VOV4.M’nông: Ta Festival Văn hoá ch^ng gông Tây Nguyên 2018 mhe [ư ta n’gor Gia Lai, tâm rlău 1.000 nghệ nhân, geh nu\ih le\ tă râng âk rơh Festival. Geh nghệ nhân le\ bơi 90 năm dêh yơn geh âk oh jêt mhe ntơm lăp jrô 1. Rlău ma ne\, khân pơng lah ăp “nu\ih” bah văn hoá, ntoh măt an rnoi nơm ntoh mpơl ăp văn hoá way ơm ueh ngăn.

Ăp rnôk nar rgum mha êng Festival Văn hoá ch^ng gong Tây Nguyên, rmôt lor bôk năp n’hanh mbra rgop râng lah ăp nu^h g^t blău tu\r goh ntoh lư- ăp nu^h le\ an ma du nău rêh mât ndray n’hanh mpư n’hao ăp rnoh khlay văn hoá bah rnoi nu^h, tâm nê geh ntu\k tu\r ch^ng goh gong Tây Nguyên.

Nu^h g^t blău tu\r goh ntoh lư Nay Phai (ta thị trấn Phú Túc, nkuâl Krông Pa) lah nu^h tơm me chaih ch^ng gong ta nkual Đông Nam n’gor Gia Lai. Ntơm bah Festival ch^ng gong dak bah dih năm 2009, săk Nay Phai mbrơi mbrơi dơi g^t tât âk lơn. “Ta Festival năm 2009, ăp nu^h râng [ư chraih ch^ng gong. Rnôk nê geh du\t âk nhà báo, phóng viên tât quay phim, ôp nău. Lôch Festival 2009, gâp nti geh du\t âk ch^ng gong, ndơ uh goh tâm ban kơt ăp nău mpât mprơ bah ăp rnoi nu^h êng [a [a\ jêng saơ rhơn m[ak ngăn”- che Nay Phai nkoch. Tât râng Festival rơh dja, păng hôm wơl kâp: “Gâp du\t mpo\ng kâp tât nar dja yor ta aơ geh du\t âk rnoi nu^h êng êng ndrel rgum s^t. aơ lah rnôk gay mpôl hên dơi tâm ôp, tâm kơt nti nsum ăp nău ue\h blău tâm nău rêh, nău way [ư lễ hội”.

Tâm rlău 1000 nu^h tât râng Festival, nklăp che Khưi ([on Tuơh Klah, xã Glar, nkuâl Đak Đoa, n’gor Gia Lai) lah nu^h du\t âk năm deh. Bol le\ 88 năm deh uănh păng nha kranh nâp đo\ng. Che Khưi lah nu^h trah rup si ntoh lư lam nkual; ăp rnăk, ăp [on geh nar kh^t yot nơm đă păng trah mon rup si da dê. A[aơ, soan bah che Khưi mô hôm dăng kơt ntơm nơh, t^ng mbal sung chôk le\ huơi. Ndr^ yơn rnôk g^t nchrăp [ư Festival, che nha u\ch râng đo\ng. Che Alip- Kruanh rmôt ch^ng gong [on Groi 2 (xã Glar) an g^t: “Tăng lư [on Groi 2 dơi sơch hăn tâm rlong tu\r ch^ng gong ta Festival, wa Khưi hăn tât mâp gâp gay ma dăn râng ndrel yor păng mô ho\ tă râng du nar têh kơt nê|. Păng du\t blău mpeh ch^ng gong. Bol ma săk ho\ ranh yơn păng du\t đêt roh măt tâm ăp măng tiăr nti n’hanh kơi ncho\ng nt^m an kon său”. Đah che Khưi, aơ lah rơh Festival lor bôk năp yơn nklăp lah mbra n’gle\ du\t đo\ng jêng păng du\t nđơr.

Festival rơh dja hôm geh nău tât râng âk mpưm bah mpôl ch^ng gong “kon se” đo\ng. Tâm le\ rngôch ăp mpôl ch^ng gong s^t râng Festival Văn hoá ch^ng gong Tây Nguyên năm 2018, mhe aơ du\t njrăng nklăp lah mpôl ch^ng gong mom bah nkuâl Kông Chro, n’gor Gia Lai. Rmôt geh nklăp 30 nu^h lah kon se nti. Du\t jê| lah oh Min (mhe 6 năm deh, ta [on Tờ Nùng 1, xã Ya Ma). Aơ lah lor bôk năp Min hăn ngai jay. Ăp ntil ndơ đah Min mha êng da dê, le\ d^ng nu^h ôp [ư oh rnhônh rnhănh, ji đit mô nănh ngơi. Ndr^ yơn, dơn mât [ư pơtual tâm rmôt ch^ng, rnôk tu\r goh Min jêng du hê kon se ngăch ngăr n’hanh mô ji đit prêng [ư an bu uănh gơm, [ư rhơn nđơr an  nu^h uănh.

Mô lah mâp oh Đinh Văn Gun (14 năm deh) n’hanh Đinh Thị Choá (8 năm deh, ta [on Mơ Hra, xã Kông Lơng Khơng, nkuâl Kbang, n’gor Gia Lai) dơi hăn t^ng u che rgop soan tâm rmôt ch^ng gong bah nkuâl Kbang râng Festival đo\ng. Tâm ban kơt Min, 2 hê oh nô du\t ji đit nkoch bri đah nu^h mha êng. Lôch du [lât [ư bên, Gun lah: “Lor bôk năp gâp dơi râng lễ hội têh jêng saơ du\t rhơn. Ta aơ dơi mâp âk băl ta ăp [on êng [a [a\, rnoi nu^h êng [a [a\, saơ le\ d^ng nu^h tu\r goh ch^ng gong du\t ue\h blău. Mpo\ng lah jêh aơ tay păng mbra râng âk lễ hội kơt aơ”.

Lôch râng nar văn hoá dja, rmôt ch^ng gong “kon se” le\ dơi măt saơ soan rêh nâp dăng bah văn hoá way ơm, ntơm bah nê rdâk nkah nău tâm ro\ng, nău n’hao êng săk n’hanh nău g^t mât ndray êng văn hoá, lơn lah ch^ng gong. Nău dja geh nkô| du\t têh, kơt wa Đinh Hmưng ([on Mơ Hra, xã Kông Lơng Khơng, n’gor Gia Lai) nkoch: “A[aơ, he hôm ngăch dăng yơn jêh aơ tay ranh ri ân geh nu^h êng rgâl he nt^m rơh kon se mom ndăm bah kơi tu\r ch^ng goh gong, mât tay nău way ơm bah u che. Ndr^ jêng an ăp kon se hăn t^ng, gay khân păng kơt nti dơi, g^t ma nsrôih lơn đo\ng”./.

            Nu^h nchih rblang: Điểu Thân