Lah ntŭk tăch cà phê an dak bah dih bôk năp bâh Việt Nam, Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên tăch cà phê an dak bah dih 2-9 Đăk Lăk (Simexco Dăk Lak) lĕ ndơ̆ cà phê tât 89 ngih dak n’hanh nkual neh. Năm 2023, doanh nghiệp tăch ngluh rlău 100 rbăn tấn cà phê, prăk geh tăch ndơ an dak bah dih lah rlău 287 rkeh đôlar Mỹ. Mhe aơ, Simexo ĐakLak lah ntŭk gegh nău ntơ ngih dak Việt Nam an ntil ndơ cà phê rnglăy đah ntŭk tăm nâp nâl, geh âk ntil ndơ, ngăn lah cà phê ntoh lư Fine Robusta. Wa Lê Đức Huy, Kruanh hội đồng kan ndrel nkre ƀư Tổng giám đốc công ty nkoch.

“Uănh năl nuĭh ƀon lan kan lŏ mir mbra ntrŭnh dơi nău ueh ntil ndơ ngeh ƀư. Gay ma ndơ tuch tăm hao let dak bah dih rĭ he an geh hăn rlơ̆ tay n’hanh hăn dŭt dăch đah nuĭh ƀon lan kan lŏ mir. Mpôl hên geh rgâl nău mĭn n’hanh nău dơn kan bâh ƀon lan kan lŏ mir. Nuĭh ƀon lan kan lŏ mir jêng nuĭh kan ndrel, jêng doanh nhân tuch tăm rnôk geh nău mĭn kơt nĕ rĭ nuĭh ƀon lan kan lŏ mir pah kan dŭt ueh. Nĕ lah nău kan nâp nâl gay ma ăp công ty ndơ̆ ndơ tuch tăm bâh nơm tât ta ntŭk tăch rgâl lam ntur neh”.

Mô rlu rgâl mhe, tuch tăm ta Đăk Lăk ăp nar lơ ma hun hao tĭng trong âk n’gâng kan. Ta meng ăp ntil ndơ way ơm kơt cà phê, tiu, cao su, dak sŭt...ăp năm dăch aơ, ăp ntil ndơ ca cao, sầu riêng, mắc ca...bâh Đăk Lăk lĕ tăch an dak bah dih tât ntŭk tăch rgâl jêr kơt Mỹ, Nhật Bản, Châu Âu. Ngăn lah, năm 2023, rnôk ma sầu riêng Việt Nam ntơm geh tăch ngluh tĭng trong tơm tât ta Trung Quốc, rnoh khlăy ntil ndơ sầu riêng Đăk Lăk mô rlu hao khlăy. Ta nkuăl Krông Pach, ntŭk geh tăm dŭt âk sầu riêng bâh n’gor Đăk Lăk, năm 2024, rnoh khlăy tăch sầu riêng geh rlău 6 rbăn rmen prăk. Uănh năl nău ueh ƀư jêng nău ntơ, wa Ngô Thị Minh Trinh, Groi kruanh UBND nkuăl Krông Păch, n’gor Đăk Lăk an gĭt nău mpŏng gay ma hun hao nău ntơ sầu riêng ta nkuăl.

“An geh nău gĭt vât mpeh nău pah kan n’hanh mât uănh ăp tơm tăm n’hanh ntil ndơ tuch tăm bâh ta ntŭk, ngăn lah tăch ndơ an dak bah dih. Tal 2 tay, mpôl hên dŏng sŏk du rnoh tơm prăk gay ma dŏng công nghệ mhe ta nău kan uănh năl neh, phân poh, mih sial gay ma nchrăp ntŭk tăm mât đăp mpăn an tâm di đah n’gâng kan sầu riêng aơ. Ta meng nĕ, mpôl hên geh dŏng công nghệ mhe ta nău pah kan jan sa, nkret njuêng tâm ban kơt mât uănh, gay ma rnôk ntil ndơ sầu riêng tăch ta ntŭk tăch rgâl an geh mât đăp mpăn lĕ rngôch nău ueh kah”.

  Tĭng nău mbơh bâh Nguyễn Hoài Dương, Giám đốc ntŭk kan tuch tăm mât rong n’hanh hun hao ƀon lan n’gor Đăk Lăk, nău dơi geh neh nti ndrel đah mih sial dơh nơih kơl an n’gor geh njêng âk ndơ tuch tăm đah rnoh wăng sa khlăy pă an ntŭk tăch rgâl tâm dak n’hanh tăch an dak bah dih. Năm 2023 dơi uănh lah du năm geh nău dơi bâh n’gâng kan tuch tăm Đăk Lăk, an rnoh prăk tăch ndơ an dak bah dih geh ta rnoh 1,6 rmen đôlar. Gay ma ndơ̆ ndpơ tuch tăm hun hao tay ngai lơn, wa Nguyễn Hoài Dương an gĭt, ta meng lah tay na nê̆ nău knơm, nău ueh, Đăk Lăk mbra mât uănh tay lơn tât nău mbơh tơih, mbơh n’hơ, pơk hvi ntŭk tăch rgâl.

“Du ding lah ndâk nsơm tay ăp ntŭk tăch rgâl way ơm đah nău gĭt vât na nê̆ nău đă bâh ăp ntŭk tăch rgâl aơ bâh âk ntil ndơ, ntil dŏng tât ăp nău mpŏng nău ueh nău dơi geh ngluh mbơh. Lĕ ma an geh mpŏng tât geh dơi ăp nău mô dơi, nău mô tâm di tâm ba năp nơh gay ma ăp nău nkhêp ueh ngăn tăch ndơ an dak bah dih n’hanh pơk hvi ntŭk tăch rgâl way ơm. Ta meng nĕ, pơk hvi ăp ntŭk tăch rgâl geh nău dơi mhe kơt ntŭk tăch rgâl Ấn Độ, ntŭk tăch rgâl Halal ntil ndơ an nuĭh tĭng Hồi giáo. Đăk Lăk mbra mbơh n’hơ n’hanh tâm nchră đah ăp ntŭk kan êng êng gay ma ơm geh gĭt đah ntŭk tăch rgâl aơ”.