VOV4.M’nông: Lăp tâm khay 1 tât khay 4 dương lịch ăp năm, ta ăp [on lan nu\ih Jarai ta Tây Nguyên n’gu\r răm [ư Pơ Thi (ntlơi môch). Aơ dơi uănh lah ngoay tâm ăp lễ hội têh ngăn bah nu\ih Jarai, rgum bơi to\ng ăp nău khlay văn hoá ueh ngăn tâm ntu\k ntô văn hoá ch^ng gông Tây Nguyên.

            Lôch 5 năm kơp ntơm bah nar [ư tâp kh^t sai, yuh Rơ Chăm Nâm, [on Kép 1, xã Ia Mơ Nông, nkuâl Chư Păh, n’gor Gia Lai [ư Lễ Pơ Thi gay nju\n huêng nu^h le\ roh s^t t^ng drô phan.

            {ư brah tâm 2 nar yơn pah kan nchrăp ri ho\ [ư ơm ho\ le\ ma khay bah năp. Ta nâm ăp tơm si n’hâm yău rlău du rhiăng năm, rnôk trôk mô ho\ ang, kônh wa [on lan ndjôt ndrôk, rpu chôk, sreh [ư ôp brah. Ndrel rnôk nê, ăp nău ch^ng gong khuh n’gôr. Nu^h bu ranh, âk nău tă ơm g^t goh tu\r mbra cheng ch^ng gong têh, kon se mô ho\ lăng g^t tu\r goh mbra cheng ch^ng gong jê|, t^ng nău tâm râp ma tu\r goh, t^ng rêng jêng t^ng nău ch^ng gong jong. Nău nteh ngu\r, klêu, n’gloh tât ăp bri yôk ngai, tât mpông trôk prêh, go\ tât bri brah. Yuh Rơ Chăm Nâm an g^t, aơ lah nău way văn hoá ơm jo\ bah kônh wa tâm nkual n’hanh yuh saơ rhơn rnôk [ư dơi nkô| khlay an nu^h ho\ roh:

            “Ntu\l môch dja bah 7 rnăk, geh 8 nu^h ho\ kh^t tâp nsum ta ntu môch dja. A[aơ, tât khay ân ntlơi môch, mpôl hên [ư nău way ntlơi môch, rgum le\ rnăk ăp nu^h geh roh tâp nsum tâm ntu môch dja gay đă [ư sreh si, plah ngâr, kôih tôk tanh rup nkrơ\ an môch, le\ rngôch ndrel râng da dê. Nău u\ch ntlơi môch [ư jay mhe an ăp nu^h ho\ roh n’hanh mbra mô hôm rsong hăn tay đo\ng ôh”.

            Pơ Thi lah lễ hội du\t têh bah ăp [on lan nu^h Jarai. Ta lễ hội, le\ rngôch kônh wa [on lan ndrel rgop soan, rgop ndơ gay njêng luh du lễ hội ngăn ngăn đah ăp nău kan  văn hoá ue\h êng kơt tu\r ch^ng goh gong, njroh mprơ, trah mon rup si jay môch, rdâk jay môch. Du bông [ư lễ hội, ăp yăng ndrănh lôch soăt ri bêng, nău nteh ch^ng gong du măng ang, ăp rvah ti tâm têk n’hu\n t^ng nău mprơ ntoch jong n’hanh way hăn rlơ\ t^ng ti kiău. Nu^h kah- nu^h nhu\l, nu^h dâk- nu^h b^ch, nu^h rêh- nu^h kh^t le\ mô hôm tâm [ah ngai tâm Lễ Pơ Thi. Bu ranh [on Rơ Châm Đo, [on Pleikep Ping, xã Ia Mnông, nkuâl Chư Păh, n’gor Gia Lai, an g^t, lôch âk rơh kơn, Lễ Pơ Thi hôm dơi kônh wa ta aơ mât yor nê lah huêng bah văn hoá way ơm nu^h Jarai:

            “Pơ Thi lah lễ hội du\t têh bah nu^h Jarai, geh ch^ng gong, geh trah mon rup, geh múa xoang. Lễ hội dja du\t khlay ngăn, lah văn hoá way ơm bah kônh wa he, mô dơi ntlơi. Kônh wa ân nsrôih mât Lễ Pơ Thi”.

            Ndrel đah ăp nău kan văn hoá ue\h êng ri Lễ Pơ Thi lah rnôk gay mpơl nău tâm rnglăp lam nsum mpôl bah nu^h Jarai. Kônh wa bol ma ta [on dăch [on ngai rnôk tăng geh nău lư joi trong s^t râng lễ hội da dê. Ta aơ, ntu\k tu\r ch^ng goh gong Tây Nguyên dơi mpơl du trong du\t dah ro\ng ngăn, du\t kloh ngăn ma jêr geh du lễ hội I [ư dơi. T^ng Tiến sỹ Nguyễn Thị Kim Vân, Giám đốc bảo tàng ơm n’gor Gia Lai, nkô| nău mât ndray văn hoá way ơm bah Lễ Pơ Thi lah du\t khlay, ân geh nău mât uănh n’hanh wât di mpeh săk tơm bah lễ hội:

            “U|ch ăp lễ hội dja dơi mât ndray ri du\t u\ch geh nău lăp kan bah ăp nhih pah kan dơi kan geh tât, bah ăp nsum mpôl n’hanh lơn lah bah n’gâng kan văn hoá thể thao n’hanh pâl nđaih. Gâp lah kơt nê| mô di lah êng n’gâng kan văn hoá du hê ma [ư dơi. He ân lăp kan tâm nău rgo\ jă kônh wa mhâm [ư gay mât ndray dơi ăp nău ue\h tâm nău way ơm kơt nê| yơn đăp mpăn dơi nău mpêt nkrem.”

            Mô dơn êng lah du rơh tâm nt^nh n’gle\ du\t đah nu^h n’hanh nu^h le\ kh^t, Pơ Thi dơi uănh lah du Lễ hội văn hoá ngăn bah nu^h Jarai ta Tây Nguyên, ntu\k ma ăp nău ue\h văn hoá du\t mha êng dơi mpơl [ư. Mât ndray dơi Pơ Thi lah mât ndray dơi ntu\k gu\ rêh văn hoá way ơm bah nu^h Jarai./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân