm ko\ geh rnglăp nsum đong ma mô geh roh nau vay ơm bah nơm ndrel êp nê nơm hôm hăn ti\ng ăp nau kan ueh mhe bah rơh mhe”

Nar aơ, bol ma geh n’huch âk ndrel rgâl đo\ng nau  [ư kan gay ma tâm di đah nau rêh bah [on, yơn ăp nau ôp brah bah rnoi rđe hôm geh mât nau vay ơm. Mô êng leo tât nuih n’hâm huêng khlay, nau ôp brah hôm nkoch mbơh nau nti\m nti ân nu\ih [on lan tâm [on geh nau dơi, nau kan mât ntu\k ntu gu\ âm, mât njrăng bri, neh ntu, tơm dak, uănh nê lah ndơ khlay bah lam nsum mpôl./.

Nu\ih rblang: H’Thi