VOV4.M’nông: Nău rêh mhe le\ [ư an âk nău way ơm bah ăp rnoi mpôl đêt nkual Tây Nguyên le\ roh. Đah kônh wa rnoi mpôl Êđê ta [on Alê B, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Daklak, mpet bah nău rêh mhe lơ âk, yơn kônh wa hôm e mât âk nău ueh way ơm. Du đêt tâm rnoh ne\ lah piăng nt^nh ntăn ndrô phan, ăp ndơ\ njăt, nju\n nu\ih le\ roh s^t đah ndrô phan.

            Tâm ăp nău way geh tât du bông nău rêh bah nu^h Rđe ri nju\n piăng nt^nh n’gle\ du\t an nu^h kh^t lah nău way khlay mô dơi lah mô geh bah nu^h Rđe ta Buôn Alê B, phường Ea Tam nkual [on têh Buôn Ma Thuột.

            Nău way dja dơi [ư tâm rnôk tâp kh^t lôch rnôk tâp bôr lôch [hiău.

            Ntơm nơh piăng dja lah du gâl bah nău way ntlơi môch, dơn [ư bar pe năm lôch rnôk tâp kh^t dơm, đah âk nău way [ư brah, su\nh u\nh, njroh mprơ n’hanh ngêt âk ndrănh yăng. Yơn a[aơ, ăp nău way nê mô hôm geh, kônh wa tât râng nar rngot klâng đah nu^h tơm jay kh^t n’hanh nju\n brah phan ma nuih n’hâm bah he dơm. Rgâl bah hôm ma rgop su\r, rgop ndrôk, rgop djăr mô lah ndrănh yăng ri kônh wa hôm rgop du đêt phe, geh rnôk du đêt prăk đo\ng, kuăl lah rgop tâm tơ\ sa nsum. Nău khlay lơn lah khân păng tât gay tâm nkoch bri, [ư an nu^h tơm jay kh^t rngơt chuêl oi nău rngot klâng ma r[o\ng s^t mpeh nău rêh bah he.

           Yor dơi [ư ta môch blang lôch rnôk [ư tâp bôr nu^h kh^t jêng rêng nchrăp [ư du\t na nê|.

            Tâm nar tâp kh^t bah rnăk he, wa H’Nghiệp Niê an g^t: Nău [ư njor kh^t ta buôn Alê way [ư tâm pe nar, bar nar bôk năp gay kônh wa weh chop tâm pă rngot tât nar tâl pe mơ nju\n tâp.

            Tâm rnôk kônh wa tât weh khâl, bu ur bu klô druh ndăm tâm [on way hăn joi long, joi trău kiăt, nkot ju, play lhu\ng, blân tăng, gay gâp trău kiăt. Mô kơt nu^h yăn, an nu^h kh^t ma vàng mã, su lha đaih. Nu^h rđe ta buôn Alê [ư êng ăp nklâm ndơ uănh t^ng nuih n’hâm bah he. Du\t âk lah nklâm ndơ geh moh Mnưh (puh sial brai), geh săk rup tâm ban ma klêng, dơi tanh ma brai nđôch, gay kơl huêng phan dơh s^t mpeh bri phan, mô geh chiak kla mpăng jêr.

            Tâm măng tâl bar lor rnôk tâp, khân păng ndrel tik lha trău kiăt, siăt play lhu\ng, tik nkot ju gay nchrăp an gâm trău ôi tay.

            Nchrăp ndơ roh bar nar gay đăp mpăn to\ng ăp rnoh tât du rbăn nu^h sa. Ăp ndơ sa tơm lah djam bua, ka kro, mbrăch juh mblăng, ăp ndơ sa dja tă bah ăp nu^h bu ur tâm băl mpôl [ư gâm bah ơm ôi nklăm 2 mông ôi tâm nar tâl pe lah nar hăn nju\n tâp n’hanh nklăp rlău 10 mông lah [ư lôch, lôch rnôk tâp bôr ăp nu^h mbra s^t hăn sa ndrel nt^nh n’gle\ du\t.

            Nar sông nt^nh n’gle\ du\t nsing tâm nău geh rnăk wâl ma [ư têh mô lah jê|. Nkh^t ndrôk, rpu n’hanh ăp ndrănh yăng rnôk nu^h tơm jay kh^t geh ndơ. Hôm đah ăp rnăk ngăn ri gu\ch, su\r djăr n’hanh geh dak nju\ng jă ngêt sa dơm, kônh wa ndrel nkoch bri gay bah ir rngot klâng an rnăk geh nu^h kh^t.

            T^ng wa H’Jhao Knul, du hê nu^h ho\ bar pe jât tơ\ râng sa njăt kh^t ta buôn A Lê: Bol ma sa ta môch blang, yơn nar sa dja du\t kah, yor aơ lah ndơ sa way ơm dơn geh ta nar kh^t yot dơm, dơi nchrăp du\t na nê| mpeh ndơ [ư n’hanh tă bah ăp nu^h blău n’gon trău dơn [ư. Nău khlay lơn, aơ lah nar sa n’gle\ du\t, mpơl nău ro\ng bah kônh wa đah nu^h ho\ le\ roh, khân păng nkah n’hanh nkah g^T mpeh ăp ntil nu^h le\ roh tă [ư an khân păng. Ndrel đah nê lah mpơl nău ro\ng tâm pă nău rngot klâng, mpăn nuih n’hâm gay rnăk geh nu^h kh^t rlău dơi nău rngot klâng mpeh nuih n’hâm n’hanh geh tay nău nsing nơm tâm nău rêh bah năp.

       Lôch [ư sa nt^nh kh^t n’gle\ du\t hôm mpơl nău m^n huêng mpeh deh roh kh^t mô di lah ho\ le\ ma lah ntơm du njăr trong jong mhe bah nu^h le\ roh. T^ng Tiến si Buôn Krông Tuyết Nhung, du hê nu^h kh^t blău nu^h rđe, dôl nt^m nti ta Đại học Tây Nguyên, ntơm nơh, nar sa nt^nh kh^t lah rêng [ư n’gle\ du\t lôch rnôk [ư nău way ntlơi môch. Yơn a[aơ, aơ lah nău kan nju\n, lah đah nu^h nha rêưh n’hanh nu^h le\ kh^t ntơm bah aơ mô hôm tâm kuơi nsum đah bar bri ntu\k gu\ rêh đah bri phan n’hanh nu^h ngăn rnôk dja nu^h kh^t mbra hăn s^t huêng tâm săk kon se mhe deh aơ lah nkô| nău deh roh. Nău way [ư ntlơi môch mô hôm dơi mât ri ăp tơ\ sa nt^nh n’gle\ du\t  lah du nău ton bah [on lan đah rnăk drô phan, nê lah mbra mbăk anh kơl kan tâm nar kh^t yot, rgop soan săk nơm gay nău kan tâm nar kh^t yot dơi lôch jêh ue\h lăng, gay săk huêng đăp mpăn s^t t^ng drô phan n’hanh mô lơh djơh an nu^h nha hôm rêh.

            T^ng tiến sĩ Buôn Krông Tuyết Nhung đo\ng, mông sa nt^nh n’gle\ du\t dơi mât tâm nău rêh bah nu^h Rđe đo\ng, yor păng ndjôt nău ue\h tâm ro\ng đah nu^h rêh n’hanh nu^h kh^t n’hanh đah ăp rnăk wâl tâm [on lan. Lôch du\t âk nău rgâl, nău rêh huêng ue\h dja nha dôl rgop buăt nthoi [on lan, ndrel tâm mâp, tâm nkoch n’hanh tâm kơl nsum r[o\ng mpeh nău rêh ue\h lăng lơn đo\ng./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân